لوکزامبورگ، آندورا، چرزی، باهاماس، برمودا؛ جزایر کیمن، هنک کنگ، لیختن اشتاین، پاناما و سوییس برخی از کشورهای بهشت مالیاتی هستند. بهشت های مالیاتی معمولا کشورهای بسیار کوچکی هستند که منابع طبیعی و صنعتی اندکی دارند و از این طریق، اقدام به جذب سرمایه‌گذاران و رونق فعالیت‌های اقتصادی در کشورشان می کنند.
این کشورها با استفاده از فرار مالیاتی سرمایه‌گذاران، سود لازم را به برای خود به دست می آورند و در حیطه برنامه‌ریزی و تبلیغات بر روی روش‌های فرار مالیاتی خیلی فعال هستند؛ آن ها تمام تلاش خود را برای جذب سرمایه‌گذاران کشورهای مالیات گیرنده انجام می دهند.
در همه بهشت های مالیاتی از افشای نام صاحب حساب حتی با درخواست های قضایی خود‌داری می شود. در چنین کشورهایی مالیات بسیار پائین است یا این که به ویژه در آن ها شركت‌های خارجی مالیاتی پرداخت نمی کنند. استقرار و ایجاد شرکت در این مکان ها بسیار آسان است و همکاری قضایی بین‌المللی بسیار محدود است.
بنابراین، رازداری بانکی و عدم افشای صاحبان حسابها، نبود مالیات یا وجود مالیات بسیار پایین، وجود مالیات با نرخ صفر و بخشودگی های مالیاتی، آسان بودن ایجاد بنگاههای اقتصادی، ثبات اقتصادی و سیاسی از ویژگیهای بهشتهای مالیاتی به شمار می آیند.
بهشت های مالیاتی معمولا کشورهای بسیار کوچکی هستند که منابع طبیعی و صنعتی اندکی دارند و از این طریق، اقدام به جذب سرمایه‌گذاران و رونق فعالیت‌های اقتصادی در کشورشان می کنند.
بهشت های مالیاتی آگاهانه و به صورت هدف دار، با وضع قوانین مشخص و مبتنی بر تحمیل بار مالیاتی اندک ایجاد می شوند و هدف اصلی آن‌ها جذب سرمایههای دیگر مناطق از طریق رقابت مالیاتی و در نتیجه ایجاد رونق اقتصادی و افزایش سطح رفاه است. در این شرایط کاربرد مالیات به عنوان یکی از اساسی ترین ابزار برقراری شفافیت مالی و نظم دهی به فعالیت های اقتصادی نادیده گرفته می شود.
در این میان، ایجاد یک پروژه جهانی به ابتکار "کنسرسیوم روزنامه نگاری تحقیقی آمریکایی" و تجمع 40 روزنامه و نهاد خبری جهان در این پروژه بزرگ که در تاریخ روزنامه نگاری دنیا بی نظیر است و "آفشور لیکس" (Offshore Leaks) نام گرفته، نوعی اعلام جنگ علیه بهشت های مالیاتی و ثروتمندان مالیات گریز و همچنین سیاستمداران دارای فساد مالی است.
راز پنهان و دارایی‌های مخفی بسیاری از ثروتمندان و و سیاستمداران گریزان از پرداخت مالیات با این اقدام افشا شده و برای قضاوت در معرض دید افکار عمومی قرار گرفته اند. در میان اسناد منتشر شده درباره بهشت های مالیاتی، نام بسیاری از مقامات بلندپایه سیاسی و حکومتی، دلالان اسلحه، شخصیت ها و چهره های شناخته شده دیگر از 170 کشور جهان به چشم می خورد.
همچنین افشای اسناد پاناما در سال جاری میلادی که بزرگترین مجموعه اسناد افشاشده تاکنون است، نشان داد که تعدادی از ثروتمندترین افراد جهان سرمایههایشان را کجا نگه می دارند و این که صنعت جهانی آفشور چگونه به آن ها در انجام این کار کمک می کند.
از جزایر ویرجین بریتانیا گرفته تا Seychelles، لقب بهشت مالیاتی که برخی به آن گریزگاه مالیاتی نیز می گویند، برای بسیاری صرفا تصاویری از مکان های حاره ای دورافتاده را در ذهن ترسیم می کند.
در سال 2015 در رتبه بندی بهشت های مالیاتی که توسط شبکه عدالت مالیاتی ارائه شد، سوئیس در صدر بهشت های مالیاتی قرار گرفت و هنک کنگ نیز در رده دوم این فهرست جای داشت.
همچنین "شاخص اخفای مالی" که مبتنی بر ضعف مقررات مالی و حجم معاملات است، ایالات متحده را به عنوان سومین بهشت مالیاتی جذاب در دنیا توصیف کرد و این کشور از این لحاظ پس از جزایر کایمان و سنگاپور قرار گرفت. ایالت های مختلفی در امریکا از جمله دلاور، نوادا، آریزونا و وایومینگ همواره به دلیل مقررات مالی غیرمحکم مورد انتقاد بوده اند و چنین مقرراتی امکان ایجاد شرکت های آفشور را فراهم می کند.
