میزان ناباروری مردان در ایران بیشتر است

دکتر محمد مهدی آخوندی رییس انجمن علمی جنین شناسی در این برنامه در رابطه با آخرین پیشرفت های این حوزه صحبت کرد و در ادامه دکتر حمیدرضا صفی خانی قائم مقام معاون برنامه ریزی وزارت بهداشت به عنوان مهمان دوم به گفتگو ملحق شد.

در ابتدا به یکی از عوامل اساسی که می تواند در رشد جمعیت تاثیر گذار باشد می پردازیم که آن علم و دانشی است که به افرادی که مایل هستند بچه دار شوند و به لحاظ پزشکی این امکان برای آنها وجود ندارد، کمک می کند. آخرین اتفاقاتی که در مرزهای دانش برای اینکه از این مساله عبور کنیم رخ می دهد، چیست؟ ضمن آنکه گفته می شود که معدود افرادی هستند که به عنوان زوج نابارور قلمداد می شوند و ظاهرا در حال حاضر با کمک علم تمام مشکلات حل شده است.

به نکته ی خوبی اشاره کردید در حال حاضر بحث ناباروری جایگزین بحث نازایی شده است در گذشته حدود 40 سال پیش افراد نازا نامیده می شدند و عملا زن را مسئول باروری می دانستند و زن میبایست باروری داشته باشد و اگر احیانا بارور نمی شد او مورد سرزنش قرار می گرفت. زمانی که علم پیشرفت کرد متوجه شدند که هم مرد و هم زن می توانند عامل باروری باشند. طبق گزارش هایی که در دنیا منتشر می شود، عامل باروری میان زن و مرد تقریبا مساوی است به طوری که حدودا 40 درصد مردان و 40 درصد زنان و 15 درصد عوامل توامانند که می توانند باعث ناباروری شوند. هنوز علم به علت حدود 5 درصد از ناباروری ها دست پیدا نکرده است. ایران در این باره تحت بررسی است و مشخص شده است که میزان ناباروری مردان بیشتر است.

گویا در ایران ناباروری مردان حدودا 67 درصد است؟

البته بیش از 60 درصد است و در این رابطه نگران هستیم.

به چه دلیل اینگونه است؟ آیا می تواند به دلیل زیستی باشد؟

به دلیل عوامل متعدد زیستی و محیطی و احیانا روش زندگی، شغلی این اتفاق افتاده است.

آیا می توان استرس و یا امواج موبایل را هم در زمره این دلایل دانست؟

قطعا اینها بر روی همه افراد تاثیر می گذارد. ولی آن چیزی که شاهد آن هستیم مدی فرلیتیتی بیشترین تاثیر را دارد. ناباروری مردان بیشتر از زنان است زمانی که آن را بررسی می کنیم خواهیم دید که عوامل متعددی وجود دارد و امکان دارد این عوامل متعدد اتیولوژی را در حیوانات تک به تک بررسی کنیم و مشخص کنیم که کدام عامل باعث ناباروری می شود اما قطعا بر روی انسان همچین چیزی را نمی توانیم با هم تجربه کنیم. شاید هم این کار اخلاقی نباشد که بررسی کنیم آیا اثر می گذارد یا خیر؟ اما به طور کلی مشاهده می کنیم که مردان بیشتر به سمت ناباروری می روند، این مساله در دنیا هم وجود دارد ولی میزان آن در ایران بیشتر از کشورهای دیگر است.

زمانی که میگوییم در سیستم ناباوری آقایان اشکالی وجود دارد، آیا به این معناست که در اسپرم اشکالی وجود دارد؟

برای اینکه یک حاملگی اتفاق بیافتد، چند مساله داریم. به گامت مرد و زن و اسپرم و تخمک نیاز داریم و همچنین به شرایط فیزیولوژی که آمادگی لقاح را دارد.

