ریزگردها قاتل خاموش آبسنگ های مرجانی
پدیده نوظهور ریزگردها به مرور تاثیر خود را بر تمام پهنه های زیستی نشان می دهد، بعد از ایجاد مشکلات تنفسی برای انسان ها اکنون نوبت به آبزیان رسیده است، به طوری که با نشستن بر روی دریاها به ویژه خلیج فارس که دریایی بسته و شکننده است موجب ته نشین شدن و نشستن بر روی آبسنگ های مرجانی می شود.
همچنین مانع رسیدن نور و اکسیژن به دریا و آبزیان می شود و کدورت آب را نیز به دنبال دارد که این مساله تهدید بزرگی برای حیات آبزیان و آبسنگ های مرجانی است زیرا سفیدشدگی آنها را به همراه دارد و این مساله در نهایت موجب مرگ مرجان ها می شود.
با توجه به اینکه آبسنگ های مرجانی به عنوان جنگل های دریایی و همچنین مامن انواع آبزیان است از این رو حفاظت از آنها باید جدی گرفته شود زیرا نابودی آنها تهدیدی برای دیگر آبزیان خواهد بود.
پروین فرشچی معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست به ایرنا گفت: بروز پدیده ریزگرد یکی از مشکلات بخش دریایی کشور به ویژه در خلیج فارس و دریای عمان است، ریزگردها همیشه بوده اما در چند سال اخیر با توجه به کاهش بارندگی و افزایش خشکسالی بیشتر شده و بیشتر منشاء آن هم خارج از مرزهای کشور است.
وی اظهار کرد: ریزگردها با نشستن بر روی دریا موجب کدر شدن آب و در نتیجه سفید شدگی مرجان ها می شود، همچنین موجب می شود تا اکسیژن کمتری به لایه های زیرین آب برسد که موجب تلف شدن ماهیان و مهاجرت آنها از منطقه می شود.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: بیش از 50 گونه آبسنگ های مرجانی در خلیج فارس و دریای عمان وجود دارد، همچنین 7 گونه لاک پشت دریایی در دنیا وجود دارد که 5 گونه آن در خلیج فارس و دریای عمان زیست می کند، 17 گونه علف دریایی، 13 گونه نهنگ، 450 گونه ماهی، 5 تا 7 گونه دلفین و 100 گونه پرنده آبزی و کنار آبزی در این دو پهنه آبی وجود دارد که حیات تمام آنها زنجیروار به هم متصل است.
فرشچی گفت: ورود آلودگی های نفتی هم از دیگر تهدیدات آبسنگ ها و سایر موجودات دریایی خلیج فارس است، بر اساس تخمین راپمی سالانه حدود 1/2 میلیون بشکه نفت به علت نشت های طبیعی، حمل و نقل، تصادفات و قاچاق وارد در خلیج فارس و دریای عمان می شود که تهدیدی برای این پهنه و موجودات موجود در آن است.
همچنین داود میرشکار مدیر کل دفتر زیست بوم های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا با بیان اینکه ریزگردها از چند جنبه بر روی آبسنگ های مرجانی تاثیر می گذارند، گفت: زمانی که بر روی تالاب های ساحلی می نشینند موجب کدورت آب می شوند و اجازه نمی دهند نور کافی به آبسنگ های مرجانی برسد.
وی افزود: در این صورت فیتوپلانگتون هایی که با آبسنگ های مرجانی همزیستی دارند دیگر قادر به انجام عمل فتوسنتز نیستند از این رو مرجان ها را ترک می کنند که این مساله موجب سفیدشدگی آنها می شود که این تاثیر مستقیم ریزگردها بر روی آبسنگ های مرجانی است.
میرشکار با بیان اینکه گاهی هم به طور غیر مستقیم تاثیر می گذارند گفت: ریزگردها حاوی عناصری هستند که موجب بروز شکوفایی جلبکی می شوند زیرا با گسترده شدن بر روی سطح آب به ویژه آبهای کم عمقی مانند خلیج فارس مانع رسیدن اکسیژن به سطح آب می شود. کاهش اکسیژن در آبهایی با عمق کم در شب بیشتر است.
وی افزود: در روز هم به علت ایجاد لایه ای بر روی آب اجازه نمی دهد نور به مرجان ها برسد ، همچنین ممکن است مرگ و میر آبزیان بر اثر بروز کشند قرمز محیط را برای آبسنگ های مرجانی غیر قابل زیست کند زیرا زمانی که مرگ و میر زیاد شود مانند تلی روی آب قرار می گیرند که ممکن است حاوی میکروب و ویروس باشند و محیط را برای آبسنگ ها ناامن کنند.
میرشکار تاکید کرد: ریزگردها علاوه بر اینکه بر روی آبسنگ های مرجانی تاثیر می گذارند بر روی زیستگاه ها، جنگل های حراء و علف های دریایی نیز تاثیر سوء دارند از این رو پایش آن در دستور کار سازمان است که در صورت تامین اعتبار این کار انجام خواهد شد.
وی گفت: ایستگاه پایش دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در استان هرمزگان به طور مداوم منطقه را پایش می کند اما قطعا اگر تعداد ایستگاه ها بیشتر باشد عملیات پایش و حفاظت بهتر انجام می شود.
مدیر کل دفتر زیست بوم های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: همچنین موسسه شیلات نیز در گشت های دوره ای خود این مساله را مورد توجه قرار می دهد و اقدام به آنالیز فیتوپلانگتون ها می کند.