این در حالی است که پاناما که چندی پیش اسناد مرتبط با بهشت مالیاتی فشا شدند، حتی در میان 10 جایگاه برتر گریزگاه مالیاتی این فهرست قرار نداشت و در رده سیزدهم بود. بریتانیا در رده پانزدهم این فهرست قرار داشت و بالاتر از مراکز مالی آفشوری همچون جرسی و گورنسی جای داشت که دارای پارلمان های انتخاب شده خود هستند اما از لحاظ قانون اساسی مستقل از بریتانیا نیستند.
افشای اسناد پاناما مشخص کرد چگونه شرکتی به نام Mossack Fonseca برای حدود 40 سال به مشتریانش کمک کرد که بیش از 200 هزار شرکت شل یا آفشور را در بهشت های مالیاتی ایجاد کنند. این شرکت های گمنام که دارای بودجه یا فعالیت های چندان مهمی نیستند، را می توان برای اهداف تجاری مشروع به کار برد.
به طور مثال، شرکت ها می توانند از آن ها برای سرمایه گذاری کردن و بدون هوشیار کردن رقبایشان استفاه کنند. همچنین افراد ثروتمند می توانند از شرکت های آفشور یا شل به عنوان ابزاری برای مخفی کردن سرمایه خود استفاده کنند و از پرداخت کردن مالیات به شیوه های قانونی یا غیرقانونی از پرداخت مالیات معاف شوند.
اسناد پاناما فاش کرد که چگونه تعدادی از شرکت های دخیل در بهشت های مالیاتی برای پول شویی و همچنین معاملات مواد مخدر و اسلحه و در نهایت فرار مالیاتی به کار گرفته شدند.
پاناما وقتی کشور مستقلی شد که کلمبیا با حفر کانالی در سرزمینش برای متصل کردن اقیانوس‌های اطلس و آرام مخالفت کرد. بعدها جریان های ملی گرایانه و استقلال طلبانه در کشور کلمبیا تقویت شد و با حمایت آمریکا، کشور تازه‌ای اعلام استقلال کرد و به رسمیت شناخته شد. پاناماکشوری است که تا چند ماه پیش نامش بیشتر از همیشه در اخبار شنیده می شد و علاوه بر داشتن ساحل شنی و آفتاب فراوان، به بهشت فرار مالیاتی دنیا نیز مشهور است.
پاناما به خاطر آسان‌گیری قانونی به شرکت‌های تجاری معروف است و طبق تحقیقات بنیاد مطالعات جرم و جنایت در آمریکای لاتین و کارائیب، در این کشور می‌توان به راحتی شرکت تاسیس کرد بدون این که به تهیه اظهارنامه مالیاتی نیاز باشد یا الزامی به حسابرسی سالانه وجود داشته باشد.
مشکل تا چه حد بزرگ است؟
چون بهشت های مالیاتی تمایل دارند که در خفا فعالیت کنند، پیدا کردن ارقام دقیق درباره آن ها دشوار است اما شبکه عدالت مالیاتی در سال 2012 تخمین زد که حدود 21 تا 32 تریلیون دلار از بودجه های مالی آفشور می شوند و مالیاتی برای آن ها پرداخت نمی شود. این سازمان در وب سایت خود اعلام کرد چنانچه این اسکناس های دلار را در امتداد هم بچینیم، بیش از سه برابر مدار زمین حول خورشید بسط خواهد یافت.
همچنین در گزارشی که ماه ژانویه منتشر شد، موسسه مالی آکسفام اعلام کرد نوعی شبکه جهانی از بهشت های مالیاتی ثروتمندترین افراد دنیا را قادر ساخته که 7.6 تریلیون دلار خود را مخفی کنند. این سازمان اعلام کرده این امر نابرابری را در سراسر دنیا افزایش می دهد.
تقریبا یک سوم از ثروت ثروتمندان افریقا یعنی حدود 30 درصد این ثروت (معادل 500 میلیارد دلار) در بهشت های مالیاتی نگه داشته می شود و این امر سالانه برای کشورهای افریقایی درآمد مالیاتی از دست رفته ای معادل 14 میلیارد دلار را موجب می شود.
با فراهم کردم امکانی برای امتناع افراد و شرکت های ثروتمند از پرداخت مالیاتشان، بهشت های مالیاتی مانع از درآمدزایی دولت ها می شوند؛ درآمدی که می توان از آن در رفاه مدارس و خدمات بهداشتی درمانی و سایر خدمات اساسی دیگر استفاده کرد.
گزارش: شه تاو ناصری
No tags for this post.