در این تعریف ساده سمت گیری اقتصاد ملی باید دستیابی به منابع ملی پایدار باشد تا نوسانات مختلف نتواند ارکان اقتصادی را با اختلال مواجه کند. تکانه ها امری طبیعی است که خواسته و ناخواسته در اقتصادها بروز کرده اند، ولی مهم تاب تحمل اقتصاد است. به عنوان مثال در بحران مالی جهانی اخیر 2008، که موج آن از اقتصاد امریکا به بسیاری از کشورهای دور و نزدیک تسری یافت، کشوری همانند آلمان از همه گزند ها خود را محفوظ نگه داشت و حتی توانست به کمک کشورهای آسیب دیده بشتابد. در واقع می توان اینگونه پنداشت که اقتصاد آلمان از درجه بالای تاب آوری نسبت به سایر کشورهای اروپایی حتی توسعه یافته مانند ایتالیا برخوردار است.
افزایش تحمل پذیری اقتصاد ها و به عبارت بهتر کاهش تاثیر تکانه های اقتصادی و سیاسی در صورتی امکان عملی خواهد یافت که تعاملات سیاسی اقتصادی کشور، مزیت های نسبی خود را شناخته و حداکثر سازی منافع ناشی از این ظرفیت ها و قابلیت ها را در راس برنامه های خود قرار دهند. اما مزیت توجه به مقاوم سازی اقتصادی نتیاج خوبی به همراه خواهد داشت که میتوان به آنها اشاره کرد:
- موقعیت ترانزیتی در کشور، از این حیث نسبت به بسیاری از کشورها وضعیتی منحصر به فرد دارد. با نگاهی اجمالی به محل استقرار کشور میتوان به نوعی آن را چهار راه جهانی دانست که می تواند تردد کالا و مبادلات بازرگانی را از محور شرق به غرب و شمال به جنوب، با ارزانترین قیمت و در کمترین زمان از مبادی به مقاصد انتقال دهد.
- سواحل بی نظیر مکران که از آن به گنج پنهان یاد شده، ما را به این گفته تاریخی پطر کبیر می اندازد؛ راهیابی کشورهای شمالی به آب های گرم اقیانوسی، سواحل بندر عباس، چابهار و گواتر موقعیت کم نظیر در اختیار ایران قرار داده و علاوه بر مزیت های انرژی و اقتصادی، طبیعتی بکر و دیدنی را در منظر گردشگران قرار می دهد.
- همچنین در ادبیات گردشگری، این حوزه را صادرات نامرئی می دانند و ایران به لحاظ تمدن دیرینه و تاریخی هزاران ساله، طبیعت چهار فصل، فرهنگی کهن و آداب و رسومی گوناگون، قطعا و بدون کمترین تردید از مقاصد بین المللی گردشگری است. اگر اقتصاد تک پایه ای ما را در برابر تکانه های داخلی و خارجی بسیار آسیب پذیر می کند، کمترین توجه به بخش گردشگری کشور، تمهید زیر ساخت ها، اصلاح نگرش ها و تلاش برای شکل گیری تفاهم ملی در اجماع، می تواند گام بزرگی برای تحقق اقتصاد مقاومتی باشد.
فزایندگی گردشگری و ارقام خیره کننده گردشگران بین المللی همه ما را به این واقعیت غیر قابل انکار فرا می خواند که باید تمام نظرها معطوف به این صنعت کارآفرین و رهایی بخش ایران از رکود باشد که هر راه دیگر شاید به کاهش رکود بی انجامد، ولی بیماری دیگری چون تورم را در پی خواهد داشت. اما گردشگری فرصت های شغلی فراوانی را در تمام حوزه ها به ارمغان می آورد و «رونق» ثمره آن است.
خوشبختانه بخش خصوصی توانمند داخلی، آمادگی دارد تا در صورت حصول اطمینان سرمایه خود را به این بخش انتقال دهد و با عنایت به منافع و عواید گردشگری، به یقین خارجیان نیز به سرمایه گذاری این بخش را مورد استقبال قرار خواهند داد. درنهایت می توان گفت گردشگری می تواند یکی از محورهای اساسی اقتصاد مقاومتی، حتی در برنامه های کوتاه مدت باشد.
در پایان باید خاطرنشان کرد که در طی سه سال اخیر، هر سه مورد فوق به عنوان سرلوحه برنامه های اقتصادی خود برگزیده و تلاش های قابل ملاحظه ای را شکل داده که توفیق در آن به تفاهم ملی نیاز مبرم دارد.سواحل مکران، ترانزیت و گردشگری تنها با اعتبارات و اقدامات دولتی راه به جایی نخواهد برد و بخش خصوصی و نهاد های عمومی غیر دولتی سهم بسزایی در ایفای نقش دارند.
دکتر جعفر آهنگران
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ
کارشناس مناطق آزاد ویژه اقتصادی
No tags for this post.