دکتر آرش نیک خلق دبیر انجمن زندگی بدون دخانیات در این خصوص گفت: در کل در کشور ما مصرف بی‌رویه دارو،شیوع بالایی داشته و این امرعلل مختلفی دارد. اولین دلیل آن خرید آسان دارو از داروخانه وبعضا مراکز غیر قانونی است. در این خصوص فروش داروی ترامادول به دلیل خاصیت اعتیاد آور آن بسیار مورد توجه است. در دهه 70 فروش بدون نسخه این دارو عاملی برای ابتلای افراد زیادی به ترامادول شد.در این دهه مسکن‌های تزریقی قوی مانند آمپول" بی پیرون" که به دلیل عوارض شدید آن جمع آوری شد وآمپول دیکلوفناک که بعدها جایگزین آن شد که وارد بازار شدند وبه دلیل عوارض این داروها متأسفانه مسکن ترامادول به بازار راه پیدا کرد. در ابتدا شناختی راجع به این مسکن نبود وپزشکان هم مدام اقدام به تجویز آن می‌کردند وبه تدریج مشخص شد که این دارو اعتیاد آور است واین در حالی بود که ترامادول به پرمصرف ترین داروی مسکن تبدیل شده بود.
دسترسی آسان قیمت مناسب
وی افزود: دارویی که ایجاد اعتیاد می‌کند اغلب در دسترسی آسان قرار داشته وارزان قیمت است ومتأسفانه سیستم نظارتی غلطی که در زمینه فروش دارو در کشور وجود دارد وفروش غیرقانونی این مواد در مراکزی نظیر عطاری‌ها و دستفروش‌ها با قیمت ناچیز دست به دست هم می‌دهد تا یک داروی اعتیاد آور در کشور به راحتی افراد را مبتلا کند.در مورد استامینوفن کدئین با اجرای طرح کاهش دوز کدئین موجود در دارو وافزایش استامینوفن در ترکیب آن خوشبختانه اعتیاد به این دارو از بین رفت ودر حال حاضردر مورد آن سوءمصرف وجود ندارد.اصولا اعتیاد به داروهای قوی و روان گردان ایجاد سوءمصرف می‌کند وداروهای ملایم آرام بخش مورد سوءمصرف قرار نمی‌گیرند .
افراد باید از اعتیاد به این دارو ترس داشته باشند وبدانند مانند هروئین ،شیشه و مواد توهم زا مانند اکس خطرناک بوده وعوارض ناگوار به همراه دارد زیرا از تمام طرق بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
دارویی برای درمان مشکلات مردانه یا افتادن به دام اعتیاد
این متخصص اعتیاد با بیان این نکته که ترامادول داروی حاوی مورفین نیست عنوان کرد: این دارو بر گیرنده‌های مورفین در بدن تأثیر می‌گذارد و کار دیگری که انجام می‌دهد این است که باز جذب دوماده شیمیایی عصبی به نام سروتونین ونورآدرنالین که مواد اصلی پاداش مغز هستند را افزایش می‌دهد ودر واقع این دارو کار هر سه ماده را انجام می‌دهد وسوءمصرف بالایی را ایجاد می‌کند.نکته دیگر اینکه ترامادول در مواردی در درمان بیماری‌های مربوط به اورولوژی مردان از جمله انزال زودرس موثر عمل می‌کند ولی متأسفانه موجب سوءمصرف می‌شود وعده ای از افراد از همین طریق مبتلا می‌شوند.اغلب ممکن است اورولوژیست ها از توجه به نقش اعتیاد آوری این دارو غفلت کرده وآن را برای درمان زود انزالی در مردان تجویز کنند.
مجاری غیرقانونی ورود دارو
وی در ادامه افزود: ضعف سیستم نظارتی دارو در کشور مهمترین دلیل ابتلا به اعتیاد دارویی است وبر طبق یک بررسی اغلب موارد سوءمصرف به ترامادول های ایرانی وساخت کشور بوده که مسلما از طریق سیستم داخلی وارد بازار شده‌اند.این در حالی است که مسیر ورود دارو باید از کارخانه به داروخانه‌ها باشد وجای سوال است که چرا این داروها از خارج از این مسیر مجاز وارد بازار می‌شوند، که قطعا نیاز به بررسی دارد.
