وقوع اتفاقاتی نظیر ایست قلبی، غرق شدگی و انسداد راه هوایی می تواند گردش خون و تنفس طبیعی را در بدن انسان دچار توقف یا اختلال نموده و در صورتی که در مدت زمان چهار تا شش دقیقه پس از آن که به زمان طلایی معروف است عملیات موسوم به «احیاء قلبی ریوی» انجام نگردد شخص دچار مرگ مغزی می گردد. لذا انجام صحیح و سریع عملیات احیاء قلبی ریوی می تواند ضامن نجات زندگی چنین افرادی باشد. در واقع در این عملیات، گردش خون وتنفس مجددا و به صورت مصنوعی برقرار می شود و آن قدر ادامه می یابد تا بدن دوباره به صورت خودکار این فعالیت های حیاتی را انجام دهد.
در بیمارستان ها و مراکز درمانی، پرستاران معمولا اولین کسانی هستند که بر بالین بیماران حاضر شده و در صورت نیاز تصمیم به انجام عملیات احیاء می گیرند. با توجه به چنین موضوعی داشتن اطلاعات کافی و مهارت بالا برای انجام درست و به موقع عملیات احیاء قلبی ریوی جزو ضرورت هایی است که پرستاران باید به آن اشراف کافی داشته باشند.
با توجه به اهمیت بالای این موضوع، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد میزان توانایی و دانش دو گروه از دانشجویانی که به واسطه رشته خود دخالت مستقیم در امر احیاء قلبی ریوی دارند مورد سنجش قرار داده و ارزیابی نموده اند.
در این پژوهش 37 نفر از دانشجویان سال آخر رشته «اتاق عمل» و 60 نفر از دانشجویان سال آخر رشته «هوشبری» شرکت داشته اند که از این 97 نفر، 56 درصد زن و بقیه مرد بوده و میانگین سنی آن ها نیز حدود 22 سال بوده است.
داشتن اطلاعات کافی و مهارت بالا برای انجام درست و به موقع عملیات احیاء قلبی ریوی جزو ضرورت هایی است که پرستاران باید به آن اشراف کافی داشته باشند.
محققین برای بررسی میزان آگاهی این دانشجویان از جنبه های مختلف عملیات احیاء قلبی ریوی، پرسش نامه ای را به کار گرفته اند که در آن علائم و نحوه ارزیابی بیمار دچار ایست قلبی تنفسی، روش صحیح احیای قلبی پایه و پیشرفته، روش صحیح اداره راه هوایی، روش صحیح فشردن قفسه سینه و ماساژ قلبی، نحوه استفاده از دستگاه الکتروشوک، روش صحیح تهویه ریوی، دارو درمانی احیاء و چگونگی مراقبت از بیمار پس از ایست قلبی مورد سوال واقع شده بود. این مجموعه سوال بر اساس دستورالعمل احیاء قلبی ریوی انجمن قلب آمریکا در سال 2010 تهیه شده بود.
نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که وضعیت این دانشجویان از لحاظ نحوه مواجهه و ارزیابی بیمار دچار ایست قلبی و همچنین میزان آگاهی آن ها از روش «احیاء پایه» خوب بوده و دانشجویان فوق تسلط مطلوبی بر این موارد داشته اند. ولی در خصوص احیاء قلبی ریوی پیشرفته و همچنین مراقبت های پس از احیاء، وضعیت دانشجویان، متوسط ارزیابی گردیده و این موضوع نشان از نیاز این دانشجویان به کسب دانش و تجربه بیشتر در این زمینه ها دارد.
محققین اظهار داشته اند دستاوردهای این پژوهش نشان از نقص در فراگیری مهارت ها و ضرورت آموزش موثرتر عملیات احیا و همچنین کار با تجهیزات مربوط به آن ها به صورت تئوری و عملی طی دوران تحصیل دانشجویان مورد نظر دارد.
با توجه به چنین نتایجی و همچنین با عنایت به اشتغال چنین افرادی در حساس ترین بخش های بیمارستانی، محققین توصیه می نمایند که جهت ارتقا دانش و مهارت های دانشجویان و متصدیان رشته های مرتبط، برنامه آموزش مداوم آن ها مورد بازنگری های جدی قرار گیرد.
آموزش های برنامه ریزی شده و مداوم می تواند علاوه با بالا بردن مهارت دانشجویان و دست اندرکاران، در بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب این افراد تاثیر مناسبی بر جای گذاشته و در نهایت بهبود عملکرد آن ها را در شرایط بحرانی به همراه داشته باشد.
گفتنی است نتایج پژوهش فوق الذکر به صورت مقاله ای علمی پژوهشی در آخرین شماره فصل نامه «بیهوشی و درد» به چاپ رسیده است.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: عوض بخش، م.ح.، میرحسینی، ح.، انتظاری، ا.، جراح زاده، م.ح. و میرحسینی، س. 1395. بررسی میزان آگاهی دانشجویان سال آخر هوشبری و اتاق عمل دانشگاه علوم پزشکی یزد درباره نحوه انجام صحیح احیای قلبی و ریوی در نیم سال دوم تحصیلی 91-91. بیهوشی و درد، 6(4): 61-55.
No tags for this post.