در بیشتر حیوانات، حس ترس طبیعی و ذاتی از آتش وجود دارد که آنها را مجبور میکند از شعلههای آتش فرار کنند. با این حال مورچهخورک پوزه کوتاه (اِکیدنا) راهکار ویژهای دارد تا با شعلههای آتش مقابله کند.
این جانور توانایی دارد خود را به وضعیتی غیرفعال موسوم به "کندی" (torpor) درآورد که بسیاری از حیوانات برای حفظ انرژی از آن بهره میبرند. در وضعیت کندی مورچهخورکها میزان سوخت و ساز بدنشان را کاهش میدهند و دمای بدن خود را پایین میآورند. این اقدام باعث میشود آنها بتوانند از آتشسوزیهای جنگلی جان سالم به در ببرند. همچنین ممکن است این ویژگی به جلوگیری از وقوع انقراض گسترده در میان گونههای قبلی کمک کرده باشد.
در سال 2013 آتش سوزی گسترده ای در پارک ملی "warrumbungle" در شرق استرالیا رخ داد. "جولیا نوواک" از دانشگاه نیوانگلند در نیوساوت ولز به مطالعه روی جنبههای مختلف این آتش سوزی پرداخت.
این محقق و تیم همراهش متوجه شدند مورچه خورک پوزه کوتاه در میان تنها نجات یافتگان این آتش سوزی مهیب بوده اند. حتی در مناطقی که از آتش سوزی تنها خاکستر باقی مانده این جانور پستاندار بدون هیچ احساس خطری در محل حضور داشته است.
مورچه خورک اغلب داخل کنده قطع شده درختان یا پناهگاه های زیرزمینی خانه می سازند که میتواند آنها را از حرارت شعلههای آتش حفاظت کند.
این تیم تحقیقاتی بررسی کردند آیا مورچه خورک از ترفند "کندی" برای نجات خود از میان شعلههای آتش استفاده میکند؟
به گفته نوواک، جستجو برای یافتن مواد غذایی در زمان آتش سوزی موجب می شود حیوانات در نواحی آتش گرفته گیر افتند یا به دلیل سقوط درختان آسیب ببینند. بنابراین حرکت نکردن در زمان وقوع این حادثه گزینه انتخابی ایمنتری است.
برای انجام بررسیهای بیشتر این تیم تحقیقاتی در یکی از مناطق جنوب شرق پرت در استرالیا آتش سوزی کنترل شدهای ایجاد کردند. در این منطقه 10 مورچه خورک پوزه کوتاه زندگی میکردند که پیش از وقوع حادثه به شکم این جانوران لاگرهای دما و دستگاه ردیاب نصب شد تا 25 روز پیش از شروع آتش سوزی و 31 روز پس از آن تحت کنترل قرار بگیرند.
در روزهای نزدیک به شروع آتش سوزی این جانوران هر روز برای مدت زمان کوتاه وارد وضعیت کندی می شدند اما در شب آتش سوزی جانورانی که در منطقه آتش سوزی زندگی میکردند وارد وضعیت کندی شدند و طی 31 روز دمای بدنشان 20 درجه سانتیگراد کاهش پیدا کرد که نسبت به پیش از آتش سوزی کمتر بوده است. این روند حداقل سه هفته پس از حادثه نیز ادامه داشته است.
پایین آمدن دمای بدن به این شیوه به مورچه خورک کمک میکند تا با افزایش دما کنار بیاید زیرا بعد از آتش سوزی همچنان آتش سوزیهای جزئی ادامه دارد. همچنین ترفند کندی به این جانور اجازه می دهد تا زمانیکه حشرات تغذیهای آنها به محیط بر میگردند انرژی خود را حفظ کند. پایین آمدن دمای بدن با کاهش مصرف انرژی مرتبط است.
به گزارش ایسنا، علاوه بر این بسیاری از پستانداران کوچک از قبیل خفاشها، سنجاب و موش و برخی از پرندگان میتوانند از چند ساعت تا چند هفته وضعیت کندی را تجربه کنند. هر چند بیشتر نمونههای کندی در مواقعی صورت میگیرد که جانوران بخواهند از سرمای زیاد جان سالم به در ببرند. در طول فصل سرد موادغذایی نایاب می شود و برای گرم نگه داشتن بدن انرژی زیادی مورد نیاز است.
No tags for this post.