جایزه مرکز بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام ۲۰۲۲ به دو کیهان شناس ایرانی رسید

جایزه مرکز بین المللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) در سال ۲۰۲۲ به دو کیهان شناس برجسته ایرانی، دکتر شانت باغرام، استاد دانشگاه صنعتی شریف و محمدحسین نامجو، عضو هیات علمی پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانش های بنیادی تعلق گرفت.

این دو به پاس مشارکت پیشگامانه خود در توسعه چارچوب های نظری، محاسباتی و آماری قوی برای مقایسه پیش بینی های نظری پدیده های مختلف کیهان شناسی و اخترفیزیک با داده های رصدی با دقت بالا موفق به دریافت این جایزه شدند.

کار باغرام بر روی تشکیل زیرساخت‌های ماده تاریک و روش‌های غیرمستقیم برای تشخیص آن‌ها، نشانه‌های رصدی غیرگاوسی اولیه و تغییرات گرانش با توجه به چندین بررسی ساختاری در مقیاس بزرگ در حال انجام و آینده نزدیک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. باغرام همچنین به واسطه بی وقفه و بی نظیر خود برای کمک به شکوفایی فیزیک و فیزیکدانان جوان در ایران در این دوران بسیار پیچیده، متمایز شده است.

تحقیقات نامجو از جهان بسیار اولیه از جمله ویژگی‌های تابش پس‌زمینه مایکروویو کیهانی، تا چالش‌های ماده تاریک و تشکیل ساختار در مقیاس بزرگ را شامل می‌شود. تحقیقات او بر روی نظریه‌های میدانی مؤثر برای کمی‌سازی اصلاحات سیستماتیک در حد غیرنسبیتی نظریه‌های میدان‌های عظیم به شناسایی ویژگی‌های جدید با علاقه فیزیکی عمیق و همچنین ایجاد یک ابزار محاسباتی کارآمد برای مقایسه پیش‌بینی‌ها با داده‌های تجربی کمک کرده است.

جایزه ICTP که در سال ۱۹۸۲ بنیانگذاری شده از دانشمندان جوان کشورهای در حال توسعه که در آن کشورها کار و زندگی می کنند و کمک های برجسته و بدیعی به فیزیک کرده اند قدردانی می کند.

جایزه ICTP هر سال به افتخار یک دانشمند که در زمینه ای که جایزه آن سال به این حوزه تعلق دارد، فعالیت برجسته ای داشته شناخته می شود. بر این اساس جایزه امسال به افتخار والری روباکوف، فیزیکدان روسی است که نقش بنیادینی در ارتباط فیزیک ذرات و کیهان شناسی داشته است. پروفسور روباکوف مقالات پیشگامی در مورد باریوژنز (مکانیسمی که توضیح می‌دهد چرا جهان حاوی ماده است و نه پادماده)، روش‌های غیر اغتشاش‌انگیز در نظریه میدان کوانتومی (شامل کار بینش‌آمیز او در مورد واپاشی پروتون کاتالیزور تک‌قطبی که اکنون به عنوان «کالان» شناخته می‌شود -«اثر روباکوف») و همچنین سناریوی دنیای برانو (این امکان وجود دارد که ابعاد فضای بزرگ اضافی در بالای سه مورد معمول وجود داشته باشد) دارد.

پروفسور روباکوف پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی در روسیه ماند. به گزارش دیده بان علم، او مدافع سرسخت آزادی دانشگاهی در برابر فشارهای سیاسی بود، تعداد زیادی از دانشجویان را راهنمایی کرد و “مدرسه روباکوف” را در مسکو تشکیل داد. یکی از دانشجویان سابق دکتری او، دام تان سون برنده مدال ICTP Dirac در سال ۲۰۱۸ بود.

پروفسور روباکوف در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۲ در سن ۶۷ سالگی درگذشت.

No tags for this post.