هم برای مرد و هم برای زن نیاز داریم؟

بله، و بعد از آن لوله های رحمی که بتواند جنین را منتقل کند و رحم که بتواند آن جنین را پذیرش کند و حاملگی اتفاق بیفتد که در هر کدام از اینها اختلال ایجاد شود مساله پیش می آید. در رابطه با اسپرم مهم این است که، اسپرم با تخمک متفاوت است یک یا دو عدد تخمک آزاد می شود اما میلیون ها اسپرم وجود دارد. اسپرم ها باید حرکت کنند و به آن تخمک برسند. این مقیاس در قبال آن اسپرمی که چند میکرون است و بخواهد این مسافت را طی کند در حد ده ها کیلو متر است، بنابراین اسپرم باید بتواند شنا و حرکت کند و همچنین از شکل نرمالی برخوردار باشد و توانمندی لازم را برای لقاح داشته باشد و هر کدام از این عوامل تنوعی از فاکتورهایی است که باید داشته باشد.

زمانی که ناباروری در مردان مطرح می شود یعنی اسپرم در این مسیر دشوار ناتوان در حرکت و رسیدن به تخمک است؟

 

بله این یک دلیل است و اگر هم برسد باید توانمندی لقاح را داشته باشد در هر صورت اگر در هر کدام از اینها اشکالی ایجاد شود این امکان وجود دارد که ما هر کدام از اینها را بای پس کنیم و روش های جایگزین داشته باشیم در حال حاضر علم و تکنولوژی این امکان را داده است که در محیط آزمایشگاهی این کار را انجام داده و جنین را تشکیل دهیم. بنابراین اگر لوله ی رحم وجود نداشت و اگر حتی اسپرمی که از بیضه برداشت کردیم  حرکت نداشت و اسپرم شکل مناسب نداشت همه ی اینها را میتوان تزریق کرد و در آن شرایط جنین را تشکیل داد و بعد جنین را به رحم منتقل کرد.

در ایران این اتفاق رخ داده است؟

حدود 37 سال گذشته این اتفاق در دنیا رخ داده است و در ایران حدود 27 سال قبل شروع شده است و در حال حاضر تمام تکنولوژی ها در دست است اما اینطور که فقط یکبار انجام دهند نیست و باید بارهای متعدد انجام دهند تا به نتیجه برسند. در حال حاضر این امکان در دسترس است و اگر 3 بار انجام دهند شانس هر بار 30 درصد است و اگر آن را تکرار کنند می توانند به نتیجه ی مطلوب برسند. آن چیزی که برای ما در این روز جمعیت و به این واسطه اهمیت دارد و لازم است که بتوانیم آن را ارائه دهیم این است که 80 درصد از این زوج ها بارور هستند و باید بدانیم که چکار کنیم این زوج ها نابارور نشوند. در حال حاضر  تاخیر در ازدواج، دیر فرزند آوری و سن زن میتوانند دلایلی باشند که باعث تعویق و حتی کنسل شدن باروری شود و به این واسطه می خواهیم این پیام را به مردم برسانیم که اولا زود ازدواج کنند و بعد زود بچه دار شوند و اگر سن بیشتر از 32 و 35 باشد باعث نگرانی از فرزند سالم می شود و پیام ما در این رابطه این است که حتی اگر الان نمیخواهند باردار شوند میتوانند گامت را فریز کنند.

به طور مثال، اگر امکانات زندگی ما برای بچه دار شدن محیا نیست میتوانیم گامت را فریزکنیم؟

بله، میتوانیم تخمک، اسپرم و یا جنین را فریز کنیم و به آن زمانی که میخواهیم منتقل کنیم بعضی از افراد وجود دارند که بارور هستند اما نگران این هستند که بچه ی نا سالم به دنیا آورند و در خانواده و ژنتیک آنها مشکل وجود دارد. اینها میتوانند از روش ها و تکنولوژی های جدید استفاده کنند و صد در صد اطمینان داشته باشند که قبل از  انتقال به رحم سلامت جنین را شناسایی خواهیم کرد

اینکه باروری خارج از فضای رحم رخ می دهد و در آزمایشگاه است تاثیر روانی بر فرد ندارد؟

خیر، چیزی که اهمیت دارد تجربه حاملگی است .کسی متوجه قسمت اول آن نیست و بیش از 60 تا 70 درصد این لقاح ها رخ می دهد و به خودی خود از بین می روند. آنهایی که نابارور هستند برای ما اهمیت دارد که چه کار کنند و لازم است که به آنها بگوییم که به چه شکلی و چه زمانی و به کجا مراجعه کنند و درمان شوند. با توجه به این که درمان آن گران است و باید آن را تکرار کنند و با توجه به این که هنوز متاسفانه حمایت های بیمه ای نداریم.

