ویروس آبله از حدود دهه ۱۹۷۰ میلادی و زمانی که پزشکان آخرین مورد طبیعی شناخته شده را در سومالی ثبت کردند، دیگر یک نگرانی بهداشتی نبوده است. با این حال، قبل از آن، آبله یکی از مخرب ترین و کشنده ترین بیماری های بشریت بود.
به گزارش سیناپرس، بیماری آبله قبل از اینکه سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۸۰ آن را ریشه‌کن‌شده اعلام کند، دست‌کم ۳۰۰ میلیون نفر را در قرن بیستم کشت. اکنون، یافته های جدید نشان می دهد؛ویروس آبله حتی قدیمی تر از آن چیزی است که دانشمندان تصور می‌کردند و به عبارت دیگر قدمت این ویروس ۲ هزار سال بیشتر از گذشته است.
محققان این تیم پژوهشی می گویند: یافته های آنها تایید می کند که ویروس آبله از زمان تمدن های باستانی جوامع بشری را درگیر کرده است. از نظر فنی، آبله توسط ویروس واریولا ایجاد می شود. تا چند سال پیش، اولین شواهد ژنتیکی آبله تنها مربوط به اوایل قرن هفدهم میلادی بود ولی در سال ۲۰۲۰ و زمانی که باستان شناسان از بقایای استخوان و دندان اسکلت های دوره وایکینگ ها نمونه برداری کرد، چندین سویه واریولا شناسایی شد که بر این اساس مشخص شد آبله حداقل از هزار سال پیش وجود داشته است.
با این حال، بسیاری از مورخان معتقدند: آبله خیلی قبل از عصر وایکینگ ها وجود داشته است. زخم مشکوک مشاهده شده روی مومیایی های مصر باستان از جمله فرعون رامسس پنجم که در سال ۱۱۵۷ قبل از میلاد درگذشت، برخی از دانشمندان را بر آن داشته تا حدس بزنند که تاریخچه آبله حداقل به ۳ هزار سال می رسد.
به تازگی اما کل این فرضیه ها تغییر کرده و دانشمندان موفق شدند جد باستانی آبله را پیدا کنند.به گزارش سیناپرس، طی این مطالعات تیمی از دانشمندان مؤسسه علمی Eugenio Medea و دانشگاه میلان با مقایسه ژنوم هر دو نوع جدید و تاریخی ویروس واریولا، تکامل این ویروس را در گذشته با موفقیت ردیابی کردند.
به گزارش سیناپرس، آن ها گونه های مختلف آبله را گزارش می کنند که همگی از یک جد مشترک منشا گرفته اند. نکته قابل توجه این است که بخش کوچکی از اجزای ژنتیکی موجود در ژنوم های عصر وایکینگ تا قرن هجدهم باقی ماندند.
نویسندگان این مطالعه همچنین تخمین زدند: ویروس آبله واقعاً چه زمانی ظهور کرده است. در حین انجام این محاسبات، محققان موضوعی به نام پدیده نرخ وابسته به زمان را در نظر گرفتند که به سرعت تکامل بسته به مدت زمانی که دانشمندان اندازه گیری می کنند، اشاره دارد. بر این اساس ویروس ها اغلب در یک بازه زمانی کوتاه تر با سرعت بیشتری تغییر می کنند و در یک بازه زمانی طولانی تر به کندی تغییر می کنند.
با استفاده از یک معادله ریاضی، محققان اکنون می توانند پدیده نرخ وابسته به زمان ویروس آبله را محاسبه و تاریخ های دقیق تری را برای رویدادهای تکاملی مانند ظهور یک ویروس جدید ارائه کنند. در مجموع، این رویکرد تخمین جدیدی را برای تیم تحقیقاتی برای بررسی اولین ظهور آبله دردوره تاریخی ۳ هزار و ۸۰۰ سال پیش ارائه کرد.
به گزارش سیناپرس،نویسندگان مطالعه امیدوارند، این کار به حل یک بحث تاریخی و علمی طولانی مدت کمک کرده و در عین حال بینش مورد نیاز را در مورد تاریخ یکی از مرگبارترین بیماری های بشریت ارائه دهد.
دکتر دیگو فورنی، نویسنده اول این مطالعه، در رابطه با موضوع فوق می گوید: ویروس واریولا ممکن است بسیار بسیار قدیمی تر از آن چیزی باشد که ما فکر می کردیم. این مساله بسیار مهم است زیرا فرضیه تاریخی وجود آبله در جوامع باستانی را تأیید می کند. همچنین مهم است که در نظر بگیریم که برخی از جنبه ها در تکامل ویروس ها وجود دارد که باید هنگام انجام این نوع کار در نظر گرفته شوند.
شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله تخصصی Microbial Genomics منتشر شده است.
مترجم: احسان محمدحسینی
No tags for this post.