تعریف پروژه ای به نام شبکه علمی، سابقه ای بیش از ۲۱ سال دارد و طبق تاکیدات برنامه پنجم توسعه قرار بود بالغ بر ۲۵۰۰ نقطه دانشگاهی تا پایان سال ۹۳ به این شبکه متصل شوند اما وضعیت این پروژه، تاکنون بین دو وزارتخانه علوم و ارتباطات، نامعلوم مانده است.
بهنام ولی زاده، مدیرکل مدیریت یکپارچه شبکه ملی اطلاعات در گفتگو با مهر از برنامه های جدید برای اجرای پروژه شبکه علمی کشور خبر داد و گفت: طبق توافقنامه ای که میان سازمان فناوری اطلاعات ایران و سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی که پروانه اپراتوری این پروژه را در اختیار دارد، منعقد شده است، شبکه علمی کشور وارد فاز اجرایی و عملیاتی شده است.
وی پروژه شبکه علمی را جزئی از پازل شبکه ملی اطلاعات عنوان کرد و گفت: به تازگی نیز، پیرو این توافقنامه، توافق همکاری ۳ جانبه ای میان سازمان فناوری اطلاعات ایران به نمایندگی از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی به نمایندگی از وزارت علوم و تحقیقات و یک شرکت خصوصی به امضا رسید.
این مقام مسئول در سازمان فناوری اطلاعات هدف از امضای این توافقنامه را مشارکت در توسعه شبکه علمی دانست و افزود: با توجه به اینکه اجرای پروژه شبکه علمی، نیازمند سرمایه گذاری بود، یک شرکت خصوصی پیش از این آمادگی خود را برای حضور در این پروژه به صورت سرمایه گذاری پیمانکاری ساخت، بهره‌برداری و انتقال (BOT) اعلام کرده بود که براساس توافقنامه منعقد شده، سرمایه گذاری و ارائه سرویس به این شرکت واگذار شد.
وی با بیان اینکه هم اکنون این پیمانکار در حال آماده سازی طرح های اولیه برای این طرح است خاطرنشان کرد: این شرکت، مذاکرات خود را با اپراتورهای مخابراتی برای ایجاد زیرساختهای شبکه علمی انجام داده و قرار است به زودی، زمان بندی اجرای این پروژه را اعلام کند.
ولی زاده گفت: قرار است ظرف مدت ۱۸ ماه کل تمامی مراکز علمی و دانشگاهی و پژوهشی در مراکز استان و شهرهای بزرگ و مهم کشور، به شبکه علمی دانشگاهی متصل شوند.
وی با بیان اینکه علاوه بر شبکه سازی و ایجاد بسترهای زیرساختی، این پیمانکار نسبت به ارائه محتوا و سرویس شبکه علمی هم اقدام خواهد کرد، ادامه داد: علاوه بر این، چنانچه هر شرکتی بخواهد روی این شبکه سرویس و محتوا ارائه دهد، این امکان برای آن نیز وجود خواهد داشت.
مدیرکل مدیریت یکپارچه شبکه ملی اطلاعات با اشاره به اینکه تا ۵ ماه آینده، فراخوان کمیته ۳ جانبه شبکه علمی کشور برای سرویس دهندگان محتوا اعلام می شود، تاکید کرد: شبکه علمی کشور قرار است تمامی مراکز علمی اعم از دانشگاهها، مراکز پژوهشی و حوزه های علمیه را بهم متصل کند تا این مراکز بتوانند از منابع علمی و کتابخانه های دیجیتال یکدیگر استفاده کنند. استفاده از ظرفیت پهنای باند داخلی با هزینه های کمتر از دیگر ویژگی این شبکه است.
ولی زاده با اشاره به پیاده سازی زیرساخت شبکه علمی با همکاری اپراتورهای ارتباطی گفت: پیمانکار شبکه علمی، علاوه بر آماده سازی تجهیزات لازم از جمله سوئیچ و روتر می تواند از امکاناتی که پیش از این در تهران برای شبکه علمی کشور، ایجاد شده بود استفاده کند.
وی با بیان اینکه در دولت قبل، شبکه علمی به عنوان نمونه در تهران و با اتصال ۱۶ مرکز علمی، راه اندازی شد افزود: برای توسعه این طرح، نیاز به سرمایه گذاری و تولید محتوا بود که هم اکنون با انتخاب پیمانکار برای اجرای این پروژه، راه اندازی شبکه علمی وارد فاز اجرایی می شود.