بنا بر نظر متخصصان محیط زیست، جهان امروز ما از لحاظ زیست محیطی در وضعیتی قرار دارد که به آن حالت «فشار بیش از حد و سقوط» می گویند. معنای این عبارت آن است که سیستم اکولوژی طبیعت در حال نابودی تدریجی است و محیط زیست کره زمین از جهات مختلف تحت فشار شدیدی قرار گرفته و طبعا رفتار شهروندان در برخورد با محیط زیست اطرافشان می تواند نقش مهمی در افزایش یا کاهش مخاطرات زیست محیطی به وجود آمده، داشته باشد.
با این حال بر اساس یکی از پیش فرض های بنیادی در مطالعات محیط زیست، بسیاری از مشکلات زیست محیطی را می توان با افزایش آگاهی عمومی در خصوص محیط زیست برطرف نمود. به عبارت دیگر بنا بر اعتقاد متخصصین امر، آموزش و افزایش آگاهی، کلید حل بسیاری از مشکلات زیست محیطی است. در این زمینه، کودکان با وجود آن که خود بیشترین قربانی ناهنجاری های محیط زیست بوده اند، در عین حال بهترین و موثرترین گروه در جامعه برای آموزش محیط زیست به شمار می روند، چرا که سال های اولیه زندگی دوران بسیار حساسی است که در آن نگرش ها، ارزش ها و مهارت های مورد نیاز برای حفظ و پشتیبانی محیط زیست شکل می گیرد.
بنا بر نظر متخصصان محیط زیست، جهان امروز ما از لحاظ زیست محیطی در وضعیتی قرار دارد که به آن حالت «فشار بیش از حد و سقوط» می گویند.
با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهشگرانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک و دانشگاه خاتم تهران پژوهشی را به انجام رسانده اند که در آن تاثیر برنامه های آموزشی مرتبط با محیط زیست را بر میزان آگاهی و نگرش زیست محیطی دانش آموزان دبستانی مورد ارزیابی قرار داده اند.
در این پژوهش 60 نفر از دانش آموزان دختر پایه دوم دبستان شهر تهران شرکت داشتند که در دو گروه 30 نفره مورد بررسی قرار گرفته اند. برای انجام این تحقیق، ابتدا میزان آگاهی و نگرش زیست محیطی هر دو گروه با استفاده از پرسش نامه های خاص سنجیده شد. سپس افراد یکی از گروه ها تحت آموزش های ویژه ای برای افزایش آگاهی زیست محیطی قرار گرفتند. این آموزش ها طی پنج هفته و در 10 جلسه از طریق نقاشی، نمایش کلیپ، داستان نویسی، بحث گروهی و موارد مشابه دیگر به انجام رسید. پس از انجام این آموزش ها، مجددا هر دو گروه برای بررسی وضعیت آگاهی و نگرش زیست محیطی مورد سنجش واقع شده و سپس توانایی هایی دو گروه با یکدیگر مقایسه شد.
نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که آموزش گروهی محیط زیست، نگرش مثبت تری نسبت به محیط زیست و حفاظت از آن در دانش آموزان ایجاد نموده است و در این خصوص آن گروه از دانش آموزان که تحت آموزش قرار گرفتند، به طور قابل توجهی نگرش مثبت تری نسبت به سایر دانش آموزان پیدا کرده اند.
بنا بر این نتایج که به صورت مقاله ای علمی پژوهشی در نشریه «پرستاری کودکان» منتشر گردیده است، محققین اظهار داشته اند آموزش محیط زیست با توجه به تاثیر به سزایی که می تواند در بهبود حفاظت از این گوهر گرانبها داشته باشد باید از سنین ابتدایی در خانواده و دبستان بایستی به طور جدی پیگیری شود تا پایه های فرهنگی لازم در این خصوص بنیان نهاد شود. روش های آموزشی به کار گرفته شده در این پژوهش با توجه به تنوع و انطباق با روحیات کودکان می تواند توسط بنیادهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: حجتی سیاح، م. و خدابخشی کولایی، آ. اثربخشی آموزش گروهی محیط زیست بر نگرش و آگاهی افزایی زیست محیطی دانش آموزان دختر دبستانی شهر تهران. پرستاری کودکان، 2(3): 8-1.
No tags for this post.