متخصصان و کارشناسان علوم اعصاب معتقدند که امواج الکتریکی موجود در محیط زندگی مانند امواج تلفن همراه، گرمای شدید، کاهش قند خون، صرف زمان طولانی در ترافیک، فشارهای اقتصادی، خانوادگی یا ابتلا به بیماری های مزمن از جمله مواردی هستند که می توانند مغز را تحریک پذیر و فرد را آماده پرخاشگری کنند.
تحقیقات زیادی در سطح دنیا و همچنین در مراکز تحقیقاتی کشورمان مانند مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران در مورد تاثیرات امواج الکترومغناطیس صورت گرفته است که نتایج همگی آنها بر تاثیر مخرب این امواج بر سیستم مغز و علمکرد آن تاکید دارند.
دکتر آناهیتا خرمی در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: افراد باید از استفاده مکرر از ابزارهای صوتی دارای امواج الکترومغناطیس به ویژه تلفن همراه در طی روز پرهیز کنند و تا آنجایی که امکان دارد تلفن همراه را از خود دور نگه دارند؛ چراکه امواج الکتریکی این ابزارها مغز را بسیار تحریک پذیر می کنند.
وی افزود: همچنین پایین آمدن آستانه تحمل افراد و افزایش تحریک پذیری مغز در برخی ایام مانند روزهای گرم تابستان به دلیل گرمای شدید و همچنین طی ساعات روزه داری در ماه رمضان به دلیل کاهش میزان قندخون بیشتر دیده می شود که در نتیجه آن شاهد برخی پرخاشگری ها و برخوردها در سطح شهر هستیم که در ایام دیگر کمتر دیده می شود.
خرمی در این مورد توضیح داد: به طور طبیعی میزان قند مغز به دلیل روزه داری نسبت به روزهای دیگر پایین تر است و از طرف دیگر امواج الکترومغناطیس فعالیت مغز را افزایش می دهند و سبب افت بیشتر میزان قند موجود در مغز می شوند؛ بنابراین آستانه تحمل سیستم مغز کاهش شدیدی یافته و در نتیجه آن به برخی محرک های محیطی واکنش شدیدتری نشان می دهد.
دکترای علوم اعصاب شناختی اظهار کرد: به طور کلی در شهرها بین فعالیت های روزانه افراد تناسب وجود ندارد و به علت ساعات طولانی که در بیرون از خانه هستیم و فعالیت های زیاد و متنوعی که انجام می دهیم، در شرایط مختلفی قرار می گیریم که ممکن است دچار حالت پرخاشگری شویم.
خرمی به عنوان مثال گفت: صرف زمان طولانی در ترافیک یا انتظار طولانی برای استفاده از وسایل نقلیه عمومی و ازدحام داخل این وسایل، شدت درگیری های شغلی در ساعات مشخصی از روز (مثلا بانک ها که از ساعت یک تا سه بعدازظهر حجم کارشان افزایش می یابد)، تحمل رفتارها و گفتارهای احتمالی ناپسند در محیط کار از سوی کارفرمایان و روسا و یا برخی همکاران، مشکلات و فشارهای اقتصادی، خانوادگی یا ابتلا به بیماری های مزمن همگی از جمله مواردی هستند که می توانند فرد را آماده پرخاشگری کنند.
وی به عمل به توصیه های دینی نیز به عنوان راهکار دیگری در رابطه با آرام سازی ذهن اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه در ماه مبارک رمضان هستیم، می توان از برخی عبادات و مسائل مذهبی که بزرگان دین برای تمرکز، کنترل خشم و آرام سازی توصیه می کنند، بهره بیشتری ببریم.
خرمی با بیان اینکه آرام سازی مغز انواع مختلفی دارد، توضیح داد: مغز در اثر گرسنگی، تشنگی و گرمای زیاد دچار تنش می شود؛ در ایام روزه داری از آنجایی که باید از خوردن و آشامیدن پرهیز شود، می توان برای کاهش میزان این تنش ها هر یک تا دو ساعت صورت خود را با آب خنک بشوییم، تنفس آرام داشته باشیم و آن را با شنیدن صوت خوشایند قرآن یا موسیقی های آرام بدون متن همراه کنیم.
وی گفت: تنفس آرام به این صورت است که باید در مکانی که هیچ محرک محیطی مانند نور یا صدا وجود ندارد، به صورت نشسته یا خوابیده با چشمان بسته نفس عمیق بکشیم و پس از چند ثانیه نفس را بیرون دهیم.
خرمی افزود: به تنفس آرام به صورتی که شکم بالا بیاید، نفس های دیافراگمی و عمقی گفته می شود که سبب می شود به واسطه ضربان بالاتر و پمپاژ مناسب تر قلب، اکسیژن بیشتری به مغز برسد.
دکترای علوم اعصاب شناختی تاکید کرد که اگر در ساعات اولیه روز تمرینات آرام سازی ذهن انجام شود، بسیار موثرتر خواهد بود.
خرمی با بیان اینکه بهتر است فعالیت هایی مانند جلسات مشاوره و همفکری که نیاز به تمرکز حواس بیشتر دارند، به ساعات اولیه روز موکول شوند، ادامه داد: فعالیت زیاد نیز باعث می شود میزان قندخون با سرعت بیشتری کاهش یابد و به همین دلیل است که از حدود ساعت 14 بی حوصلگی ها شروع می شود، بنابراین بهتر است میزان فعالیت ها به ویژه فعالیت های بدنی در ایام روزه داری تا آنجایی که امکان دارد، کاهش یابد.
وی همچنین بر پرهیز از خواب بعد از سحر تاکید کرد و گفت: این خواب به طور کاذب معده را جمع و خسته می کند و تمام روز معده مشغول هضم غذا می شود به طوری که اگر در حالت عادی دو ساعت لازم است تا غذا هضم شود، در این حالت معده بیش از 10 ساعت مشغول هضم غذا می شود بنابراین مغز کندتر کار می کند تا فرصت هضم را به معده بدهد و در نهایت این مساله سبب می شود که مغز راحت تر به محرک های محیطی پاسخ دهد.
روش های آرام سازی ذهن
