خطر خشکسالی 13 استان کشور
رحیم میدانی روز چهارشنبه در دومین همایش علوم ، مهندسی و فناوری های محیط زیست افزود: بعد از 15 سال خشکسالی ممتد، سال آبی 95- 94 سال پربارشی بود ، 225 میلیمتر بارندگی داشتیم اما با این وجود نسبت به مشابه بلند مدت هنوز سه درصد کمتر از میانگین بوده است اما نسبت به سال گذشته 23 درصد افزایش داشته ایم.
وی اظهار کرد: با توجه به افزایش بارندگی، میزان روان آبهای حاصل از بارش 68 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، در بارندگی های اخیر ورودی آب سد دز 10 هزار و 400 متر مکعب در ثانیه بوده است که تمام آنها را کنترل کردیم و اجازه ندادیم هدر روند.
وی ادامه داد: ورودی آب در دریاچه ارومیه را هزار متر مکعب بر ثانیه تجربه کردیم و سطح آب این دریاچه حدود یک متر و 15 سانتمیتر رسید و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 51 سانتیمتر بالاتر آمد و وسعت آن به دو هزار و 800 کیلومتر مربع رسید.
میدانی گفت: اما به رغم تمام این بارندگی ها ، همچنان 13 استان کشور درگیر خشکسالی است، برخی استان ها تا 38 درصد هم کاهش بارندگی داشتند که نیازمند برنامه ریزی اصولی هستند.
وی تاکید کرد: مساله کشور ما و یا تمام دنیا این نیست که ببنیم چه سالی خشکسالی و چه سالی ترسالی است بلکه باید تمام کشورها را با یک سری تغییرات اساسی در مدیریت منابع آب محیط زیست را از این وضعیت نجات دهیم.
وی افزود: این مساله فقط مختص کشور ما نیست بلکه تمام کشورها با آن درگیر هستند، وقتی عده ای در فرانسه برای کاهش کربن تجمع می کنند نشان می دهد که دنیا مسیر غلطی را طی کرد است زیرا طبیعت با نظم خلق شده و هر عملکرد ما بازخورد خواهد داشت که اگر این روند ادامه یابد باید تاوان آنرا هم بپذیریم.
معاون وزیر نیرو در امور آب گفت: در کشور ما وقتی رابطه بین آب و محیط زیست را ارزیابی می کنیم می بینم آسیب پذیر تر هستیم که ناچاریم برنامه ریزی اصولی برای استفاده صحیح از منابع و روان آبها داشته باشیم.
وی به مصرف آب در بخش کشاورزی اشاره کرد و افزود: 90 درصو محصولات کشاورزی ما آبی و فقط 10 درصد دیم است در حالی که در دنیا 82 درصد اراضی کشاورزی دیم و 18 درصد آبی است، بنابراین استفاده 90 درصدی از منابع آبی رنگ خطری است که باید بیشتر مراقب باشیم زیرا این رقم نشان می دهد که در معرض تهدید قرارداریم.
میدانی گفت: اینکه تالاب ها خشک می شوند و نیترات در منابع آبی افزایش می یابد نتیجه مصرف نادرست از منابع آبی است ، استفاده بی رویه از سموم و کودهای شیمیایی نیز موجب آلوده شدن آبهای زیر زمینی می شود بنابراین باید نسبت به منابع آبهای زیر زمینی حساس باشیم.
وی اظهار کرد: اگر اجازه می دهیم تالاب ها خشک شوند باید ریزگردها که پیامد این خشکی است را نیز بپذیریم ، قبلا منشا ریزگردها عراق یا عربستان بود اما اکنون 5 تا 6 منشاء داخلی به کانون های گرد و غبار اضافه شده است.
میدانی تاکید کرد: با توجه به این مسائل باید در وزارت نیرو تصمیمی می گرفتیم ، سوال این بود که کشور چقدر باید از روان آبهای خود استفاده کند و چقدر از آن حق محیط زیست است که بر این اساس برنامه ریزی کردیم.
وی گفت: سازمان ملل معیارهای مختلفی را برای برداشت از منابع زیر زمینی اعلام کرده است که نرمال ترین حالت استفاده 20 درصدی است اما برای کشوری مانند ایران که در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد این میزان جوابگو نخواهد بود.
میدانی گفت: منابع آب تجدید پذیر در کشور 116 میلیارد متر مکعب است که با بررسی های انجام شده به این جمع بندی رسیدیم که اگر حدود 80 درصد از این میزان برداشت شود به رقمی حدود 69 درصد می رسیم که عدد معقولی است که در این میان سهم حقابه محیط زیستی 10.5 میلیارد متر مکعب در نظر گرفته شده است.
وی تاکید کرد: کشاورزی تا حد ممکن برای امنیت غذایی ما ضروری است اما نمی توانیم صنعت را هم از نظر دور بداریم و تامین آب را محدود کنیم، البته این تدبیر را هم در نظر گرفتیم که صنایع به سمت سواحل جنوبی و مناطق غربی کشور که آب بیشتری دارند ، بروند.
میدانی گفت: بر اساس برنامه ششم توسعه باید از حجم مصرف آب منابع زیر زمینی نسبت به امروز 11 میلیارد متر مکعب کم کنیم که اگر این کار صورت نگیرد قطعا مشکلات زیادی پیش رو خواهیم داشت که به علت اهمیت موضوع این میزان کاهش جزو برنامه های اقتصاد مقاومتی قرار گرفت.
وی به کاهش سطح آبهای زیر زمینی اشاره کرد و افزود: سطح آبهای زیر زمینی به حدی کاهش یافته است که دشت های کرمان، فارس و همدان در حال نابودی هستند، شکاف های عمیقی در نزدیک نیروگاه حرارتی همدان ایجاد شده که اگر سطح ایستایی هم بالا رود باز هم این گودال ها ترمیم نخواهند شد.
میدانی تاکید کرد: باید نگاهمان به مدیریت آب تغییر کند و تحولی اساسی در نگاه مدیران ارشد ایجاد شود زیرا منابع آبی کشور در حال زوال است و از سوی دیگر کیفیت هم بسیار کاهش یافته است.
وی گفت: قانونی در خصوص توسعه و مصرف بهینه آب شرب روستایی و شهری در 24 اسفندماه سال گذشته تصویب شد که در آن بر تامین آب شرب سالم تاکید شده است.
به گزارش ایرنا، معاون وزیر نیرو در امور آب افزود: هنوز شیرآلات، کولر، فلش تانک و ماشین های لباسشویی ما از لحاظ مصرف آب استاندارد نیستند، بعد از چند سال تلاش فقط توانستیم برچسب مصرف آب برای ماشین لباسشویی ها را تعیین کنیم.