برای این موضوع حمایت بیمه ای نداریم؟

خیر، هنوز نداریم.

این امر برای کشور ما استراتژی محسوب می شود که با این اتفاق شاهد رشد جمعیت باشیم، پس باید حمایت های آن را هم داشته باشیم.

بله، برای کسانی که می خواهند حتما فرزند دار شوند. بنابراین اینها اولا باید بدانند که باید به کجا مراجعه کنند. چراکه خیلی ها بی خبر هستند و عمر تولید مثل کوتاه بوده و برای زوج هایی که دیر ازدواج می کنند شاید بیشتر از 5 الی 10 سال نباشد.

این افراد باید به کجا مراجعه کنند؟

باید به مراکز درمان ناباروری مراجعه کنند. زن و مرد می توانند عامل ناباروری باشند که یکی از آنها با مراجعه به این مراکز می توانند تحت درمان قرار گیرند به پزشک مردان مراجعه کنند و دیگری به پزشک متخصص دیگری مراجعه کند. امکان دارد آنها تخصص های لازم را برای اینکار نداشته باشند. معمولا چنین کاری در مراکز درمان با پروتکل های درمانی مشخص و با تجهیزات ویژه و خاص انجام می گیرد که اولا مرد و زن باید مورد ارزیابی قرار گیرند، چراکه تشخیص مهمتر از درمان است و باید از نظر روان پزشکی بررسی شوند ممکن است اینها توان ارتباط جنسی را نداشته باشد و امکان دارد اینها مشکلات و عارضه های دیگری داشته باشند، همچنین احتمال دارد مشکلات ژنتیکی و ایمنولوژیک باعث ناباروری شده باشد بنابراین باید به یک مرکز مراجعه کنند و این تشخیص اولیه انجام و نقشه ی درمان مشخص شود و بر اساس آن، درمان صورت گیرد و با توجه به اینکه نرخ این درمان 30 درصد است باید 3 بار صورت گیرد تا به نتیجه ی مطلوب برسد. مشکلاتی که در این مورد با آنها مواجه هستیم عبارتند از اینکه مردم از توان مالی لازم برخوردار نیستند و بنابراین به مراکز درمانی مراجعه نخواهند کرد و زمان آنها تلف خواهد شد و این اشکال اساسی است و از طرف دیگر زمانی که به مرکز درمان مراجعه نکنند درمان ها اشتباه صورت می گیرد و خود آنها بر ناباروری تاثیر گذاشته و باعث تشدید و به نتیجه نرسیدن زوجین می شود. این پیام را می توانیم برای مردم داشته باشیم که حتما به این شکل گفته شده به مراکز درمان مراجعه کنند. کاری که در هفته ی جمعیت انجام شده این است که انجمن جنین شناسی یک روز در این هفته در اختیار زوج هایی که هنوز نتوانسته اند به مرکز درمانی مراجعه کنند قرار دارد و آنها می توانند تشخیص اولیه و مشاوره رایگان بگیرند. این کار را در یک روز از هفته ی گذشته انجام داده ایم و حدود هزار  زوج به مراکز مراجعه کردند و انشالله سال بعد در همین هفته همین کار را تکرار خواهیم کرد و با حمایت دولت می توانیم به این زوج ها کمک بیشتری کنیم.

آقای دکتر حمید رضا صفی خوانی هم به ما ملحق می شوند تا در زمان باقی مانده بتوانیم بحث مان را به جایی برسانیم. چون اشاره کردید که بخشی از این اتفاق به شرایط اجتماعی باز می گردد. باید شاهد این باشیم که شرایط اجتماعی چطور می تواند این امکان را برای کسانی که مایل هستند فرزند دار شوند ایجاد کند. دکتر آخوندی به این موضوع اشاره کردند که علم یک بخشی از قصه ی ناباروری را میتواند هموار کند. ولی یک بخشی دیگری که در حال حاضر به عنوان بحث اساسی کشور محسوب می شود مانند نسبت کاهش جمعیت و پیر شدن ایرانی ها و نبود زایندگی در کل آمار و ارقام نشان دهنده ی این است که بخشی از ماجر درمان زوج های نابارور را علم می تواند هموار کند و بخش دیگر نیازمند ایجاد یک میل اجتماعی برای این اتفاق است. طبیعتا بخش جدی این ماجرا اقتصاد است و ما میدانیم که از نظر استراتژیک مهم است که نسل جدیدی در ایران ایجاد شود ولی از طرفی باید به امروز خودمان هم نگاهی بیاندازیم مثلا برای درمان ناباروری اشاره میفرمایند که امکان بیمه ای برای کسی که میل دارد و میخواهد تحت درمان قرار گیرد، وجود ندارد. از لحاظ اجتماعی اوضاع چگونه است؟

