مینا کاویانی روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود:در ماه رمضان برخی از عادت های زندگی و حتی الگوهای تغذیه ای افراد تغییر می کند و بهتر است این ماه فرصتی برای اصلاح برنامه های غذایی افراد در طول سال محسوب شود.
وی اظهار کرد:ازدیگر مزایای روزه گرفتن این است که افراد به کمتر غذا خوردن و درنتیجه کاهش دریافت انرژی تشویق می شوند و این امر سبب تعدیل ذخایر انرژی، به خصوص چربی ها و درنتیجه کاهش وزن می شود.
وی ادامه داد:روزه داری می تواند به کاهش کلسترول تام خون بخصوص کلسترول بد (LDL-c) کمک کند و از طرف دیگر باعث افزایش کلسترول خوب خون(HDL-c) بشود که مجموعه این تغییرات می تواند به پیشگیری از بیماری هایی مانند پرفشاری خون، چاقی و افزایش چربیهای خون کمک کند.
کاویانی اضافه کرد :بیداری پیش از سحر، تغییر وعده های غذایی از سه نوبت اصلی و چند میان وعده به دو نوبت در فاصله های متفاوت از حالت عادی روزانه و گرسنگی در طی روز، تغییرات فیزیولوژیک زیادی در طی دوره روزه داری در فرد ایجاد می کند.
سرپرست واحد آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور نکاتی مهم را برای چند گروه خاص ضروری دانست و گفت : یکی از مهمترین نکات اینکه به طور کلی بیمارانی که نیاز به مصرف منظم دارو درطول روز دارند، باید با پزشک معالج خود مشورت و درصورت اجازه نظر پزشک باید با یک برنامه ریزی غذایی دقیق توسط متخصص تغذیه، روزه بگیرند.
وی ادامه داد: گروه دیگر، زنان باردار و شیرده هستند که روزه گرفتن برای تمام آنها توصیه نمی شود و لازم است با نظر متخصص روزه بگیرند.
کاویانی یاد آور شد: کودکانی که دچار سوء تغذیه یا مشکلات جسمی باشند باید مورد توجه خانواده قرار گیرند و در مورد روزه گرفتن آنها پزشک و متخصص تغذیه با توجه به وضعیت رشد و ذخایر بدنی تصمیم گیری کنند.
**نخوردن وعده سحری باعث سوخت ناقص چربی بدن می شود
سرپرست واحد آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور درباره نخوردن وعده سحری افزود:اولین و مهمترین مسئله، خوردن سحری است ، دیده شده که برخی از روزه داران بدون سحری روزه می گیرند در واقع نخوردن سحری باعث می شود نیازهای تغذیه ای روزه داران تأمین نشود.
وی اضافه کرد :نخوردن سحری سلولهای مغزی که سوخت اصلی آنها قند (گلوکز) است را دچار کمبود این ماده مغذی کرده و بدن به ناچار برای جبران این مسئله، چربی ها را به طور ناقص می سوزاند که این امر موجب تولید ترکیبات سمی بنام ترکیبات ستونی در بدن شده و وجود این ترکیبات در بدن عوارضی نظیر بوی بد دهان و سردرد ایجاد می کند.
کاویانی بیان کرد: حذف وعده سحری می تواند توأم با افت قند خون (هیپوگلیسمی) ایجاد شود که عوارض آن کاهش تمرکز و یادگیری، بی حوصلگی و خستگی است که در نتیجه آن شخص قادر به انجام امور و فعالیتهای روزمره خود به نحو مطلوب نخواهد بود.
**مواد غذایی مناسب برای وعده سحری
وی افزود: یکی از اهدافی که علاوه بر تأمین نیازهای تغذیه ای از خوردن وعده غذایی سحری داریم، به تعویق انداختن احساس گرسنگی است که خوردن وعده سحری برای همه روزه داران به خصوص نوجوانان درحال رشد ضروری است.
کاویانی توصیه کرد :سحری بهتر است یک وعده غذای کامل در نظر گرفته شود و از منابع غذایی پروتئینی مانند انواع گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لبنیات و یا حبوبات به همراه غلات ، پروتئین مورد نیاز بدن را تأمین و احساس گرسنگی را به تعویق انداخت.
**چند راهکار برای رفع تشنگی روزه دار
وی در خصوص تأمین نیاز بدن به آب و به تعویق انداختن احساس تشنگی است افزود: از خوردن غذاهای پرادویه ، تند و شور پرهیز شود. همچنین غذاهای پرچرب که موجب ایجاد احساس تشنگی درطول روز می شوند مانند کله پاچه یا سیرابی و شیردان بهتر است مصرف نشوند.
کاویانی اظهار کرد:نوشیدن مقدار کافی آب، از انواع میوه ها و سبزیها به صورت تازه یا آبپز و بخارپز در وعده سحر که با این کار علاوه بر آب، ویتامینها و مواد معدنی نیز به بدن می رسد. وی توصیه کرد :کنار غذا، سالاد مصرف شود و برای چاشنی هم از موادی مثل آبلیمو به همراه روغن زیتون استفاده شود.
کاویانی به یبوست به عنوان یکی از مشکلاتی که در اثر نبودن آب کافی برای دفع مواد زاید از بدن ممکن است ایجاد شود اشاره کرد و افزود: افرادی که در ماه رمضان دچار این حالت شدند می توانند از خورشت های ملین مانند خورشت آلو و انواع خورشتهای حاوی سبزی استفاده کرده و خوردن انواع سبزیهای خام و پخته، میوه ها و برگه های خیسانده مثل آلو و هلو نیز به بهبود این وضعیت کمک می کند.
وی همچنین توصیه کرد روغن زیتون همراه سالاد در پیشگیری و درمان یبوست موثر است.
**مواد غذایی مناسب برای وعده افطار
سرپرست واحد آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور گفت :پس از 17 ساعت روزه داری دستگاه گوارش ما درحال استراحت بوده و برای فعال شدن دوباره آن لازم است نکانی را رعایت کرده تا دستگاه گوارش به بهترین نحو فعالیت خود را آغاز کرده و کمترین فشار را متحمل شود.
کاویانی برای شروع افطار توصیه کرد که با یک نوشیدنی گرم مانند چای شیرین که با عسل شیرین شده و یا شیر شروع شود. همچنین می توان افطار را با یک ماده غذایی مثل خرما آغاز کرد تا ضمن کنترل اشتها و پرهیز از زیاده روی در خوردن غذا، بخشی از نیاز بدن به ویتامینها و مواد معدنی نیز تأمین شود .
وی یاداور شد: در مصرف خرما نیز نباید زیاده روی شود چراکه هر گرم قند موجود در این مواد غذایی نیز به اندازه یک گرم قند یا شکر معمولی یعنی 4 کیلوکالری، انرژی دارد.
کاویانی ادامه داد: هنگام افطار معده خالی، تحمل غذای سنگین و حجیم را ندارد بنابراین توصیه می شود، یکباره مقدار زیادی غذا مصرف نشود چون عوارضی مانند سردرد، سرگیجه و تهوع درپی دارد.
وی همچنین توصیه کرد: هنگام افطار سعی کنید از مصرف مواد نفاخ و حجیم، نوشیدنی های گازدار،غذاهای پرچرب مثل آش رشته با سیرداغ و پیازداغ فراوان و آبگوشت پرچرب خودداری کنید.