معصومه ابتکار در صفحه اینستاگرام خود نوشت: کشورهای عراق، سوریه و عربستان همواره منشاء طوفان های موسوم به گرد و غبار عربی بوده اند و پدیده جدیدی محسوب نمی شوند، اما در سال های اخیر به دلیل خشکسالی های پیاپی، افزایش دما و گرمایش زمین، همچنین جنگ و مناقشه در این مناطق، گرد و غبار چندین برابر شده است.
ناگفته نماند که ترکیه از دهه های پیش با اجرای طرح گاپ و احداث سدهای عظیمی که مانع ورود سهم آب سوریه به آن کشور شد، نقش مهمی در کاهش شدید منابع آب دجله و فرات بازی کرده که اثرات گسترده ای در خشکی سوریه و عراق داشته است.
دولت ترکیه برای توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مناطق محروم کردنشین این کشور طرح عمل پنج ساله ای را در زمینه کشاورزی موسوم به 'گاپ' اعلام کرد که به عقیده بسیاری از کارشناسان سیاسی و اقتصادی حایز اهمیت زیادی در ابعاد داخلی و بین المللی است.
عراق اکنون بیش از هشت میلیون هکتار، عربستان حدود 11 میلیون هکتار کانون گرد و غبار و ایران کمتر از سه میلیون هکتار دارد؛ در این مورد دولت یازدهم، هم در سطح داخلی و هم بین المللی تلاش کرده که از جمله نتایج آن صدور قطعنامه مقابله با گرد و غبار در مجمع عمومی ملل متحد و تکلیف دبیرکل برای تهیه گزارش از وضعیت جهان و نیز قطعنامه وزیران محیط زیست جهان در ماه گذشته برای تنظیم اقدامات و ایجاد سازوکار مالی برای مقابله با این پدیده شده و مجددا تاکید می کنم که هر دوی این موارد مشخصا با پیگیری های ایران صورت گرفته است.
اکنون وقوع طوفان های گرد و غبار با منشاء خارجی هر بار مستند شده و به وزارت امور خارجه برای اقدامات بین المللی ارسال می شود تا توجه مراجع مربوطه به مشکلات ایران برای تحت فشار قرار دادن کشورهای گرد و غبارخیز جلب شود.
در داخل نیز مطالعات شناسایی و تعیین کانون های گرد و غبار آغاز و به اتمام رسید و در بسیاری از استان ها عملیات نهال کاری و تثبیت خاک، همچنین آبگیری بخش های عظیمی از تالاب هورالعظیم و احیای تالاب های دیگر آغاز و اجرا شده است.
اما مهمترین عامل برای سر و سامان دادن به این موضوع کاملا به خاتمه جنگ و درگیری ها در عراق و سوریه بستگی دارد تا بتوان برای تثبیت خاک، نهال کاری و غیره اقدام کرد. در این شرایط برای آن کشورها اولویت های دیگری مطرح است و این قبیل پروژه ها را برعهده نمی گیرند.
همین جاست که ارتباط مخرب جنگ و محیط زیست به خوبی مشاهده می شود. سوریه و عراق بر بسیاری از بخش های سرزمینی خود تسلطی ندارند که اقدامات عمرانی و زیست محیطی و بیابان زدایی داشته باشند. با آن کشور حتی برای ایجاد پارک ملی فرامرزی در استان ایلام تفاهم نامه امضاء شد تا به این وسیله توجه بیشتری به این موضوع داشته باشند ولی شرایط آنها اجازه نمی دهد.