به گزارش بنیاد ملی نخبگان، نقش کارکنان به طور حتم از مهمترین عوامل موفقیت و ناکامی سازمان ها در دستیابی به اهداف تعریف شده به حساب می آید، هرچقدر منابع انسانی از دانش و انگیزه بیشتری برخوردار باشد، درصد موفقیت سازمان نیز به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت.
هرچند درارتباط با اهمیت نقش کارکنان بعنوان عنصر ارزشمند و وظایف مدیریت سازمان در چند سال اخیر متون داخلی وخارجی بسیاری تالیف و در اختیار مدیران و تصمیم گیران حوزه های مختلف اجرایی قرار گرفته است، اما می توان ادعا کرد که تاکنون این مهم در افزایش بهره وری و کارآیی سازمانی درکشورمان مغفول واقع و بصورت شایسته به آن پرداخته نشده است.
حال آنکه بسیاری از اندیشمندان مدیریت منابع انسانی معتقدند که سازمان های موفق و پیشرو در عصر کنونی، تنها از طریق سرمایه گذاری مناسب نیروی انسانی و به کارگیری الگوهای پیشرفته توسعه نیروی انسانی می توانند پاسخگوی نیازهای سریع و منعطف سازمان های امروزی باشند.
اما بر اساس شرایط موجود نیز یک مدیر می تواند با استفاده از برخی راهکارهای ساده بر انگیزش افراد تأثیر مثبت داشته باشد و در کارکنان خود ایجاد انگیزه نماید، بر اساس گزارش بنیاد ملی نخبگان، هارولد کونتز در کتاب «اصول مدیریت» می‌نویسد: مدیریت فرایند به‌کارگیری موثر و کارآمد منابع مادی و انسانی در برنامه‌ریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل است که برای دستیابی به اهداف سازمانی و بر اساس نظام ارزشی مورد قبول صورت می‌گیرد.
اما به کارگیری موثر منابع انسانی در یک تیم کاری یا شرکت هنری نیست که هر مدیری داشته باشد، متاسفانه خیلی از مدیران نه‌تنها کمکی به حفظ منابع انسانی نمی‌کنند، بلکه باعث می‌شوند تیم کاری همه انگیزه‌شان را از دست بدهند، اما مدیران با بکارگیری پنج فرمول و راهکار ساده می توانند کارایی و انگیزه در منابع انسانی خود را تقویت کنند.
**مدیر ایمیلی نباشید
آیا همه روابط شما و کارمندانی که زیر دستتان کار می‌کنند به امضاهایی محدود است که پای برگه‌ها می‌زنید یا همه دستورها را از طریق یادداشت و ایمیل و پیام کوتاه می‌دهید و خیلی با نیروهایتان رو در رو نمی‌شوید؟ آیا فقط سالی یک بار و در جشن روز تاسیس شرکت کارمندها را می‌بینید؟ اگر این‌طور است، پس اصلا عجیب نیست که کارمندها انگیزه‌ای برای تلاش بیشتر نداشته باشند و اصلا از خودشان پشتکار نشان ندهند.
بنابراین اگر می‌خواهید به نیروهایتان انگیزه بدهید سعی کنید در طول روز روابط بیشتری با آن‌ها داشته باشید، تلفن‌ها و ایمیل‌های کاری را ساعت‌ها و روزها بی‌جواب نگذارید و حتی اگر لازم است روی مساله‌ای بیشتر فکر و بعد نظرتان را اعلام کنید. این مساله را چه از طریق ایمیل و چه از طریق نامه یا پیغام تلفنی به کارمندان خود اعلام کنید.
این اصل را بپذیرید که هرچه ارتباط شما به عنوان مدیر یا سرپرست با کارمندهایتان کمتر و محدودتر باشد، کیفیت کارشان افت می‌کند و نمی‌توانید از آن‌ها انتظار داشته باشید که خودشان را عضو یک تیم بدانند و برای تامین اهداف آن تلاش کنند.
هنگامی که ارتباط کاری مناسبی میان مدیر و کارمندان وجود داشته باشد، آن‌ها احساس می‌کنند که فعالیتشان جدی گرفته شده و مورد توجه و قدردانی است.
** یک الگوی موفق باشید
درست مثل ویروس سرماخوردگی که وقتی به جان یک کودک دبستانی می‌افتد، می‌تواند نصف کلاس را به تختخواب بکشاند، خلق‌و‌خوی خوب نیز واگیردار است و می‌تواند روحیه همه افراد تیم را بالا ببرد.
