شهاب سنگها به طور منظم در جو زمین میسوزند، اما یک سنگ فضایی که سال گذشته در کانادا فرود آمد، درک ما از منظومه شمسی را متحول میکند. دانشمندان منشا آن را به ابرهای دوردستی از دنبالهدارها که تصور نمی شد خانه هیچ ماده سنگی باشند، ردیابی کردند.
به گزارش سیناپرس اردبیل، در 22 فوریه 2021، ساعت 6:23 صبح به وقت محلی، یک گلوله آتشین در آسمان آلبرتا، کانادا پخش شد. این رویداد به طور همزمان توسط عدهای از مردم، آیفونهای دوربیندار منازل، سیستمهای امنیتی، و … در منطقه ثبت شد. ظاهرا این گلوله به اندازه یک گریپ فروت و وزن آن حدود 2 کیلوگرم بود. با توجه به نحوه تکهتکه شدن و انداختن قطعات کوچکتر در هنگام ورود، به وضوح از سنگ ساخته شده بود. این به خودی خود امری غیرمعمول نیست و تخمین زده میشود که هر روز 17 شهاب سنگ به زمین سقوط میکند. اما اهمیت واقعی این سنگها زمانی آشکار میشود که دانشمندان بدانند منشا آنها از کجا هستند.
در میان دوربینهایی که این رویداد را شکار کردند، برخی دوربینها در شبکهای به نام رصدخانه گلوله آتشین جهانی (GFO) بودند، که به طور خاص برای جستجوی این این نوع از ستارهها طراحی شده و به دانشمندان اجازه میدهد مسیر حرکت و نقطه مبدا را محاسبه کنند. این نوع شهاب سنگهای سنگی معمولا از کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری یا جایی حتی نزدیکتر به زمین فرود میآیند.
در این مورد خاص، تیم تحقیقاتی متوجه شد که گوی آتشین سفر بسیار طولانی تری داشته است. طبق محاسبات آنها، این شهاب سنگ تمام مسیر را از ابر اورت طی کرده بود. این ابر مجموعه عظیمی از اجرام یخی است که منظومه شمسی را احاطه کردهاند. این همان جایی است که تصور میشود دنبالهدارهای طولانیمدت از آن سرچشمه میگیرند.
مدلهای کنونی برای شکلگیری ابر اورت نشان میدهد که تشکّل این ماده بسیار نزدیکتر به خورشید و به عنوان باقیماندهای از تولد سیارات منظومه شمسی آغاز شده است. با گذشت زمان، نفوذ گرانشی مشتری و دیگر اجرام غولآسا این ابر را به فاصله کنونی حدود 2000 تا 200000 برابر فاصله بین خورشید و زمین رساند. با این حال، این مدل پیشبینی میکند که اجسام اورت باید از یخ ساخته شوند، نه سنگ (مانند این گلوله آتشین مشاهده شده).
دنیس ویدا، محقق این مطالعه گفت: «این کشف از مدل کاملا متفاوتی از نحوه شکلگیری منظومه شمسی پرده برمیدارد، مدلی که از این ایده حمایت میکند که مقادیر قابلتوجهی از مواد سنگی با اجرام یخی درون ابر اورت وجود دارند. این نتیجه با مدلهای شکلگیری منظومه شمسی که در حال حاضر مورد نظر است، توضیح داده نمیشود».
تیمهای دیگر پیشنهاد کردهاند که ابر اورت ممکن است منشأ متفاوتی نسبت به آنچه امروزه پذیرفته شده، داشته باشد.
یافتههای این پژوهش در مجله Nature Astronomy منتشر شده است.
منبع: New Atlas
مترجم: تقی قاسمی