عاقبت به خیری پلنگ های ایرانی
پلنگ ایرانی گونه ای در معرض خطر انقراض است که جمعیت اصلی آن در ایران زیست می کند و پراکنش آن در جنوب غرب آسیا است که جمعیت آن از طریق جمعیت ایران و جابجایی هایی فرامرزی حمایت می شود.
به گزارش گروه علمی ایرنا، شبکه تلویزیونی ' آی تی وی' انگلیس در گزارشی رها سازی سه قلاده پلنگ ایرانی را در طبیعت قفقاز روسیه به تصویر کشید.
پلنگ گربه سانی است که جمعیت اصلی آن در ایران باقیمانده و تقریبا در سراسر کشور زیست می کند اما عوامل متعددی مانند شکار، طعمه مسموم و حوادث جاده ای زندگی این گونه ارزشمند را تهدید می کند که بنا به گفته آرزو صانعی مجری تهیه و تدوین برنامه ملی عملیاتی حفاظت و مدیریت پلنگ ایرانی از اواخر سال 1386 تا اوایل 1394 حدود 152 قلاده پلنگ در کشور تلف شده است که 71 درصد آنها به علت شکار و طعمه مسموم و 18 درصد تصادفات جاده ای بوده است.
درست است که پلنگ در کشور وجود دارد اما باید حفاظت از این گونه ارزشمند در خطر انقراض جدی گرفته شود تا به سرنوشت همنوع خود یعنی ببر مازندران گرفتار نشود، ببر مازندران 60 سال پیش در کشور منقرض شد و در سال 89 رییس وقت سازمان حفاظت محیط زیست در راستای طرح احیای گونه های منقرض شده اقدام به مبادله دو قلاده ببر روسی با دو قلاده پلنگ ایرانی کرد.
در این سال ایران دو قلاده پلنگ به روسیه داد و در مقابل دو قلاده ببر تحویل گرفت که به علت آماده نبودن زیستگاه این گونه های ارزشمند قرار شد به طور موقتی در باغ وحش ارم نگهداری شوند که در همان سال اول یک قلاده ببر به علت ابتلا به بیماری مشمشه تلف شد و ببر دوم به علت مشکوک بودن به این بیماری 5 سال در قرنطینه باقی ماند که بالاخره سال گذشته با تلاش دوستداران حیات وحش و همکاری سازمان محیط زیست، دامپزشکی و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی آزمایش های لازم روی حیوان انجام و مشخص شد که به این بیماری مبتلا نیست و از قرنطینه خارج شد.
اما از سوی دیگر خبرها حاکی از آن است که دو قلاده پلنگی که از ایران به روسیه رفته بودند به عنوان گونه های مولد در شرایط مناسبی نگهداری می شوند که بر این اساس شبکه تلویزیونی ' آی تی وی' انگلیس در گزارشی رها سازی سه قلاده پلنگ ایرانی را در طبیعت قفقاز روسیه به تصویر کشید.
این شبکه انگلیسی با انتشار فیلمی از لحظه رها سازی این سه قلاده پلنگ، گفت: محققان امیدوارند که حیوانات رهاسازی شده بتوانند به رشد جمعیت پلنگ ایرانی در منطقه قفقاز روسیه کمک کنند.
مجری تهیه و تدوین برنامه ملی عملیاتی حفاظت و مدیریت پلنگ ایرانی روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: پلنگ های ایرانی به عنوان مولد در روسیه نگهداری می شوند و اکنون بچه های آنها در طبیعت قفقاز رها سازی شده اند.
آرزو صانعی با اشاره به وضعیت پلنگ افزود: عواملی همچون شکار و از بین رفتن زیستگاه با کاهش جمعیت پلنگ ایرانی در برخی مناطق قفقاز در اواسط قرن بیستم همراه بوده است از این رو پروژه معرفی مجدد پلنگ ایرانی در روسیه با دریافت دو پلنگ ماده از ایران، 2 پلنگ نر از ترکمنستان و یک پلنگ ماده و یک پلنگ نر از باغ وحش لیزبون کشور پرتغال آغاز شد که با حمایت ولادمیر پوتین همراه بوده است.
وی افزود: به این ترتیب مرکزی برای تکثیر و آماده سازی پلنگ ها برای زندگی در حیات وحش در نزدیکی منطقه سوچی در روسیه ساخته شد، همچنین اقداماتی برای افزایش جمعیت گونه های طعمه در سایت رها سازی و افزایش درجه حفاظتی مناطقی که پیش بینی می شود در آینده نیز تحت پوشش این برنامه قرار گیرند، صورت گرفت.
مدیر عامل موسسه تخصصی مطالعات پلنگ آسیایی ادامه داد: به منظور آمادگی برای رهاسازی، پلنگ های متولد شده زمانی حدود یک سال را با مادر خود در اسارت گذرانده و سپس جدا شده و در محوطه های محصوری به وسعت حدود 100 مترمربع نگهداری شدند که در این زمان به منظور آموزش روش های شکار با حیوانات زنده، تغذیه می شدند و قبل از رهاسازی بررسی های لازم به منظور آمادگی آنها برای شکار در طبیعت انجام شده است، در حال حاضر یک پلنگ ماده و دو پلنگ نر مجهز به گردن بند های ردیاب در طبیعت رهاسازی شده اند.
صانعی گفت: ایران میزبان جمعیت اصلی پلنگ ایرانی در خاورمیانه است و به منظور حفظ جمعیت این زیر گونه در کشور، سازمان حفاظت محیط زیست برنامه های هدفمندی را در قالب برنامه ملی حفاظت و مدیریت پلنگ ایرانی در اواخر سال گذشته تصویب و ابلاغ کرد که طی اسفند ماه 1394 اولین برنامه آن تحت عنوان مدل بیمه پلنگ ایرانی اجرایی شده است.
وی اظهار کرد: پیشتر برخی کارشناسان پایش پروژه معرفی مجدد پلنگ ایرانی در روسیه با ارسال درخواست کتبی به موسسه تخصصی مطالعات پلنگ آسیایی خواستار فراگیری روش های پایش پلنگ ایرانی شده بودند که با توجه به همسو بودن با استراتژی های حفاظتی و مدیریتی برنامه ملی حفاظت و مدیریت پلنگ ایرانی، همچنین تبادل تجارب حفاظتی و مدیریتی مربوط به این گونه، اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست به این درخواست برای آموزش روش های پایش پلنگ ایرانی در طبیعت، پاسخ مثبت داده بود.
صانعی گفت: متعاقبا برنامه آموزشی در قالب دوره دوم سری کارگاه ها آموزشی مهارتی منطقه ای پلنگ ایرانی به مدت پنج روز از تاریخ 15 فروردین ماه سالجاری و با محوریت موضوعات آشنایی با مفاهیم و طراحی برنامه های پایش، ابزار و روش های ردیابی (تله متری)؛ ابزار و روش های دوربین گذاری، شناسایی، ثبت – اندازه گیری آثار و نمایه ها، زنده گیری و بیهوشی، آشنایی با برنامه های اجتماع محور و حفاظت مشارکتی (نمونه موردی) و بررسی موضوعات و شرایط محلی سایت پروژه معرفی مجدد پلنگ ایرانی، در پارک ملی سالوک اسفراین، خراسان شمالی برگزار شد.
وی اظهار کرد: این برنامه شامل بخش های تئوری، اقدامات میدانی و عملی و بازدید از برخی زیستگاه های پلنگ ایرانی در استان خراسان شمالی بوده است و در خصوص موضوعات مربوط به بیهوشی از ظرفیت های باغ وحش وکیل آباد مشهد استفاده شده است.
