در ایران بالغ بر 3درصد از افراد به این ویروس آلوده می‌باشند وحدود 75 تا 80 درصد از افرادی که به تازگی به این ویروس مبتلا می‌شوند دچار پیشرفت بیماری می‌شوند ودرصدی از بیماران به بیماری‌های مزمن کبدی مبتلا می‌شوند که از بین آنها حدود 5 تا 20 درصد ممکن است دچار سیروز کبدی شده وحیات خود را از دست بدهند. از آنجا که نوع سی بیماری فاقد واکسن پیشگیری است رعایت نکات پیشگیرانه در برابر بیماری بسیار حائز اهمیت است.
انتقال بیماری از مادر به کودک شایع ترین راه انتقال در کشور
دکتر مسعود مردانی فوق تخصص بیماری‌های عفونی در این خصوص گفت: این بیماری یک بیماری التهابی در کبد است وطرق انتقال آن بسته به نوع متفاوت است؛ در"هپاتیت آ" فرد از طریق مصرف مواد غذایی آلوده وعدم رعایت بهداشت فردی آلوده می‌شود وخوشبختانه این نوع از بیماری در 99 درصد افراد درمان می‌شود وتنها در یک درصد از افراد با عارضه همراه می‌شود."هپاتیت بی" از طریق استفاده از فراورده‌های خونی ،تماس جنسی ،تزریقات ناسالم ،تاتو ،سوراخ کردن غیر بهداشتی گوش وانتقال از مادر آلوده به فرزند اتفاق می‌افتد که این راه در ایران از شایع ترین راههای انتقال است لذا ضرورت دارد کلیه خانمهای باردار قبل از زایمان به لحاظ وجود بیماری چک شوند که درصورت اثبات بیماری با ایراد تمهیداتی می‌توان از انتقال به کودک جلوگیری کرد.
واکسن هپاتیت بی تولید داخل
وی افزود: در مورد هپاتیت سی عمدتا راه انتقال به دنبال تزریق خون واستفاده از سرنگ مشترک است اگرچه از طریق تماس جنسی هم منتقل می‌شود لیکن میزان آن بسیار کم است وقابل توجه نیست.راه مقابله با این بیماری پرهیز از انجام رفتارهای پرخطر است به این صورت که افراد از سرنگ مشترک استفاده نکنند واگر فردی از اعضای خانواده مبتلا به بیماری است نسبت به آزمایش سایر افراد اقدام شود اگر یکی از زوج‌ها به بیماری مبتلا باشد زوج دیگر باید آزمایش وجود بیماری را انجام دهد.در این بیماری واکسن وجود ندارد اگرچه کوشش‌ها در خصوص کشف این واکسن ادامه دارد ولی به نظر می‌رسد تا 10 سال آینده امکان پذیر نباشد.در مورد هپاتیت بی واکسن موثری وجود دارد که در ایران هم تولید می‌شود .لازم به ذکر است واکسن هپاتیت آ در دنیا وجود دارد لیکن در کشور ما وجود ندارد وانشاالله قرار است در آینده برای گروه‌های خاص وارد شود.
ضرورت واکسیناسیون افراد زیر 40 سال
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در ادامه اظهار کرد: موارد قابل توجهی از افراد مبتلا به "هپاتیت بی" طی سالها در کشور ما دیده شده‌اند ولی خوشبختانه با کوششی که وزارت بهداشت از سال 1372 برای واکسیناسیون همگانی کلیه آحاد ایرانی کرد باعث شد کلیه نوزادانی که به دنیا آمدند تحت پوشش واکسیناسیون "هپاتیت بی" درآیند. در حال حاضر ما مفتخر هستیم که بگوییم نه تنها افراد بالای بیست ودوسال ما بلکه افراد بالای سنین سی سال ما واکسینه هستند.براین اساس بروز موارد جدید "هپاتیت بی" به نحو چشمگیری در این محدوده سنی کاهش پیدا کرده است.به طوری که این رقم بسیار امیدوار کننده است لیکن هنوز افرادی در کشور هستند که مبتلا به "هپاتیت بی" هستند ونسبت به آن ناآگاه هستند ویا می‌دانند وبیماری را کتمان می‌کنند.این افراد ممکن است که افراد زیر سنین 40 سال باشند وضرورت دارد در طرح ضربتی جهت واکسیناسیون این عده اقدام شود.
در جلسه کمیته کشوری به این نتیجه رسیدیم که یکی از اولویت‌های کشور ما این است که در مرحله اول حداقل کلیه آحاد زیر 40 سال را واکسینه کنیم. این اقدام با تصویب در کمیته کشوری وابلاغ از جانب وزارت بهداشت انجام خواهد شد
ریشه کنی هپاتیت تا 15 سال آینده
وی افزود: ما در جلسه کمیته کشوری به این نتیجه رسیدیم که یکی از اولویت‌های کشور ما این است که در مرحله اول حداقل کلیه آحاد زیر 40 سال را واکسینه کنیم وانشالله این اقدام با تصویب در کمیته کشوری وابلاغ از جانب وزارت بهداشت انجام خواهد شد.برای مقابله با "هپاتیت بی" واکسیناسیون بسیار موثر است؛ از طرفی برای درمان "هپاتیت بی" در سالهای اخیر داروی بسیار موثری به نام" تنوفویر" تولید داخل در کشور تولید شد که خوشبختانه برای کلیه افرادی که نیازمند این دارو هستند تجویز می‌شود وبسیار کم عارضه است واز بروز موارد جدید بیماری هم جلوگیری می‌کند.ما براین امید هستیم که تا 15 سال آینده به طرح حذف کامل هپاتیت "بی" دست یابیم.لازم به ذکر است که در حال حاضر یک تا یک ونیم درصد افراد جامعه بالای یک میلیون نفر هنوز ناقل سالم هپاتیت "بی" هستند وممکن است در طول درمان نیازمند دریافت دارو باشند واگر احتیاط نکنند بیماری را از طرق مختلف نظیر تاتو،سوراخ کردن گوش،تزریق خون وتماس جنسی و… به دیگران منتقل کنند.
