یادگیری صحیح مهارت های اجتماعی، نقش مهمی در نقش پذیری صحیح کودکان در آینده و کاهش مشکلاتی نظیر کم رویی در آن ها خواهد داشت. محققان کشور، برای کمک به این فرایند، از نمایش درمانی بهره برده و موفقیت قابل توجهی کسب کرده اند.
به گزارش سیناپرس، دانش آموزان از ارکان اصلی نیروی انسانی آینده کشور محسوب می شوند و نقش فراوانی در تحول، پیشرفت و تعالی هر کشوری دارند. از این رو توجه به سلامت و سرزندگی روانی و اجتماعی آن ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
به همین دلیل برنامه ریزان، مدیران، معلمان و والدین دانش آموزان همواره در تلاش هستند تا شرایطی را فراهم کنند که کارایی اجتماعی و تحصیلی آنان بالا رود. یکی از اهداف مهم نظام تعلیم و تربیت، رشد مهارت های اجتماعی دانش آموزان است که فرد را قادر می‌سازد با دیگران روابط اجتماعی مثبتی داشته باشد. مهارت های اجتماعی، توانایی ارتباط و همکاری با دیگر افراد به طور شایسته و موفقیت آمیز در شرایط اجتماعی مختلف است.
بنابر نظرات محققان، مهارت‌های اجتماعی شامل رفتارهای قابل یادگیری هستند که فرد را قادر می سازند از عکس العمل های نامعقول اجتماعی خودداری کند. از مهم ترین این مهارت‌ها می‌توان همکاری، مشارکت با دیگران، آغازگر رابطه بودن، تقاضای کمک کردن و تشکر و قدردانی از دیگران را نام برد.
مهارت‌های اجتماعی، روش‌های مؤثر برای کسب برون دادهای مثبت از تعامل با دیگران است. نارسایی در مهارت های اجتماعی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان تأثیر منفی می‌گذارد، مشکلات یادگیری را تشدید می‌کند و غالباً به بروز مشکلات سازش یافتگی منجر می شود. به گزارش سیناپرس، مهارت‌های اجتماعی به طور کلی رفتارهای آموختنی هستند که بر روابط افراد تأثیر می‌گذارند و احتمال دریافت تقویت اجتماعی را به بیشترین حد می رسانند.
با توجه به اهمیتی که این موضوع دارد، پژوهشگرانی از دانشگاه کوثر بجنورد و دانشگاه پیام نور پژوهشی را در این خصوص انجام داده اند که در آن سعی شده است مهارت اجتماعی دختران دبستانی با استفاده از نمایش درمانی ارتقا یافته و مشکل کم‌رویی را در آن ها حل کند.
آن ها این تحقیق را روی دختران 9 تا 11 ساله شهرستان مریوان انجام داده اند و برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های استاندارد مهارت‌های اجتماعی و کم‌رویی بهره برده اند. به گزارش سیناپرس، این کودکان طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای، تحت نمایش درمانی قرار گرفته اند و سپس وضعیت آن ها مورد بررسی واقع شده است.
نتایج این تحقیق نشان می دهند که روش نمایش‌درمانی، می تواند اثرات معنادار و قابل توجهی بر افزایش مهارت‌های اجتماعی کودکان و کاهش کم‌رویی در آنان داشته باشد.
به گفته آرزو اصغری، پژوهشگر دانشکده علوم انسانی دانشگاه کوثر بجنورد و همکارانش، یافته های ما نشان می دهند که نمایش‌درمانی بر رفتارهای اجتماعی مناسب، پرخاشگری و رفتارهای تکانشی، برتری‌طلبی و اطمینان زیاد به خود و رابطه با همتایان تأثیر می‌گذارد. بنابراین نقش مهمی در کاهش کم‌رویی دختران دارد.
آن ها می گویند: نمایش درمانی، الگویی از مهارت های اجتماعی و شیوه های مناسب برخورد در موقعیت های مختلف است و بر این اساس می تواند رفتارهای جدید را به کودکان آموزش دهد، رفتارهای هدف را بهبود بخشیده و سازمان دهی کند. با انجام موفقیت آمیز یک مهارت از طریق نمایش و بازی، اضطراب کودک، کاهش یافته و رفتارهای مثبت و اجتماعی او به طور غیر مستقیم تشویق می شود.
در این تحقیق اشاره شده است که بازسازی موقعیت های اجتماعی در صحنه نمایش، می‌تواند فرصت مناسبی برای تجربه و یادگیری بسیاری از مهارت ها را بدون هیچ گونه آسیب اجتماعی ایجاد کند.
اصغری و همکارانش می گویند: در فرایند نمایش درمانی، شرکت کنندگان مفهوم نقش خاص خود را پرورش می‌دهند. این امر آن‌ها را قادر می‌سازد تا خود و دیگران را بهتر بشناسند و حساسیت خود را نسبت به دیگران و محیط افزایش دهند. با ایجاد جو صمیمی در برنامه نمایش درمانی به کودکان این فرصت داده می‌شود تا همکاری بهتری با دیگران داشته باشند و در نتیجه مهارت های ارتباطی درون فردی خویش را توسعه دهند.
به گزارش سیناپرس، این یافته های علمی پژوهشی را فصل نامه پژوهش‌های روان شناسی اجتماعی وابسته به انجمن روان شناسی اجتماعی ایران منتشر کرده است.
گزارش: محمدرضا دلفیه
No tags for this post.