ضرورت تدوین سند استانی حفظ و احیای تالاب انزلی
به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، معصومه ابتکار در جلسه بررسی اقدامات انجام شده برای احیا و حفظ تالاب انزلی افزود: تدوین این سند استانی با درنظرگرفتن نقش تمام دستگاه های مرتبط استانی و تصویب آن در شورای برنامه ریزی استان، می تواند از طریق بازنگری و به هنگام سازی سند طرح جامع احیای تالاب انزلی صورت گیرد.
معاون رئیس جمهوری اظهار کرد: ضروری است این برنامه از جدول زمان بندی، اهداف مشخص، شاخص های اندازه گیری، روش پایش و تقسیم کار و شرح وظایف تمام دستگاه های مرتبط برخوردار باشد تا از هرگونه موازی کاری و عدم نتیجه گیری جلوگیری شود.
همچنین قربانعلی محمدپور مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان ضمن شرح گزارشی از اقدامات صورت گرفته برای احیای تالاب انزلی به صورت مشترک با پروژه جایکا (دولت ژاپن) و پروژه های مستقل استانی و ملی، یکی از نقاط آسیب اقدامات انجام شده را نبود هماهنگی و تعامل میان بخش های مختلف استانی دانست.
وی همچنین به ضرورت تخصیص اعتبارات ویژه برای احیای تالاب انزلی اشاره کرد و افزود: ورود فاضلاب به تالاب، کاهش سطح تراز آب خزر، ایجاد رسوب در مسیر رودخانه ها و آبراهه های ورودی به تالاب و علف هرز مهاجم سنبل آبی، مهمترین چالش های کنونی در تالاب انزلی هستند.
مسعود باقرزاده کریمی معاون دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست نیز گزارشی در خصوص علف هرز مهاجم سنبل آبی به عنوان مهاجم ترین و خطرناک ترین گونه گیاهی دنیا طبق گزارش فائو ارائه داد و گفت: مقابله با این گونه مهاجم علاوه بر آموزش و اطلاع رسانی به مردم، نیازمند همکاری و تعامل با وزارتخانه های جهاد کشاورزی و کشور (استانداری ها) و قوه قضائیه به منظور مقابله با خرید و فروش و قاچاق این گونه خطرناک است.
باقرزاده با اشاره به سابقه همکاری های صورت گرفته با جایکا برای احیای تالاب انزلی خاطرنشان کرد: احیا و حفظ تالاب انزلی نیازمند انتخاب مجری تمام وقت و تام الاختیار برای پیگیری دستگاه ها برای انجام تکالیف مرتبط است.
همچنین در این جلسه، گزارشی از وضعیت خلیج گرگان با تاکید بر سرعت عمل کمیته نجات میانکاله (خلیج گرگان) ارائه و مقرر شد پس از تکمیل طرح مطالعات و مدیریت خلیج گرگان و ارائه راهکارهای کوتاه و بلند مدت برای نجات آن، موضوع در سطح ملی مورد پیگیری قرار گیرد.
در این جلسه همچنین مقرر شد طرح های مرتبط با نجات تالاب انزلی و خلیج گرگان تهیه و در جلسه بعدی مورد بررسی قرار گیرد.
از این رو، مسئولیت پیگیری طرح مرتبط با احیا و نجات تالاب انزلی به معاونت محیط زیست طبیعی واگذار و مقرر شد معاونت محیط زیست دریایی نیز در این زمینه همکاری کند، همچنین مسئولیت پیگیری طرح مرتبط با خلیج گرگان به معاونت محیط زیست دریایی واگذار و مقرر شد معاونت محیط زیست طبیعی نیز در این زمینه همکاری کند.
*** تالاب انزلی
تالاب انزلی یا مرداب انزلی با مساحتی در حدود ۲۰ هزار هکتار در شمال ایران در استان گیلان قرار دارد. مرداب انزلی از جالب‌ترین و بزرگترین زیستگاه‌های طبیعی جانوران ایران محسوب می شود و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از پرندگانی است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران می آیند.
تالاب انزلی به دلیل موقعیت جغرافیایی از نظر میزان بالای رطوبت و آب با هیچ یک از تالاب‌های ایران قابل مقایسه نیست.
تالاب انزلی از جمله تالاب های بین المللی ثبت شده ایران و از نخستین تالاب های ثبت شده در معاهده رامسر در سال ۱۹۷۱ میلادی است.
مرداب انزلی از آنجایی که یک تالاب بین‌المللی ثبت شده است، اکنون در فهرست مونترآل قرار گرفته است؛ قرار گرفتن در این فهرست به معنای این است که 'تالاب در حال خشک شدن است و به مراقبت نیاز دارد'، چند سالی است مشکلاتی مانند هجوم علف های مهاجم مانند سنبل آبی، ورود فاضلاب و کاهش آب ورودی به تالاب مشکلاتی را برای این اکوسیستم ایجاد کرده و آن را در سراشیبی خشکی قرار داده است.
*** تالاب میانکاله
مجموعه شبه جزیره میانکاله با 68 هزار و 800 هکتار وسعت از سال 1348 ابتدا به منطقه حفاظت شده و سپس به پناهگاه حیات وحش میانکاله تحت مدیریت مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست تبدیل و از آن زمان تاکنون از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اداره می شود و دارای 230 گونه پرنده و 180 گونه گیاه است.
همچنین از 65 کیلومتر طول ساحل شمالی پناهگاه حیات وحش فقط پنج کیلومتر مربوط به حوزه قضایی بندر ترکمن در استان گلستان است و 60 کیلومتر باقی مانده در حوزه قضایی مازندران قرار دارد.
شبه جزیره میانکاله در سازمان جهانی یونسکو به نام کره مسکون انسان و محیط زیست به ثبت رسیده و شناسنامه بین المللی برای آن صادر شده است.
این منطقه دارای یک جایگاه فرهنگی و آموزشی است و اکوسیستم های آبی آن در سال 1971 به عنوان یکی از 22 تالاب بین المللی در ایران و 350 تالاب بین المللی در دنیا در کنوانسیون بین المللی رامسر به عنوان تالاب بین المللی میانکاله ثبت شده و اکنون با پایین رفتن تراز آب دریای خزر در معرض خشکیدگی قرار گرفته است.