صفی خوانی- واقعیت این است که در حوزه ی سلامت با مفهومی مواجه هستیم به این معنی که به طور کلی خدمات سلامت با عوارض جانبی بالایی مواجه است. به این معنی که بسیاری از عواقبی که امکان دارد به واسطه ی توسعه ی نامزون شکل گیرد اولین جایی که خودشان را نشان می دهند حوزه ی سلامت است. به عنوان مثال اگر آلاینده تولید کنیم و محصول ما ایجاد آلاینده های زیست محیطی باشد و یا اینکه به عنوان مثال جاده های خوبی نداشته باشیم یا فقر و فاصله ی طبقاتی ایجاد کنیم اولین جایی که این عوارض خودشان را نشان می دهند حوزه ی سلامت جامعه است. عنوان می شود که سرنوشت بیش از 60 درصد سلامت مردم خارج از بخش سلامت رقم می خورد که به آن مولفه های تعیین کننده ی سلامت و مولفه های اجتماعی اقتصادی سلامت می گوییم. به عنوان مثال برابری فرصت ها و اشتغال و وضعیت مسکن و آموزش همه بر سلامتی مردم تاثیر دارند در کل بسته ی سلامت بخش باروری و ناباروری بسیار متاثر است در حقیقت درگیر این عوارض خارجی هستند. یعنی وضعیت اقتصادی به شدت بر رفتار انسانها برای تمایل و بارور بودنشان تاثیر گذار است و بالعکس. بر این معتقدیم که انسان محور توسعه است وگفته می شود که بالاترین و بیشترین ثروت کشورها به لحاظ توسعه ای مردم کشورها هستند.علم توسعه می گوید که کشور ما جزء 15 کشور اول معدن دار دنیا است اما به لحاظ  جمعیتی ما حدود یک درصد از جمعیت دنیا را داریم اگر مردم ثروت واقعی یک کشور هستند پس باید بر روی مردم سرمایه گذاری شود .این را از این جهت عرض کردم که به هر حال مولفه های اجتماعی بسیار در تصمیم گیری افراد برای سلامتی شان و به طور اخص در مورد بحث ناباروری تاثیر گذار است .بحث بعدی بحث هزینه است یعنی در مقوله ی ناباروری با یک فناوری بسیار نوین مواجه هستیم و این فناوری گران و تکرار پذیر است .به عنوان مثال اگر دست شخصی بشکند یک بار آن را درمان می کند اما همان طور که آقای دکتر توضیح دادند احتمال شکست وجود دارد و در حقیقت این هزینه تکرار م یشود و هزینه ها را بالا خواهد برد . ما راجع به زوج هایی صحبت می کنیم که تمایل به فرزند آوری دارند و نمی توانند فرزند داشته باشند و بخش دوم عرایض بنده به زوج هایی که تمایل به فرزند آوردی نخواهند داشت، باز می گردد. مقوله ی بعدی این است که درمان ناباروری یک درمان مزمن و توام با زمان است و نیاز به صبر و حوصله دارد و یک درمان حاد نیست همیشه با افراد در تماس است. ناباروری یکی از آن مقوله هایی است که به لحاظ اجتماعی در جامعه با انگ پذیری مواجه است. مثلا اگر شخصی یک بیماری خاص مثل دیابت داشته باشد فقط خود فرد و خانواده ی او درگیر دیابت هستند در حالی که یک زوج نابارور افراد زیادی را به خود در گیر می کند و حداقل دو خانواده درگیر آن می شوند.

به نظر می رسد بسیاری از زوج ها میل به بچه دار شدن ندارند و افرادی که واقعا میل ندارند بسیارند و شاید در حال حاضر دیگر خیلی انگ محسوب نشود.

