انرژی بدون شک نقش بی بدیلی در توسعه و پیشرفت جوامع بشری و توسعه تمدن ها به شکل امروزی آن ها داشته است. ولی تولید و تامین این بن مایه حیاتی، مستلزم صرف هزینه بوده و چنین هزینه ای همواره یک از بزرگ ترین دغدغه ها و چالش های پیش روی سیاست گذاران بوده است. از سوی دیگر با افزایش روزافزون فعالیت های کشاورزی، صنعتی و خانگی و در نتیجه افزایش تقاضا برای انرژی، منابع فسیلی به شکل گسترده تری مورد استفاده قرار گرفته و همین موضوع علاوه بر افزایش قیمت سوخت های فسیلی، به افزایش انتشار گازهای گلخانه ای و بروز خطراتی برای محیط زیست منجر شده است.
با توجه به چنین مشکلاتی، بسیاری از کشورهای جهان جهت پاسخ گویی به رشد فزاینده تقاضای انرژی و برآوردن اهداف توسعه پایدار، توجه زیادی به استفاده از منابع انرژی جایگزین به ویژه انرژی های تجدیدپذیر نموده اند. کشور ما ایران نیز جزو کشورهایی محسوب می شود که علاوه بر ذخایر غنی نفت و گاز، از نظر منابع انرژی تجدیدپذیری مثل خورشید، باد، زمین گرمایی و آب غنای بالایی دارد و لذا در رابطه با جایگزین نمودن نفت و گاز با چنین منابعی دارای امکانات و پتانسیل فراوانی است.
با افزایش روزافزون فعالیت های کشاورزی، صنعتی و خانگی و در نتیجه افزایش تقاضا برای انرژی، منابع فسیلی به شکل گسترده تری مورد استفاده قرار گرفته و همین موضوع علاوه بر افزایش قیمت سوخت های فسیلی، به افزایش انتشار گازهای گلخانه ای و بروز خطراتی برای محیط زیست منجر شده است.
پژوهشگرانی از دانشگاه شهید چمران اهواز در این رابطه پژوهش جالبی را به انجام رسانده اند که هدف از آن بررسی و امکان سنجی تولید برق از انرژی نورانی خورشید با استفاده از سامانه های فتوولتائیک نصب شده بر پشت بام منازل روستایی استان خوزستان بوده است.
برای انجام این مطالعه، محققین مساحت زیربنای منازل روستایی را بر اساس آمار سال 1390 مرکز آمار ایران به دست آورده و سپس بر مبنای آن، مساحت پشت بام این منازل را محاسبه نمودند. برای بررسی میزان برق حاصل از انرژی خورشیدی از سلول های فتوولتائیک نصب شده بر این پشت بام ها، مواردی نظیر نوع و شیب پشت بام، وجود سازه های گرمایشی و سرمایشی بر روی پشت بام، سایه اندازی سلول های خورشیدی بر روی هم و همچنین سایه اندازی تاسیسات، ساختمان ها و درختان مجاور بر روی سلول ها به علاوه زاویه قرارگیری پنل ها نسبت به خورشید و میزان بازدهی چنین سامانه هایی در نظر گرفته شد.
نتایج این پژوهش نشان می دهد که پتانسیل تولید برق از پشت بام منازل روستایی با استفاده از سامانه فتوولتائیک در استان خوزستان به حدی است که می تواند تمام برق مصرفی خانه ها و واحدهای مسکونی روستایی را تامین نماید!
بر این ا
محققین اشاره نموده اند که در استان خوزستان، اوج مصرف برق مصادف با زمان وجود بیشترین تابش خورشیدی است. بنابراین می توان با استفاده از سامانه های فتوولتائیک نصب شده روی پشت بام، فشار بر خطوط انتقال برق و میزان قطعی آن را کاهش داد.
بر اساس یافته های پژوهش، تنها با استفاده از 25 درصد مساحت پشت بام ها و با در نظر گرفتن بازده حدود 6.5 درصدی این سامانه، امکان تولید 766.5 گیگاوات ساعت برق در سال از واحدهای مسکونی روستایی استان خوزستان وجود دارد که این مقدار چیزی حدود 7.3 درصد کل برق مصرفی خانگی در استان خوزستان است.
محققین مجری این پژوهش که نتایج آن در فصل نامه علمی پژوهشی «جغرافیا و توسعه» منتشر گردیده است، افزوده اند تولید برق خورشیدی با استفاده از پشت بام واحدهای روستایی به دلیل پراکندگی روستاها می تواند در کاهش اتلاف و هزینه های انتقال برق نیز موثر باشد.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: عساکره، ع.، غدیریان فر، م. و شیخ داودی، م.ج. 1395. امکان سنجی تولید برق از پنل خورشیدی پشت بام در مناطق روستایی استان خوزستان. جغرافیا و توسعه، 43: 132-113.
No tags for this post.