ایران مقابله با پدیده گرد و غبار را جهانی کرد
به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، مجید شفیع پور افزود: سازمان حفاظت محیط زیست همواره با دریافت آخرین مسیرهای برخواست، حرکت، انتقال و فرونشست توفان های گرد و غبار، علاوه بر اقدام از طریق تمام مراکز و مجموعه های استانی و منطقه ای در مقیاس ملی، در سطح بین المللی نیز با انعکاس این اطلاعات به وزارت امور خارجه، اقدام های لازم از مجاری دیپلماتیک را پیگیری می کند.
رئیس مرکز امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای هم به توفان های گرد و غبار اخیر در کشور داشت و اظهار کرد: با توجه به پتانسیل شکل گیری توفان های گرد و غبار برخواسته از کشورهای منطقه به ویژه کانون های انتشار گرد و غبار در کشورهای عراق، عربستان، سوریه و اردن که استان های غربی و جنوب غربی ایران را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد و حتی در مواردی پایتخت را نیز متاثر می کند، ردیابی ها و تصاویر ماهواره ای ثبت شده به منظور ایجاد همگرایی عملی میان کشورهای منطقه به دفتر محیط زیست بین المللی و توسعه پایدار وزارت امور خارجه انعکاس داده شد.
وی با تاکید بر اینکه اقدامات صورت گرفته در خصوص مقابله با پدیده گرد و غبار در سطح ملی و بین المللی نتیجه تلاش و همکاری وزارت امور خارجه و سازمان حفاظت محیط زیست است، تصریح کرد: پیگیری ها و تلاش های صورت گرفته منجر به صدور قطعنامه هایی در مجامع بین المللی شد که علاوه بر تشدید اهتمام کشورهای درگیر برای مقابله با رشد فزاینده کانون های این پدیده، موضوع به سازمان های مالی و نهادهای مشابه، همچنین نهاد تخصصی موضوع مقابله با بیابان زایی جهت انجام اقدامات موثر انعکاس یافت.
*** چالش جهانی گرد و غبار
شفیع پور ضمن یادآوری این موضوع که چالش توفان های گرد و غبار امروز چالشی ملی، منطقه ای یا قاره ای نیست، خاطرنشان کرد: بخش وسیعی از دنیا امروزه با چالش این توفان ها و اثرات منفی آن مواجه شده است.
وی ادامه داد: اینگونه رخدادها به عنوان معضلاتی چندبعدی شناخته می شوند که اثرات سوء آن بر حوزه های مختلف همچون بهداشت و سلامت عمومی، تخریب خاک حاصلخیز و تهدید امنیت غذایی، کاهش منابع آب های تجدیدپذیر قابل استفاده، آشکار شده و خسارات زیست محیطی و اقتصادی آن به عنوان یکی از مهمترین عوامل خلل برانگیز در زندگی جاری جوامع بزرگ جهان اعم از توسعه یافته و در حال توسعه در حال رشد و نمو است.
رئیس مرکز امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در حال حاضر منطقه غرب آسیا و برخی کشورهای خاور دور همچون چین، کره جنوبی و ژاپن، استرالیا و زلاندنو در اقیانوسیه، بالغ بر 15 کشور در شمال و مرکز آفریقا از اثرات سوء این چالش جهانی رنج می برند.
*** تاثیرپذیری اروپا از توفان های گرد و غباری در آسیا
وی گفت: بارها تاکید شده است که چالش ها و مسائل محیط زیست موضوع فرامرزی است و این موضوع در خصوص چالش گرد و غبار به خوبی آشکار شده است به گونه ای که به طور نمونه امروز شاهد تاثیرگذاری کانون های انتشار گرد و غبار ایالات متحده بر کانادا یا تداوم انتقال این توفان ها از آفریقا تا آمریکای لاتین و حتی در پاره ای اوقات، تاثیرپذیری غرب و شمال غرب اروپا از توفان های گرد و غباری برخواسته از منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا هستیم.
شفیع پور خاطرنشان کرد: در حال حاضر گرد و غبار یکی از بحران ها و معضلات مهم زیست محیطی در دنیا محسوب می شود و همین امر منجر به پیشنهاد ایران برای تصویب قطعنامه های بین المللی در این زمینه و جلب همکاری کشورهای عضو مجامع جهانی برای مقابله با پدیده گرد و غبار شد.
رئیس مرکز امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست با یادآوری این موضوع که نخستین قطعنامه جهانی مقابله با گرد و غبار، قطعنامه مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد در آذرماه سال 94 بود، تاکید کرد: بر اساس این قطعنامه دبیرکل سازمان ملل مکلف به پیگیری برای ارائه گزارشی جامع در خصوص کانون های تولید و انتشار گرد و غبار در سطح جهان، نحوه گردش و چرخش این توفان ها در اتمسفر و خسارات ناشی از آن ها به مجمع عمومی سازمان ملل متحد شد.
