بدشنوایی اختلالی است که در نتیجه آسیب به عملکرد دستگاه شنوایی ایجاد می شود، بدون آن که اختلال یا آسیب ساختاری مشخصی در این بخش وجود داشته باشد.
این مشکل در برخی اختلالات رشدی مانند بیش فعالی، اوتیسم و اختلالات زبانی و گفتاری نیز دیده می شود.
دکتر سعید ملایری شنوایی شناس با بیان اینکه اختلال پردازش مرکزی شنوایی یا بدشنوایی، نوعی نقص در پردازش محرکات شنوایی است، به ایرنا توضیح داد: در این حالت، دانش آموز صدای معلم یا دیگران را به راحتی می شنود اما در توجه کردن به صدا و تفکیک اصوات از یکدیگر دچار مشکل است.
وی افزود: در بدشنوایی، آسیب ساختاری به گوش وارد نمی شود اما گوش دچار تنبلی می شود و در این حالت دانش آموز نمی تواند به صدای معلم در کلاس درس گوش دهد.
ملایری شیوع بدشنوایی در دانش آموزان را دو تا سه برابر کم شنوایی عنوان کرد و گفت: این اختلال به دلیل پنهان بودن، تاثیر قابل توجهی بر مهارت های یادگیری دانش آموزان می گذارد؛ از این رو، والدین باید در صورت مشاهده علائم این اختلال، به پزشکان مربوطه مراجعه کنند.
** علایم بدشنوایی
وی با بیان اینکه بدشنوایی می تواند با اختلالات یادگیری، خواندن، تلفظ، مشکل در اجرای دستورات کلامی، نقص توجه و حواس پرتی همراه باشد، توضیح داد: دانش آموزان بدشنوا معمولا در کلاس درس با مشکل توجه و گوش دادن روبه رو هستند و به تدریج دچار ضعف آموزشی و تحصیلی می شوند.
ملایری گفت: نقص توجه و حواس پرتی، توجه بیش از اندازه به برنامه های تلویزیونی و بلندکردن صدای آن، با صدای بلند صحبت کردن، خسته و کلافه شدن در محیط های شلوغ، مشکل در خواندن، تلفظ و یادگیری، ضعف در دایره لغات و حفظ کردن آنها، ضعف در یادگیری زبان دوم، درخواست دائم برای تکرار مطالب، مشکل در اجرای چند دستور کلامی پشت سر هم و ضعف در یادگیری موسیقی از مهمترین علایم بدشنوایی است.
** روش های تشخیصی
دکتر ملایری در مورد تشخیص بدشنوایی گفت: شناسایی این اختلال از درمان آن مشکل تر است؛ زیرا شباهت زیادی با برخی اختلالات مانند اختلال نقص توجه یا بیش فعالی (ADHD)، اوتیسم، اختلالات پردازش زبان و برخی اختلالات شناختی دارد که منجر به بروز رفتارهایی مشابه با بدشنوایی می شوند.
ملایری اظهار کرد: به دلیل همین شباهت های زیاد، در بسیاری از موارد بدشنوایی اشتباه تشخیص داده و به درمان های پرهزینه و توانبخشی منجر می شود.
وی با تاکید بر این که بدشنوایی با روش های تصویربرداری مغزی (برای مثال ام.آر.آی/MRI و سی.تی اسکن/CT Scan) مشخص نمی شود، افزود: آزمون های سنجش شنوایی معمول نیز که در بیمارستان ها یا مدارس انجام می شود، نمی تواند اختلال بدشنوایی را مشخص کند؛ از این رو لازم است والدین با آشنایی نسبت به علایم این اختلال، به مراکز شنوایی شناسی مراجعه کنند تا با انجام ارزیابی های دقیق شنوایی، این اختلال تشخیص داده و اقدامات درمانی آغاز شود.
ملایری با بیان اینکه بدشنوایی در یک دوره درمانی کوتاه مدت (حدود سه ماه) برطرف می شود، یادآورشد: دانش آموزان مبتلا به این اختلال در گوش دادن به صدای معلم مشکل دارند و کوچک ترین صداها باعث حواس پرتی آنها می شود بنابراین از این طریق می توان آنها را راحت تر شناسایی کرد.
وی خاطرنشان کرد: با استفاده از درمان های توانبخشی می توان در دو تا سه ماه مهارت گوش دادن را در دانش آموزان تقویت کرد و به این طریق از بسیاری مشکلات تحصیلی پیشگیری کرد.