دکتر نیاز محمدزاده عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این خصوص گفت: به طور طبیعی ارتباط خاصی بین آب وهوا ونحوه تغذیه وجود دارد به طور نمونه در فصل گرما تعریق افراد زیاد است .عرق بر خلاف تصور عموم تنها از آب تشکیل نشده است ویک سری یون‌ها از جمله سدیم در آن موجود است؛زمانی که فرد تعریق زیادی می‌کند،سدیم زیادی را از دست می‌دهد وباید این میزان سدیم از دست رفته را جایگزین کند البته این بدان معنی نیست که نمک مصرف کند.تعریق مقداری انرژی را از بدن می‌گیرد وبهتر است مقداری انرژی بیشتری به بدن فرد برسد.از طرف دیگردر این فصول تمایل به خوردن برخی از مواد کاهش پیدا می‌کند که این موارد همگی اشاره به این موضوع دارد که ارتباط تنگاتنگی بین تغذیه وآب وهوا وجود دارد ولی اگر بخواهیم درصدی از این تأثیر را بیان کنیم تنها حدود 5 الی 10 درصد است واین نشان می‌دهد این تأثیر خیلی مستقیم وجدی نیست.
پروتئین ها آب بیشتری از دست می‌دهند
وی افزود: زمانی که فصل گرما مصادف با ایام مبارک ماه رمضان می‌شود،مصرف مواد غذایی وگروه‌های غذایی پیشنهاد می‌شوند که دفع ادرار را افزایش ندهند به این معنی که منجر به از دست رفتن آب زیادی از بدن نمی‌شوند.پروتئین‌ها مهمترین دسته غذایی هستند که منجر به از دست رفتن آب زیاد از بدن می‌شوند به ویژه پروتئین‌های گوشت قرمز که دفع ادرار را زیاد می‌کنند. اغلب افراد خود متوجه این مسأله می‌شوند به طوری که در زمان مصرف غذاهایی نظیر کباب متوجه می‌شوند که تمایل به مصرف آب در آن‌ها افزایش پیدا می‌کند واز آن طرف حجم ادرار را زیاد می‌کند .دلیل این امر این است که موادی که از مصرف این پروتئین‌ها در بدن حاصل می‌شوند عمدتا مواد زائدی هستند که برای دفع نیاز به مصرف آب زیادی دارند.
زمانی که فصل گرما مصادف با ایام مبارک ماه رمضان می‌شود،مصرف مواد غذایی وگروه‌های غذایی پیشنهاد می‌شوند که دفع ادرار را افزایش ندهند به این معنی که منجر به از دست رفتن آب زیادی از بدن نمی‌شوند.
مصرف فیبر را افزایش دهید
این متخصص تغذیه ضمن اشاره به این موضوع که مصرف گروه فیبر در این ایام موثر ومفید است اظهار کرد: زمانی که فرد فیبر وبه دنبال آن آب مصرف می‌کند باعث می‌شود آب بیشتری در بدن حفظ کند واز دست دادن آب که علائمی نظیر بی حوصلگی،خستگی ،سردردهای طولانی ،اختلال دید ویا اختلالات گوارشی را به همراه دارد جلوگیری می‌کند.از این روی باید توجه کرد مصرف فیبر وبه دنبال آن مایعات کافی در این ایام بسیار موثر است. یکی از منعیات خوراکی در فصل گرما آب کرفس است که در حال حاضر در رژیم‌های لاغری بسیار مورد استفاده است وبه دلیل اینکه دفع آب را زیاد می‌کند به هیچ وجه در این ایام توصیه نمی‌شود ؛کرفس از جمله موادی است که در صورت مصرف زیاد امکان ابتلا به بیماری گواتر را زیاد می‌کند لذا بهتر است در مصرف آن دقت وکنترل صورت گیرد.
میوه بیش از اندازه مصرف نشود
وی در ادامه در خصوص مصرف گروه میوه‌ها به نکته مهمی اشاره کرد: مصرف میوه ها باید در حد مشخصی باشد یعنی به صورتی که نه بیش از اندازه مصرف شوند ونه کم. زیرا میوه‌ها هم انرژی دارند ودر فصل تابستان به دلیل تنوع میوه‌های نوبرانه اغلب میوه بیش از اندازه مشخص شده مصرف می‌شود.باور اشتباه این است که افراد گمان می‌کنند در مصرف میوه منعی وجود ندارد؛درحالی که به طور نمونه 5 تا 6 عدد گیلاس یا آلوچه یک سهم از میوه به حساب می‌آید واز این میزان بیشتر انرژی زائدی را برای بدن ایجاد می‌کند.در نتیجه توصیه ما این است که در این فصل افراد میوه را تا 3 سهم در روز مصرف کنند ومصرف گروه پروتئین به ویژه گوشت قرمز به شکل کبابی به کمترین میزان کاهش دهند واز طرف دیگر از مصرف چای ،قهوه وآب کرفس را که منجر به افزایش دفعات دفع ادرار می‌شوند را کمتر کنند وسبزیجات را به همراه مایعات که حدود 8 لیوان در روزنظر گرفته می‌شود مصرف کنند البته در صورتی که مشکلات کلیوی وفشار خون نداشته باشند .
با کاهش اشتهای کودک در گرما چه کنیم
دکتر محمد زاده در پاسخ به این پرسش که با توجه به کاهش اشتهای افراد در فصول گرم خصوصا کودکان راهکار برخورداری از تغذیه مناسب چیست عنوان کرد: قطعا هوای گرم بر کاهش اشتها اثر دارد وبهتر است در این حالت بیشتر از موادی که نه خیلی سرد ونه خیلی گرم هستند استفاده نمود. بطور نمونه آب دوغ یکی از موادی است که توصیه می‌شود در این ایام بیشتر مصرف شود؛شاید طب سنتی به این تجویز خیلی معتقد نباشد لیکن ثابت شده است که موادی که بسیار گرم هستند اشتهای افراد را در تابستان کاهش می‌دهند وبهترین کار این است که در این ایام کمتر مصرف شوند.برای کودکان کم اشتها که خصوصا در مصرف لبنیات با کمبود مواجه می‌شوند توصیه می‌شود از بستنی‌های سالمی که در منزل تهیه می‌شود استفاده نمود واز طرف دیگر مصرف میوه‌های خنک نظیر هندوانه بسیار کمک کننده است ونکته قابل ذکر دیگر این است که از تغذیه کودک در یک وعده با حجم زیاد در این فصل همانند سایر فصول خودداری شود وسعی شود غذا با حجم کم در دفعات بیشتری به کودک داده شود.
سبزیجات را به میزان کافی مصرف کنید
دکتر محمد زاده افزود: برخی از سبزیجات مانند کاهو سرشار از آب هستند به طوری که این سبزی 90 درصد از آب تشکیل شده است بنابراین مصرف کاهوبه منظور ذخیره سازی آب بسیار مفید وبا ارزش است. درواقع سبزیجات گروه غذایی هستند که بیشترین درصد از اجزای تشکیل دهنده آن‌ها آب است وبر خلاف این گروه غذایی روغن ها هیچ میزان آبی ندارند بنابراین افراد بهتر است تا حد نیاز از سبزیجات استفاده کنند تا آب مورد نیاز بدن را تأمین کنند وکمک زیادی به حفظ آب بدن در روزهای گرم کنند.
مصرف شربت‌هایی مانند سکنجبین وتخم شربتی به دلیل ترکیب ژل مانند آن‌ها قادر به حفظ آب بدن هستند وتوصیه می‌شود در رژیم روزانه افراد قرار بگیرند.
گفتگو:اعظم صفایی
No tags for this post.