علائم سوءمصرف ترامادول
دکتر نیک خلق در خصوص گرایش قشر نوجوان به مصرف این دارو اظهار داشت: آمار موجود گزارش می‌دهد ترامادول دارویی است که قشر نوجوان گرایش زیادی به مصرف آن دارند..اعتیاد دارویی حتی در دختران نوجوان در سنین 12 تا 18 ساله بیشتر از پسران نوجوان در این سنین است ودلیل عمده آن سبک بودن جرم به همراه داشتن این ماده نسبت به سایر مواد مخدر است واز طرفی ارزان بودن و در دسترس بودن آن باعث سهولت مصرف توسط دختران می‌شود. ترامادول دقیقا تأثیری که سایر مواد مورفین دار در بدن ایجاد می‌کنند را بوجود می‌آورد واز این حیث اهمیت زیادی دارد. دراین جا نقش خانواده‌ها مضاف بر عملکرد دولت اهمیت ویژه ای دارد .بر این اساس که خانواده‌ها در کنترل نوجوان باید دقت بیشتری داشته باشند وعلائم مصرف این مواد را بشناسند. این نشانه‌ها عبارتند از : تمایل به خاراندن بدن بینی،چشم وسایر اعضا ،بروز رفتارهای غیر طبیعی نظیر افزایش انرژی ،پرحرفی وخوش خلقی غیر طبیعی یا از طرف دیگر گوشه گیر شدن وبروز رفتارهای پرخاشجویانه وعصبی.این رفتارها ممکن است نشان دهنده سوءمصرف نوجوان باشد وباید مورد توجه قرار بگیرد .فردی که ترامادول مصرف می‌کند قادر به پنهان سازی رفتارهای غیر عادی خود نیست اگر چه که ترامادول مخدر کشیدنی نیست لیکن بعد از مصرف سرحالی خاصی به فرد دست می‌دهد که کاملا غیر طبیعی وبارز است واین حالت در مدت زمانی کوتاه به فرد دست داده وبعد از آن فرد به حالات قبلی خود باز می‌گردد .از این جهات وابستگی بالایی ایجاد می‌کند به طوری که فرد با دوز اولیه جواب نمی‌گیرد در نتیجه دوز مصرف را بالا می‌برد ومتأسفانه مواردی از تشنج ومرگ بر اثر مصرف دارو گزارش شده است.
این دارو بر سه گیرنده اثر دارد وبه عبارت دیگر این دارو دروازه ورود تمام مواد روان گردان است وفردی که به ترامادول اعتیاد پیدا کند به راحتی سمت مواد دیگر نظیر حشیش وشیشه ومواد توهم زا خواهد رفت وعلی رقم دسترسی آسان و جرم زا نبودن به شدت خطرناک است وفرد را دچار عوارض ناگواری می‌کند.
ترک باید زیر نظر متخصص باشد
عضو هیأت مدیره کانون پات«انجمن مبارزه با دخانیات» در پاسخ به این پرسش که آیا ترک اعتیاد دارویی علائمی شبیه به ترک سایر مواد مخدر دارد یا خیر گفت: معمولا افرادی که اقدام به ترک ترامادول می‌کنند دردهای گوارشی پیدا می‌کنند و دچار نوعی افسردگی می‌شوند ودر مواقعی صداهای زنگ دار در گوش احساس کرده وحالاتی از توهم وبدبینی را تجربه می‌کنند. بسته به مقدار مصرف دارو ترک باید تحت نظر متخصص باشد زیرا افرادی که به دوز بالای مصرف دارو مبتلا هستند در زمان ترک امکان تشنج وایست قلبی را دارند ومواردی از مرگ افراد در دوران ترک گزارش شده است .درمان ترک ترامادول درمان خاصی است که در مواردی از درمان نیاز به استفاده از متادون هم وجود دارد واین در حالی است که دراعتیاد های ضعیف تر گاه نیاز به استفاده از متادون نیست .این باور که افراد گمان کنند ترک ترامادول اقدام ساده وراحتی است صحت ندارد وافراد باید از اعتیاد به این دارو ترس داشته باشند وبدانند مانند هروئین ،شیشه و مواد توهم زا مانند اکس خطرناک بوده وعوارض ناگوار به همراه دارد زیرا از تمام طرق بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
گفتگو:اعظم صفایی
No tags for this post.