گزینه‌های خطر
عضو کمیته کشوری بیماری‌های واگیر دار در کشور در خصوص هپاتیت "سی "بیان کرد:در ایران "پروالانس" هپاتیت سی رقمی زیر یک درصد است وبه نظر می‌رسد که شیوع آن از هپاتیت نوع بی در کشور کمتر است.جالب این است که 70 تا 75 درصد هپاتیت" سی" افرادی هستند که اعتیاد تزریقی داشته‌اند وبا استفاده از سرنگ مشترک مبتلا شده‌اند. این افراد به جهت انتقال بیماری مخاطره محسوب می‌شوند.لذا در برنامه ضربتی 15 ساله به این فکر افتاده‌ایم که این موارد را در دستور کار قرار دهیم.در ابتدا باید به شناسایی بیماران مبتلا که از بیماری خود آگاه نیستند اقدام کنیم البته لازم به ذکر است امکان آزمایش تمام افراد به دلیل هزینه هنگفت این کار را نداریم ولی می‌توان با شناسایی مواردی که ریسک بالای ابتلا را دارند به این مهم دست یافت. این افراد عبارتند از:افرادیکه به دفعات بالا از خون ویا فراورده‌های خونی استفاده کرده‌اند که شامل بیماران مزمن کلیوی،بیماران تالاسمی،بیماران هموفیلی وبیماران مبتلا به سرطان خون هستند.در درجه بعد "افراد اچ ای وی مثبت" وبیمارانی که رفتارهای پرخطر جنسی دارند که بیشتردر سنین 15 تا 45 سال هستند و افرادی که سابقه خالکوبی وتاتو دارند گزینه‌های مورد آزمایش هستند ودر آخر کلیه افرادی که خون وفراورده‌های تزریقی را زیر سال 1375 دریافت کرده‌اند باید تحت این تست قرار بگیرند و دلیل این امر هم به جهت این است که بعد از این سال کلیه فراورده‌های خونی به لحاظ این بیماری چک شده اند لیکن قبل از این سال عامل بیماری کشف نشده بود تا بتوان فراورده‌ها را مورد آزمایش قرار داد.
درمان هپاتیت سی
دکتر مردانی در ادامه افزود: توصیه ما به تمام افرادی که پیش از سال 1375 به نوعی تصادف داشته ودر بیمارستان بستری شدند ویا حتی تحت اعمال جراحی سزارین وخارج کردن رحم قرار گرفتند وخون دریافت کرده‌اند ویا نمی‌دانند که خون دریافت کرده‌اند با مراجعه به اولین مرکز درمانی خود را نسبت به وجود "هپاتیت سی "وحتی بیماری "اچ آی وی" آزمایش کنند.با استفاده از این آزمایش می‌توان دریافت که بیماری در بدن شخص فعال است یا خیر که اگر فعال بود با استفاده از داروهای جدید درمان سی که خوشبختانه در دو سه نمونه موفق به تولید داخل آنها شده‌ایم نسبت به درمان اقدام می‌شود؛ 96 تا 98 درصد در ظرف سه ماه درمان بیماران کاملا بهبود می‌یابند وپس از انجام این کار وپیشگیری از رخداد مورد جدید بیماری می‌توان این امید را داشت تا سال 1410 شمسی به حذف کامل این بیماری در کشور دست یابیم.
عوارض داروهای گذشته
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به این موضوع که درمان هپاتیت سی از 20 سال گذشته امکان پذیر بوده است عنوان کرد:اگرچه درمان وجود داشت لیکن داروهای تولید گذشته از نوع "توکسیک "بوده وعوارض زیادی به همراه داشت وموفقیت درمان چندانی نداشت به طوری که مورد قبول جامعه پزشکی نبود وبعد از آن تلاش محققین در دنیا به نتیجه رسید تا توانستند داروهای موثر این بیماری را کشف کنند ودر حال حاضر بیشتر کشورهای دنیا از داروهای جدید استفاده می‌کنند به غیر از کشورهای افریقایی که توان خرید این دارو را ندارند که آنها هم اغلب از کمک‌های بین المللی بهره مند می‌شوند.این داروها فوق العاده گران بوده‌اند ونمونه‌هایی هم که به کشور وارد شده گران هستند لیکن خوشبختانه با تولید داخلی امید به کنترل بیماری ودرمان آن وجود دارد.
گفتگو:اعظم صفایی
No tags for this post.