دیابت نوع دوم تا حد زیادی به سبک زندگی مدرن ارتباط دارد و به همین دلیل است که این بیماری، یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها در حوزه سلامت در قرن بیست و یکم به شمار می‌رود. حداقل 415 میلیون نفر در سراسر دنیا به این بیماری دچار هستند که البته این آمار نسبت به 20 سال گذشته دو برابر شده است. همچنین بر اساس پیش‌بینی‌ها، میزان افرادی که تا سال 2040 به این بیماری دچار می‌شوند به رقم 650 میلیون نفر هم خواهد رسید. در این میان، یافتن بهترین راهبرد برای جلوگیری و درمان این بیماری، اهمیت بسیار زیادی یافته است.
به همین دلیل است که 45 سازمان اصلی در حوزه سلامت در دنیا چند هفته پیش برای نخستین بار در تاریخ پزشکی، جراحی را به عنوان یکی از شیوه‌های درمان این بیماری به رسمیت شناختند و مورد تایید قرار دادند.
شیوه‌های معمول درمان دیابت در بسیاری از موراد نمی‌توانند به کنترل میزان قند خون بیانجامند و در بسیاری از موارد به بروز مشکلات دیگری نظیر از کار افتادن کلیه‌ها، نابینایی، آسیب‌های عصبی، قطع عضو و نیز حملات قلبی منجر شوند.
این بدان معناست که شیوه‌هایی که در اصل برای کاهش وزن طراحی شده‌اند (نظیر جراحی بایپس معده) می‌توانند به عنوان راه حلی برای درمان دیابت نوع دوم در افرادی که تا حدی نسبت به درمان‌های معمول مقاوم هستند به کار رود. البته افراد دیگری نیز هستند که ممکن است از این شیوه نوین بهره‌مند شوند.
تحقیقات بالینی متعدد در دنیا نشان داده است که برای جراحی کاهش وزن بهتر از بسیاری شیوه‌های دیگر می‌تواند به کنترل بهتر دیابت و کاهش خطر حملات قلبی بیانجامد. با وجود اینکه دیابت نوع دوم یک بیماری پیشرونده به شمار می‌رود، اما شواهد نشان می‌دهد که جراحی کاهش وزن می‌تواند اثرات بلندمدت زیادی را برای بیماران مبتلا به این بیماری به همراه داشته باشد. افزون بر این، هزینه این شیوه نوین نیز مناسب است.
شیوه‌های معمول درمان دیابت (نظیر رژیم غذایی، ورزش و نیز تزریق انسولین) در بسیاری از موراد نمی‌توانند به کنترل میزان قند خون بیانجامند و در بسیاری از موارد به بروز مشکلات دیگری نظیر از کار افتادن کلیه‌ها، نابینایی، آسیب‌های عصبی، قطع عضو و نیز حملات قلبی منجر شوند. سرنوشت حدود نیمی از بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم در نهایت به قطع عضو و حملات قلبی ختم می‌شود.
اما جراحی کاهش وزن فقط بر روی یک عضو مشخص از بدن تمرکز می‌کند و به همین دلیل شاید راه‌حلی عجیب برای درمان این بیماری مرتبط با اختلال متابولیسمی به شمار برود. اما تقریبا همه پژوهش‌های بالینی نشانگر آن است که تغییر ساختار معده و روده به صورت مستقیم بر تنظیم میزان قند خون اثر می‌گذارد. به نظر می‌رسد که تغییرات در هورمون‌های سیستم گوارش و نیز وضعیت میکروبی و اسیدی آن می‌واند به شناسایی دلایل ایجاد دیابت و نیز یافتن راه‌های دیگری برای درمان آن کمک کند.
البته منظور نگارنده این نیست که جراحی کاهش وزن راهی بی‌عیب و نقص برای درمان دیابت نوع دوم است. تردیدی نیست که این شیوه برای بسیاری از افراد مناسب نیست و هزینه‌های اقتصادی آن را نیز باید در نظر گرفت. همچنین باید بررسی‌های بیشتری در مورد گسترش این شیوه درمانی به انجام برسد. اما اعلام اینکه جراحی کاهش وزن به عنوان یکی از راه‌حل‌های رسمی درمان دیابت نوع دوم می‌تواند امید جدیدی را برای بهبود وضعیت فعلی این بیماری به همراه داشته باشد.
این یادداشت به قلم دکتر روبینو و دکتر زیمت به تازگی در مجله نیوساینتیست منتشر شد. گفتنی است دکتر فرانچسکو روبینو، استاد جراجی متالوبیک در کنیگز کالج لندن و مشاور جراحی در بیمارستان این مرکز است. دکتر پل زیمت نیز استاد دیابت در دانشگاه موناش استرالیاست.
No tags for this post.