صفی خوانی- عرض کردم با 2 گروه کاملا متفاوت مواجه هستیم به همین خاطر نمی توانیم از ابزارهای یکسان برای ترغیب آنها به فرزند آوری استفاده کنیم.

 دکتر آخوندی فرمودند که حتی فردی که الان میل ندارد و یا شرایط اجتماعی زندگی او به گونه ای است که نمیتواند بچه دار شود میشود در جایی اسپرم و تخمک ذخیره سازی شوند.

صفی زاده- بله دقیقا علم به آن پاسخ داده است .ما با پدیده ای مواجه هستیم که این پدیده چند بعدی و چند وجهی است بخشی از آن اقتصادی و اجتماعی است و بخش دیگر آن وجه ی علمی آن است و بخش دیگر بخش درمانی قضیه است . به چند نکته اشاره کردیم یکی اینکه زمان بر است و دیگر اینکه این درمان گارانتی ندارد و هزینه دارد . در ناباروری عدم تعیین و عدم قطعیت بیشتر است این درمان به یک تیم احتیاج دارد که شامل جنین شناس ، روان پزشک ، جراح ، زنان زایمان است و در حقیقت یک تیم درگیر درمان خواهد شد و اینکه این درمان بدون جایگزین است بحث بعدی نقش دولت است که یکی از آن این است که بتواند علم لازم را برای اینکار فراهم کند یعنی دولت بایستی خدمتی را فراهم کند که ذاتا در کشور وجود داشته باشد یعنی تکنیک و تکنولوژی لازم را برای آن در کشور داشته باشیم .اما آیا اگر تکنولوژی را فراهم کنیم درمان را در دسترس مردم قرار داده ایم؟چند چیز دیگر باید در کنار این قرار گیرد دومین بحث این است که ما بتوانیم این خدمتی را که فراهم کرده ایم در دسترس همه مردم قرار دهیم یعنی افراد به شکلی با صرف هزینه و وقت عادلانه بتوانند به این سرویس دسترسی داشته باشند یعنی بحث آمایشی مطرح می شود . باید بتوانیم این سرویس را به شکل مناسبی در کشور توزیع کنیم برای مثال: ما در حال حاضر حدود 62 مرکز ناباروری در کشور داریم که حدود 24 مرکز دولتی هستند یعنی در تمام مراکز استان ما یک مرکز دولتی وجود ندارد که در طرح تحول سلامت پیش بینی می شود که 17 مرکز به آنها اضافه کنیم.پس یکی از کارها این است که سرویسی فراهم شده را در دسترس مردم قرار دهیم .آیا اگر این سرویس در 50 متری و 100 متری خانه ی من قرار گرفت، دسترسی من فراهم شده است؟ پس مقوله ی سوم این است که این سرویسی که فراهم شده و دسترسی برای آن ایجاد شده را قابلیت خرید برای آن ایجاد شود .چون این سرویس بسیار پر هزینه است، پس یک نظام حمایتی بایستی وجود داشته باشد که فرد را حمایت کند تا بتواند این سیستم را خریداری کند

در یک کلام، بیمه لازم دارد؟

بحث نظام های بیمه ای در اینجا مطرح می شود.

چرا نیست؟

در حقیقت مقوله ی ناباروری در همه جای دنیا یک بحث کاملا پیچیده برای تحت پوشش قرار گرفتن بیمه است.

همانند ایران استراتژیک است؟

صیفی خوانی- خیر هیچ جا این گونه نیست.

اگر استراتژیک است قاعدتا باید دولت پا به میدان بگذارد

صفی خانی-بحث ما همین است که بعضی از این خدمات مثل خدمات دارویی بیماران تحت پوشش بیمه قرار گرفته است.

گفتید که در این شاکله ی مداوم غیر گارانتی نمیگنجد؟

صفی خوانی-قاعدتا این موضوع باید بسط یابد.

