به گزارش ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری،نیاز به جایگزینی و یا ترمیم بافت‌ها و ارگان‌های آسیب‌دیده هر روز محسوس‌تر می‌شود. ازاین‌رو در دهه‌های اخیر، تلاش‌های تحقیقاتی گسترده‌ای در زمینهٔ طراحی و گسترش بیومواد جهت نیل به اهداف مذکور صورت پذیرفته است.
یکی از ملزومات اولیه در مهندسی بافت، طراحی و ساخت داربست‌ها است. داربست‌ها ساختاری مصنوعی هستند که سلول‌ها درون آن‌ها کشت می‌شود. این ساختارها قادر به تقلید و حمایت از ساختار بافت سه‌بعدی هستند. ساختار داربست‌ها باید تا حد امکان به بافت منطقه کاشت شبیه باشند. بدین ترتیب بازسازی و بهبود بافت صدمه‌دیده از لحاظ کیفی و کمی افزایش می‌یابد.
دکتر بخشعلی معصومی محقق دانشگاه پیام نور مرکز تبریز با تأکید بر خواص مهم داربست‌ها به تشریح اهداف این طرح پرداخت و گفت: نانوالیاف پلیمری که دارای خواص زیست سازگاری، زیست تخریب پذیری، مکانیکی و رئولوژیکی مناسب باشند می‌توانند به‌عنوان داربست مورد استفاده قرار بگیرند. در این راستا هدف از انجام این طرح سنتز و ارزیابی یک داربست جدید جهت ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده پوست بوده است.
معصومی افزود: داربست‌های سنتز شده در این طرح علاوه بر خواص یاد‌شده، دارای رسانایی الکتریکی نیز هستند. این موضوع سبب می‌شود این داربست‌ها در مقایسه با داربست‌های نارسانا عملکرد بهتری در مهندسی بافت‌هایی نظیر پوست، عصبی و استخوان که نیازمند سیگنال‌های الکتریکی هستند داشته باشند.
به گفته وی در این طرح پژوهشی، سیستم پلیمری متشکل از پلی‌استرهای آلیفاتیک، پلی آنیلین و پلی کاپرولاکتون به‌منظور ساخت داربست‌های ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده پوستی معرفی شده است. خلل و فرج موجود در این سیستم پلیمری به‌صورت نسبی محیط خارج سلولی را شبیه‌سازی می‌کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز در خصوص تهیه و ارزیابی این داربست‌ها گفت: در مرحله اول پلی‌استر پرشاخه سنتز شد و با استفاده از آنترانیلیک اسید عامل دار گردید. سپس پلی آنیلین از این پلی‌استر رشد داده شد. در گام بعد، مخلوط پلیمر سنتز شده با پلی کاپرولاکتون، با استفاده از دستگاه الکتروریسی به نانوالیاف تبدیل شد. در نهایت خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی نانوالیاف سنتز شده بررسی شده و قابل‌استفاده بودن آن‌ها در مهندسی بافت پوست مورد ارزیابی قرار گرفت.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر بخشعلی معصومی – عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز- رعنا سروری و مهدی جای مند- دانشجویان مقطع دکترای این دانشگاه- است.
نتایج این تحقیق در مجله RCS Advances (جلد 6، شماره‌ی 23، سال 2016، صفحات 19437 تا 19451) به چاپ رسیده است.
ترمیم پوست آسیب‌دیده به کمک نانو الیاف پلیمری