مشکل اصلی این‌جاست که این مساله در مورد خلق‌و‌خوی بد نیز صدق می‌کند و ناراحتی، یاس و خستگی یکی از اعضای تیم می‌تواند مثل سم به دیگران نیز نفوذ کند و انگیزه آن را پایین بیاورد، در چنین شرایطی انتظار خلاقیت و نوآوری از کارمندها بیهوده است.
پس اگر می‌خواهید تیمی مبتکر و باپشتکار داشته باشید، آستین بالا بزنید و خودتان به یک نمونه قوی در این زمینه تبدیل شوید، اگر شما برای تحقق اهداف شرکت شور و هیجان داشته باشید و احساساتتان را به کارمندها نشان دهید، آن‌ها هم به هیجان می‌آیند و بیشتر از خودشان انگیزه و نیرو نشان می‌دهند.
** به صلاحیت کارکنان اعتماد کنید
هیچ چیزی بدتر از کار کردن با مدیری نیست که به کارمندهایش اعتماد ندارد و صلاحیت و تجربه و نیروی آن‌ها را زیر سوال می‌برد. اگر به کارمندهایتان اعتماد نکنید و فضای لازم را برای طرح کردن ایده‌هایشان با آن‌ها در اختیارشان نگذارید، این احساس را به آن‌ها منتقل می‌کنید که طرح‌ها و افکارشان برای شما قابل قبول نیست.
بنابراین ترس از نادیده گرفته شدن یا طرد شدن باعث می‌شود ایده‌های نوآورانه و خلاق را نزد خودشان نگه دارند و شما را هرگز از وجودشان مطلع نکنند. برای اینکه جلوی چنین اتفاقی را بگیرید، هر چند وقت یک بار با نیروهایی که زیردستتان کار می‌کنند، جلسه بگذارید و از آن‌ها بخواهید که نظرشان را در مورد تجارتی که دارید، بگویند. بپرسید که آیا پیشنهادی برای بهبود روند کار دارند و آیا ایده جدیدی در زمینه کسب و کار به ذهنشان خطور کرده است یا خیر.
البته نباید فقط سوال کنید و بعد هم جواب‌ها را نادیده بگیرید، بلکه اگر دنبال سیستم پویا و خلاق هستید باید این توصیه‌ها و پیشنهادها را عملی کنید و حتی کنترل بخشی از کار را به آن‌ها واگذار کنید تا احساس اطمینان و اعتماد بیشتری پیدا کنند.
**به کارمندانتان اجازه رشد بدهید
وقتی یک کارمند بداند هر چقدر هم که تلاش کند فضایی برای رشد کردن نخواهد داشت، طبیعی است که همه انگیزه و علاقه‌اش را برای کار کردن از دست می‌دهد. بنابراین با ارائه آموزش‌های لازم به نیروهایتان این فرصت را در اختیارشان قرار دهید که رشد کنند.
درست است که شما در نیروی کار، تحصیلات و تجربه این افراد در جهت رسیدن به اهداف شرکت استفاده می‌کنید، اما با آموزش دادن به کارمندها برای خودتان نیز اعتبار به دست می‌آورید.
اگر افراد باهوش، توانمند و با انگیزه در کنار شما باشند بسیاری مشکلات و کاستی های شما جبران خواهد شد و اگر تمام ثروت دنبا را دراختیار داشته باشید و افراد ضعیف و فاقد انگیزه اطراف شما باشند، دوری نخواهد پایید که ثروت شما از کف خواهد رفت.
** پاداش مهمترین عامل افزایش انگیزه در کارکنان
پاداش یکی از ابزارهای مهم کاربردی برای انگیزه دادن به تیم کاری است، اما قرار نیست تنها به عنوان یک ابزار در نظر گرفته شود، پاداش بخشی از فرهنگ کارمندمحوری است که باید بر شرکت حاکم باشد و تیم را به فعالیت بیشتر و نوآوری و خلاقیت ترغیب کند، بدون اینکه هزینه زیادی روی دست شرکت بگذارد.
برای پاداش دادن به تیمتان لازم نیست حتما چند روزی به آن‌ها مرخصی بدهید یا چک رقم‌درشتی برایشان بنویسید، گاهی اوقات دادن نصف روز مرخصی با بلیت استخر و سونا نیز تا اندازه ای می‌تواند موثر باشد، البته به شرط آنکه همه اعضای تیم بتوانند از آن بهره‌مند شوند نه فقط یک عده خاص در غیر اینصورت انگیزه تلاش در افراد از بین می‌رود.