چه کسی باید متولی آن باشد. آیا اینکار باید در وزارت بهداشت انجام شود؟

صفی خانی – مجموعه ای از وزارت بهداشت و وزارت رفاه است که معمولا الان بیمه ها زیر مجموعه ی وزارت رفاه هستند .بسته ی خدمتی بیمه ها را شورای عالی بیمه تعیین می کند که به پیشنهاد مشترک وزارت بهداشت و وزارت رفاه بسته ی خدمتی تشکیل می شود . منطق بیمه ها بسیار پیچیده نیست .آنها می گوییند که منابع مان محدود و هزینه ها نامحدود است . و ما مجبور به جیره بندی و اولویت بندی هستم اما فرمایش شما کاملا صحیح است ما باید یک خدمتی مواجه هستیم که خدمت استراتژیک شده است الان میانه ی سنی جمعیت کشور ما و رشد میانه سنی بالا رفته است این به این معناست که جمعیت ما در حال پیر شدن است .نرخ باروری کلی جمعیت ما به نسبت دنیا کاهش یافته است اما باید در نظر داشته باشیم که سیاست های کور کورانه امکان دارد به نتیجه ی خوبی ختم نشود.

سیاست کور کورانه به چه معناست؟

صفی خانی – یعنی اینکه اگر بحث باروری را فقط به ترویج ختم کنیم و فقط عوامل انگیزشی را برای عامه ی مردم بدون در نظر گرفتن اینکه چه گروهی از اقشار را باید مورد حمایت قرار دهیم. با چنین سیاستی چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ بدون در نظر گرفتن ذخیره ی ضریب هوشی جامعه امکان دارد باروری را در قشری از جامعه افزایش دهیم که عملا آن قشر فقیر هستند و توانایی پرداخت ندارند و هوش  بالایی نخواهند داشت .دقیقا سیاست گذار مجبور است که سیاست خود را هدف مدار تبیین و سیاست های حمایتی خود را شفاف کند. واقعیت این است که وقتی  نرخ باروری کشور را در استان های مختلف مشاهده می کنیم یک خطر وجود دارد و آن این است که قشر خاص و نخبه جامعه دیر ازدواج می کنند و تمایل به فرزند آوری شان بسیار بسیار کم شده است . اگر باروری در جامعه را همینطور انجام دهیم در حقیقت قشری که ضریب هوشی پایین و درآمد و توانایی پرداخت پایینی دارد ممکن است جمعیت را افزایش دهند.

یعنی شما میفرمایید به طور مثال یک خانواده  8 نفره شاید به دلیل تکثیر و تنوع ژنتیکی آن قدر مفید نباشد که مجموع خانواده ها 2 یا 3 فرزند داشته باشند مفید و مطلوب است.اینکه تعدادی بچه دار نشوند و عده ای 8 تا بچه داشته باشند مطلوب نیست.

صفی خوانی-دقیقا همینطور است .نمیتوانیم فقط با حمایت مالی انتظار داشته باشیم که جمعیت افزایش یابد و چهارمین عنصر به این اشاره می کند که  سرویسی وجود داشته باشد که در دسترس باشد و قابل خرید باشد اما استاد دانشگاهی که هر 3 مولفه برایش فراهم شده است اما آخرین مولفه فراهم نشده باشد از این سرویس استفاده نمی کند و آخرین مولفه سواد سلامتی است که برای فرد مذبور ایجاد نشده است .امکان دارد من استاد دانشگاه باشم اما برایم ایجاد نشده که حداقل بایستی یک یا دو فرزند داشته باشم . این نیاز به تقاضا تبدیل نشده است که به آن آن مت نیت میگوییم و که نیازی است که فرد با آن مواجه نشده است مثل شخصی که دیر ازدواج کرده است پس باید از زندگی خویش لذت ببرد و فکر می کند اگر بچه داشته باشد دچار محدودیت می شود یعنی فردی که قشر نخبهجامعه است و قدرت پرداخت هم دارد و آقای دکتر هم سرویس برای آن فراهم کرده اند.

اگر این امر از سوی مقامات به ماموریت تبدیل شود شاید شیوه تبلیغ  نادرست بوده است.مثلا آن تبلیغی که بر روی یک موتور سیکلت 7 نفرآن نشسته اند که اصلا نشستن خانواده ترک موتور کار اشتباهی است.