وی گنجاندن موضوع گرد و غبار در قطعنامه تالاب ها و مدیریت بلایای کنوانسیون رامسر در اوایل سال 2015 میلادی را یکی دیگر از نتایج تلاش های بین المللی ایران برای جلب نگاه جهانی به موضوع گرد و غبار برشمرد و گفت: بر این اساس، موضوع گرد و غبار به منظور کنترل و کاهش اثرات مخرب آن در برنامه مدیریتی اکوسیستم ها وارد شد.
*** الزام کشورهای آسیا و اقیانوسیه به تقلیل کانون های انتشار گرد و غبار
شفیع پور با اشاره به دو اقدام اخیر ایران در این زمینه گفت: طی دو اقدام گسترده و عمیقی که ماه گذشته محقق شد، موضوع توفان های گرد و غبار در قالب قطعنامه ای در تاریخ 19 ماه مه حدود یک ماه پیش برای مقیاس منطقه ای آسیا و اقیانوسیه به تصویب رسید.
وی ادامه داد: بر این اساس، مقرر شد تمهیداتی برای شکل گیری برنامه های اقدام منطقه ای در منطقه های مختلف متاثر از این چالش فرامرزی بزرگ در آسیا و اقیانوسیه درنظرگرفته شود و کشورهای مختلف درگیر با این پدیده مکلف شوند موضوع را در دو سطح تبادل اطلاعات از منظر اطلاعات بلایای طبیعی که برخواستن اینگونه توفان ها در این طبقه از بلایا قرار می گیرد و از منظر امدادرسانی و تثبیت که به تقلیل کانون های انتشار گرد و غبار منتهی می شود، پیگیری کنند.
رئیس مرکز امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست افزود: پس از این قطعنامه که همزمان با برگزاری اجلاس اسکاپ در بانکوک اخذ شد، قطعنامه دیگری در دومین مجمع محیط زیست سازمان ملل متحد در روز 7 خردادماه مصادف با 27 ماه مه سال 2016 به تصویب رسید.
وی ادامه داد: در قطعنامه دوم، با توجه به اینکه برنامه محیط زیست ملل متحد (یونپ) مرجع اصلی صلاحیت دار برای سیاست گذاری و نظارت در خصوص مسائل محیط زیستی و تسهیل اجرای برنامه های زیست محیطی توسعه پایدار در گستره جهانی است و طرح چالش گرد و غبار در سطوح مختلف سیاست گذاری و اجرایی این برنامه باید مورد پیگیری و اقدام قرار گیرد، اقدامات ایران از این طریق پیگیری شد.
شفیع پور خاطرنشان کرد: در قطعنامه اخیر دومین مجمع محیط زیست سازمان ملل متحد، گسترش سطح همکاری ها به ویژه با تاکید بر تعیین تامین کنندگان منابع مالی کشورها برای انجام حرکت های منطقه ای مورد توجه قرار گرفت.
رئیس مرکز امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست بانک توسعه اسلامی، بانک توسعه آسیایی و سایر مجموعه های مشابه را از جمله تامین کنندگان پاره ای از نیازهای مالی کشورها در حرکت های منطقه ای مقابله با گرد و غبار دانست و خاطرنشان کرد: این قطعنامه مهم جهانی با اهتمام جدی هیات اعزامی از سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت امور خارجه ایران در روز هفتم خردادماه سال جاری در کنیا در قالب قطعنامه های مصوب دومین مجمع محیط زیست ملل متحد شکل گرفت.
وی قطعنامه مصوب دومین مجمع محیط زیست ملل متحد در زمینه گرد و غبار را از جمله مهمترین تلاش های ایران در مقیاس بین المللی و منطقه ای برشمرد و اظهار کرد: این قطعنامه، پشتیبان حرکت های سازمان یافته تمامی کشورهایی است که به نحوی در انتشار و یا دریافت توفان های گرد و غبار و شن دخیل هستند و از جمله مزایای آن تدوین تکالیفی برای دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر اجرایی برنامه محیط زیست این سازمان ملل علاوه بر سایر نهادهای بین دولی همچون کنوانسیون مقابله با بیابان زایی و ساختارهای مترتب آن است.
شفیع پور ادامه داد: کاهش گستردگی و عمق توفان های گرد و غبار که در وهله نخست سلامتی شهروندان را هدف قرار داده و سپس معضلاتی در سطوح مختلف همچون سطوح اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایجاد کرده، از جمله اهداف این قطعنامه است.
وی گفت: اقدامات بین المللی سازمان حفاظت محیط زیست هم راستا با اقدامات و ایفای نقش این سازمان در سطح داخلی از طریق اطلاع رسانی به مراجع ملی بهداشتی و دیپلماتیک در کشور و تعیین ماموریت هایی برای دستگاه هایی مرتبط همچون وزارتخانه های کشور، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی از طریق سازمان جنگل ها و مراتع، امور خارجه، نفت و نیرو است و از این رو انتظار می رود به دنبال این تلاش های منسجم و برنامه ریزی شده، شاهد نتایج و اثرات مثبت تدریجی برای کاهش و رفع توفان های گرد و غبار در کشور باشیم.
