در طول حیات خود، بشر همواره و به دلایل متعدد با مشکل زخم و زخمی شدن بخش هایی از بدن خود مواجه بوده و برای بهبود آن چاره های متعددی اندیشیده است. در این راستا، استفاده از عسل، چربی های حیوانی و انواع گیاهان دارویی از جمله روش هایی بوده که برای پوشش زخم و کمک به ترمیم آن انجام می شده است. ولی امروزه با توجه به پیشرفت های صنعت پلیمر و ایجاد روش های مختلف تولید الیاف، زخم پوش هایی با خواص بهتر تولید شده و یا در حال تولید است.
به طور کلی در طراحی زخم پوش، خواصی چون زمان بهبود، خواص مکانیکی و شیمیایی مناسب، فراهم کردن محیط با رطوبت مناسب برای بهبود زخم و خواص ضدباکتری آن باید در نظر گرفته شود و هدف نهایی از آن رسیدن به بیشترین سرعت بهبود با کمترین جای زخم باقی مانده است. اهمیت خاصیت ضدباکتری زخم پوش ها از آن جا ناشی می شود که وجود شرایط مناسبی نظیر رطوبت، مواد غذایی و گرما در بستر زخم، احتمال رشد میکروارگانیسم ها و ایجاد عفونت را در آن بالا برده و روند بهبود زخم را کند می کند.
میکروالیاف PVA غوطه ور شده در محلول رنگ طبیعی استخراج شده از پوست انار، خواص ضد باکتریایی مناسبی در مقابل دو باکتری مهم و بیماری زای «استافیلوکوکوس اورئوس» و «سودوموناس آئروجینوزا» نشان می دهد.
به منظور تولید زخم پوشی مناسب که واجد خاصیت ضدباکتریایی بوده و روند بهبودی زخم را سریع تر نماید، محققینی از دانشگاه صنعتی اصفهان با استفاده از فرایند «الکتروریسی»، الیاف بسیار ریزی را به وجود آورده و با استفاده از رنگ های طبیعی استخراج شده از پوست انار، پوست گردو و گزنه، خاصیت ضد میکروبی آن را مورد آزمایش قرار داده اند.
این پژوهشگران، ابتدا میکرو الیافی را از جنس پلیمر «پلی وینیل الکل» یا اصطلاحا «PVA» و با روش الکتروریسی ایجاد نمودند. این روش ساده، سریع و اقتصادی اغلب برای تولید الیاف با قطر میکرو تا نانومتر، از محلول و مذاب پلیمرهای طبیعی و مصنوعی به کار گرفته می شود. محققین سپس این الیاف را در محلول رنگ های طبیعی استخراج شده از پوست انار، پوست گردو و گزنه، غوطه ور نمودند و آزمایشاتی برای بررسی وضعیت ضدمیکروبی الیاف انجام دادند.
نتایج آزمایش ها نشان می دهد که میکروالیاف PVA غوطه ور شده در محلول رنگ طبیعی استخراج شده از پوست انار، خواص ضد باکتریایی مناسبی در مقابل دو باکتری مهم و بیماری زای «استافیلوکوکوس اورئوس» و «سودوموناس آئروجینوزا» نشان می دهد. 
بنا بر نتایج به دست آمده این پژوهش که مقاله علمی پژوهشی آن در مجله علوم و تکنولوژی پلیمر به چاپ رسیده است، تصاویر ثبت شده با میکروسکوپ الکترونی از میکروالیاف PVA تولید شده، حاکی از آن است که این الیاف ساختار خود را پس از غوطه ور شدن در محلول رنگ های طبیعی به خوبی حفظ نموده و پس از گرمادهی نیز به خوبی تثبیت می گردد. لذا چنین الیافی می توانند به خوبی در تولید زخم پوش های ضدباکتری مناسب به کار گرفته شوند.
قابل ذکر است پلی وینیل الکل (PVA) پلیمری آبدوست، غیرسمی، زیست سازگار، زیست تخریب پذیر و دارای خواص مکانیکی مناسب است. این پلیمر همچنین انحلال پذیری بسیار خوبی در آب و انحلال پذیری مناسبی در حلال های آلی دارد. رنگ های طبیعی نیز موادی بی خطر، غیرسمی و غیرسرطان زا هستند که به دلیل عدم ایجاد حساسیت برای انسان، در صنایع مختلفی چون مواد غذایی و آرایشی بهداشتی مورد توجه قرار داشته و برخی از آن ها دارای خواص ضدباکتریایی شایان توجهی هستند.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: نوروزی، م.، قاسمی مبارکه، ل. و مرشد، م. 1395. تولید میکروالیاف پلی وینیل الکل ضدباکتری برای کاربرد در زخم پوش. مجله علوم و تکنولوژی پلیمر، 29(1): 25-15.
No tags for this post.