صفی خوانی-من بر این معتقد هستم که مملکت داری مثل ماهی سرخ کردن است و هر چقدر آن را بیشتر دستکاری کنی بیشتر خراب میشود. واقعیت آن این است که نباید انتظار داشته باشیم همه چیز را دولت دستوری پیش ببرد و به شکلی از بالا به پایین و ترویج هایی از این دست انجام دهد .به عنوان مثال یکی از کارهایی که می شود انجام داد ایجاد کمپینگ هایی است که آقای دکتر آخوندی آن را اسشروع کردند. کمپینگ ها چند خصوصیت دارند و مهم ترین آن این است که مبتنی بر دولت نیستد بلکه مبتنی بر مردم است به طوری که مردم ساختار آن را تشکیل می دهد زمانی که مردم به نیازی برخورد می کنند و خودشان درون خودشان آن نیاز را توسعه می دهند به دولت گوشزد خواهند کرد که این جای کار ایراد دارد و من این انتظار را از شما دارم یعنی انتظارات مردم به مطالبه تبدیل می شود.

آقای دکتر آخوندی اشاره کردند 80 درصد از افراد امکان بارداری در آنها وجود دارد ولی شاید میل به بارداری وجود ندارد ولی 20درصد میل به بارداری دارند اما شرایط بارداری را ندارد اما به طور کلی تمایل دارند که این اتفاق رخ دهد و اگر سیستم درمانی کشور به گونه ای بتواند پوشش دهد دست کم 20درصد را از همان ابتدا داریم که به بچه دار شدن تمایل دارند و طبیعتا کسی که به پزشک مراجعه می کند شاید در بین جامعه ی نخبه و ویژه هم قرار گیرند.

صفی زاده-حدود 3 میلیون زوج در کشور ما در این گروه قرار می گیرند

این مساله میتواند کلید اصلی باشد شاید کلید این باشد که شرایط بیمه برای این مشکل گذاشته شود.

آخوندی- همان طور که فرمودید بیمه در این رابطه اهمیت دارد و آن چیزی که وزارت بهداشت هم در این رابطه اقدام لازم را کرده و شورای عالی بیمه هم تصویب کرده است استانداردهای لازم برای این خدمات درمان ناباروری تدوین شده است و فقط باید یک تلفیقی بین وزارت بهداشت و وزارت رفاه صورت گیرد و این امکان محقق شود این یک صورت قضیه است البته همان طور که آقای دکتر فرمودند الزاما تمام کشورهای پیشرفته هم به طور کامل تمام سرویس های درمان ناباروری را پوشش نمی دهند .به محض این که فرد با ناباروری مواجه می شود باید در صف انتظار قرار گیرد و در شرایط اولیه برای او بررسی های لازم در مراکز تخصصی انجام شود و هنگامی که نوبت وی فرا رسید به درمان بپردازد.هزینه ها در این رابطه گران است و آنها باید این ارزش یابی را بکنند که به چه صورت برنامه ریزی کنند و بعد این کار انجام شود .آن چیزی که برای ما اهمیت دارد این است که مردم باید بدانند که اولا چه زمانی نابارور هستند در مرحله ی اول امکان دارد 10 سال از زندگی مشترک بگذرد و زوجین تمایلی به فرزند آوری نداشته باشد و زمانی دچار مشکل می شوند که بعد از این مدت تمایل به فرزند دارند اما امکان آن را ندارند اینجاست که با مشکل اقتصادی و عدم بیمه و عدم پوشش بیمه ای و عدم در دسترس بودن خوب ناباروری مواجه می شوند و در این سیکل سردرگم می مانند و عمر تولید مثلی خود را هم از دست می دهند بنابراین مراجعه ی صحیح به مرکز درست که بتواند خدمات درستی ارائه دهد و از طرف دیگر فراهم بودن این امکان از سمت دولت و بیمه ها که بتواند آن خدمت را ارائه دهد، بسیار اهمیت دارد. متاسفانه در حال حاضر شاید بیش از 25 الی 30 درصد کسانی که نابارور هستند به مراکز درمانی مراجعه نکردند و یا امکان آن را ندارند.

آقای دکتر صفی خوانی اشاره کردید 80 درصد امکان باروری در افراد وجود دارد ولی یا تا به حال اقدام نکردند و یا میلی ندارند و یا تصمیم گرفته اند که بچه دار نشوند. آیا میتوان حدس زد از این 80 درصد که امکان باروری دارند چند درصد نسبت به باردار شدن بی میل هستند.

