دکتر ناصر حاجی زاده، امروز بعد از ظهر در مراسم بزرگداشت روز جهانی دریا و اقیانوس ها در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: روز جهانی دریا و اقیانوس ها فرصت مغتنمی است تا نقش پر رنگ دریاها و اقیانوس ها را در حیات انسان ها یاد آور شویم. دریاها و اقیانوس ها نقش بی بدلیلی در اقتصاد جهانی و ملی ما دارند و منبع تامین غذا برای بسیاری از مردم این سرزمین و بیش از نیمی از مردم دنیا هستند.
وی افزود: هشتم ژوئن روز جهانی دریا و اقیانوس نام گذاری شده است و سازمان ملل متحد در سال 2009 میلادی به طور رسمی اولین مراسم بزرگداشت را برای این روز برگزار کرد و در آن اهمیت ارتباط انسان و دریا در تعدیل شرایط آب و هوایی، معیشت پایدار، گردشگری دریایی، فعالیت های انسانی در دریا و حفاظت از محیط زیست دریایی مورد توجه قرار گرفت. امسال نیز مانند سال های گذشته توجه به سلامت و محیط زیست دریایی با شعار« دریا و اقیانوس سالم، زمین سالم» مورد توجه قرار گرفته است و امیداوریم با توجه های همه بخش های کشور به ویژه جامعه دریایی، موضوع سلامت دریاهای کشور به عنوان یک موضوع محوری مد نظر قرار گیرد و با توجه به آن توسعه پایدار کشور با محوریت 
وی همچنین در حاشیه این مراسم در جمع خبرنگاران به علت چرایی تعویق افتادن کشتی اقیانوس پیما اشاره کرد و گفت: کشتی اقیانوس پیما قرار بود پارسال افتتاح شود منتها هر کشتی قبل از افتتاح شدنش باید یک سری آزمایش‌هایی را روی دریا و اسکله انجام بدهد. متاسفانه یک اشکال اساسی برای سیستم آب اندازی این کشتی در مجتمع شهید درویشی پیش آمد که باید این اشکال رفع شود. ما اکنون منتظریم این مشکل رفع شود تا پس از تعمیر، این کشتی فعالیتش را شروع کند. طبق آخرین جلسه ای که ما دو هفته پیش با مسوولان مربوطه داشتیم آنها قول مساعد دادند تا هفته اول شهریور سیستم به آب اندازی این کشتی تعمیرشود.
حاجی زاده همچنین درباره پایگاه تحقیقاتی دایمی ایران در جنوبگان گفت: ما هم اکنون یک سری مطالعه های گسترده ای برای راه اندازی این پایگاه انجام داده ایم. اولین مرحله کاری ما تربیت نیروی متخصص است که بتوانند آنجا فعالیت داشته باشند. در مرحله دوم مشارکت با سایر کشورها برای حضور در جنوبگان و استفاده از پایگاه های دیگر و همکاری با آنها در زمینه انجام کارهای تحقیقاتی است. مرحله سوم ساخت پایگاه تحقیقاتی ایران در جنوبگان است.
رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ادامه داد: ساخت این پایگاه هم اکنون در دستور کار پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی است. ساخت این پایگاه مستلزم طی کردن این مراحل است. تمام کشورهایی که هم اکنون در این حوزه کار می کنند این مراحل را طی کرده‌اند و یک شبه در قطب جنوب پایگاهی نساخته اند مثلا کشور مالزی که فعالیت خوبی در قطب جنوب دارد اما هنوز پایگاهی در قطب جنوب ندارد. انجام این کار بدون برنامه ریزی دقیق شدنی نیست.
سهم ما از دریا کم نیست ما هم اکنون پیشرفت های خوبی به لحاظ انجام کارهای پژوهشی و اندازه گیری هایمان داشته‌ایم اما هنوز با وجود قرارگیری در کنار خلیج فارس، دریای عمان و خزر نسبت به امکاناتی( تجهیزات، کشتی های تحقیقاتی و پایگاه‌های تحقیقاتی کنار دریا و…) که داریم و حق کشورمان است، فاصله زیادی داریم.
وی درباره برنامه این پژوهشگاه برای شناسایی نقاط حادثه خیز دریای خزر نیز گفت: هم اکنون مساله خطرهای دریایی انواع مختلفی دارد. مساله طوفان های دریایی که آسیب های فراوانی به نقاط مختلف وارد می کند یکی از این خطرها است. ما تجربه این طوفان ها را به خصوص طوفان‌های حاره ای در جنوب کشور داشته ایم که خسارت های زیادی هم استان سیستان و بلوچستان به وجود آورده است. همین طور ما طرح‌هایی نیز در رابطه با جریان های برگشتی دریای خزر برای مناطقی که هم اکنون به لحاظ شناگری خطرناک هستند، انجام داده ایم.
وی درباره مطالعه ها و فعالیت های این پژوهشگاه برای پیشگیری از وقوع سونامی گفت: پس از وقوع سونامی در سال2004 در اقیانوس هند یک حرکت جهانی برای ایجاد سیستم پیش بینی و کاهش خطرهای ناشی از سونامی آغاز شد. این سیستم مجموعه ای از دستگاه های اندازه گیری زلزله، حرکت های زمین و حرکت های ناشی از موج سونامی است. با این سیستم می‌توان پس از شناسایی و اعلام خطر، پیش از وقوع سونامی به مردم اطلاع رسانی کرد.
وی بیان کرد: از فروردین سال گذشته برای کاهش خطر سونامی یک حرکت جدیدی در سطح جهانی در رابطه با راه اندازی سیستم اعلام خطر سونامی در اقیانوس هند از سوی سازمان ملل انجام شد که کشورهای شمالی اقیانوس هند(هندوستان، عمان، ایران و پاکستان) زیر گروهی برای راه اندازی این سیستم منطقه ای تشکیل داده اند. در این بخش ایران یکی از کشورهای اصلی است. هم اکنون در این زمینه عمان با موسسه ژئو فیزیک دانشگاه تهران همکاری هایی در حال انجام دارند که پژوهشگاه ما نیز به لحاظ تبادل داده های زلزله نگاری به آنها کمک می کند. مدل سازی سیستم اعلام خطر سونامی پژوهشگاه ما نیز در حال تکمیل است و در این رابطه نیز هماهنگی های خوبی با مناطق آزاد منطقه چابهار انجام داده ایم.
وی همچنین در پاسخ به اینکه چرا هم اکنون سهم ما از اقیانوس ها نسبت به کشورهای پیشرو خیلی کمتر است، گفت: سهم ما کم نیست ما هم اکنون پیشرفت های خوبی به لحاظ انجام کارهای پژوهشی و اندازه گیری هایمان داشته‌ایم اما هنوز با وجود قرارگیری در کنار خلیج فارس، دریای عمان و خزر نسبت به امکاناتی( تجهیزات، کشتی های تحقیقاتی و پایگاه های تحقیقاتی کنار دریا و…) که داریم و حق کشورمان است، فاصله زیادی داریم. کشتی های تحقیقاتی و تجهیزات ما باید توسعه و پیشرفت بیشتری داشته باشند تا ما بتوانیم به آن جایگاه مورد نیاز کشورمان برسیم.عمده فعالیت‌های ما پس از انقلاب در این زمینه آغاز شده است بنابراین ما نسبت به 35 سال پیش پیشرفت‌های خوبی پیدا کرده ایم.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.