صفی خوانی- آمار دقیقی در این زمینه نداریم  با فقدان سواد سلامتی مواجه هستیم و فرد نمی داند که بارور است یا خیر.به عنوان مثال تعریف ناباروری چیست؟ هنگامی که زوجین طی یک سال بدون جلوگیری بچه دار نشوند ما پیشنهاد می کنیم که باید پیگیری کنند اما واقعیت این است که یک زوج جوان در سال اول حتی اگر جلوگیری نکنند احتمال باروری آنها فقط 15 درصد است و اینها نابارور نیستند ولی در سال های بعد این احتمال به 90 درصد افزایش پیدا می کند و بر اثر این موضوع ممکن است استرس ایجاد شود، این استرس یک سیکل معیوب ایجاد کند که من نا بارور هستم و روی افراد بسیار میتواند تاثیر گذار باشد. در هرحال بخش سلامت وزارت بهداشت درمان می تواند بر این موضوع نظارت داشته باشد.

 باید این محیط و کمپین هایی که شما اشاره کردید وجود داشته باشد.

صفی خوانی -بحث دیگر وضع اقتصادی است که نظام سلامت باید پاسخگو باشد درباره سلامت مردم و  سوال را در سایر حیطه های کشور ایجاد کند. خیلی از این موارد وجود دارد که به نظر من وضع اقتصادی می تواند مهم ترین عامل باشد و باید قاعدتا راه هایی داشته باشیم که نه در حوزه درمان نا باروری که خود فرد در واقع نابارور نیست ولی نمی خواهد بچه دار بشود بحث‌های دیگر مثل بحث فرهنگی و مواردی که افراد از قومیت ها ی مختلف ازدواج می کنند، مثلا ازدواج  از خارج کشور تاثیر گذار است.

ازدواج با این شیوه تاثیرمنفی یا مثبت دارد؟

صفی خوانی – نمیتوانم قضاوت منفی یا مثبت کنم ولی باید راهکار برای آن داشته باشیم.در خیلی از موارد افراد فکر نمی کنند و درگیر فرآیند ازدواج می شوند و بعد برایشان جای سوال است که با چه فرهنگی بچه‌ها یشان بزرگ شوند و بعد همین ترس باعث می شود بچه دار نشوند. مقوله ناباروری چند وجهی است که با سلامت اجتماعی و سلامت روانی و مسائل فرهنگی و اجتماعی ارتباط دارد.

شما میفرمایید ، یک بخش ساختار اجتماعی است؟

صفی خوانی – مثلا زمانی که فرزند کمتر را تبلیغ می کردیم و به عنوان یک سیاست آن را دنبال می کردیم.

یکی بسه دو تا کافیه.

صفی خوانی- شعارهای این چنینی را تبلیغ می کردیم و پیشینه خیلی طولانی هم ندارد. ولی به این نتیجه رسیدیم که به وضع موجود ختم شده و وضعیت موجود را رقم زده و واقعیت این است که وضع موجود وضعیت خوبی نیست.

امید به زندگی باعث نمیشود که زاد آوری کنیم؟

 صفی خوانی- امید به زندگی یک نرخ کاملا متوسط است.امید به زندگی به این معناست که یک نفر در بدو تولد چقدر احتمال زنده ماندنش تا آخر عمر وجود دارد یعنی اگر بگوییم امید به زندگی در کشور ما 74سال است یعنی یک نفر به واسطه سلامتی میتواند تا این سن زنده بماند و این زیاد موثر نیست پدیده شهر نشینی را خدمت تان عرض کنم.در روستاها قبلا مشاغل به این شکل بود که فرد وقتی فرزندی به دنیا می آورد اشتغال این فرد همان اشتغال پدر بود در واقع شغل موروثی جلو میرفت یعنی فرد یا کشاورز بود یا دامپرور و میدانست فرزندانش حداقل این شغل را دارند

الان دغدغه شغل برای یک پدر شهر نشین وجود دارد پدر میگوید خودم تثبیت شغلی ندارم

صفی خوانی – دقیقا ،شهر نشینی یکی از این عواملی است که تهدید موانع را زیاد می کند.

 

No tags for this post.