مصطفی ارگون روز یكشنبه در كارگاه آموزشی تغییر اقلیم و دریای خزر درباره نوسانات آب دریای خزر اظهار كرد: سطح آب دریای خزر در گذشته بالاتر از تمام دریاها بوده است و آب آن وارد دریای سیاه ، مرمره و اژه می شد اما امروز برعكس شده است و سطح آب دریای خزر پایین تر از سطح آب تمام دریاها قرار دارد.
وی درباره بازگشت تراز آب خزر گفت: امكان همه چیز وجود دارد اینكه بعد از میلیون ها سال دوباره به همان تراز اولیه خود برگردد دور از ذهن نیست زیرا در بازه زمانی زمین شناسی این تغییرات همواره رخ داده است.
وی اظهار كرد: در واقع دریای اطلس است كه آب و هوا و میزان نوسانات آبی در تمام دنیا و همچنین دریای خزر كنترل می كند.
*** خزر مستعد وقوع سونامی است
ارگون گفت: مطالعات در مورد دریای خزر نشان می دهد كه این حوضه آبی مستعد بروز سونامی است اما به شرطی كه شرایط آن فراهم شود.
وی افزود: در مورد حوضچه های آبی خزر، سیاه و مدیترانه تحقیقات و مطالعات زیادی انجام داده است و نتایج نشان داد برخی از زلزله هایی كه در ایران و تركیه رخ می دهد ناشی از رسوب گذاری دریای خزر و حركت و فشار صفحات تكتونیكی كف این دریا است.
ارگون اظهار كرد: لایه رسوبی كف دریای خزر تا 15 كیلومتر است در حالی كه این لایه در دریای سیاه 12 كیلومتر است، در واقع صفحه عربی به بخش ایرانی و تركیه فشار وارد می كند و زلزله ایجاد می شود.
به گفته وی 50 میلیون سال پیش دریای خزر و سیاه وجود نداشت بلكه كوه و دشت بودند اما اكنون كه به وجود آمدند خصوصیات خاص خود را دارند و برای حفاظت از آنها تلاش كنیم.
دبیر اجرایی شبكه علم و فناوری كشورهای اسلامی اظهار كرد: البته وقوع زلزله در خزر بستگی به مركز زلزله دارد اگر در خشكی باشد سونامی رخ نخواهد داد.
***محیط زیست در حال تجزیه شدن است/ نیاز خزر به یك برنامه اقدام عمل
مشاور كمیته همكاری های علمی فناوری كشورهای اسلامی نیز گفت: محیط زیست در حال تجزیه شدن است و علت آن انتشار گازهای گلخانه ای و تغییرات آب و هوایی است.
محمد قاسم جان در كارگاه آموزشی تغییر اقلیم و دریای خزر افزود: دنیا روبه گرمی می رود و روز به روز گرمتر می شود و انسان نقش بسیار اساسی در ایجاد این مشكلات دارد.
وی اظهار كرد: ما انسان ها مسوول اضافه كردن گازهای گلخانه ای به محیط زیست و بهره كشی از آن به نفع خود و به ضرر محیط زیست و سرزمین خود هستیم كه تضمین اضافه نكردن این فشارها به محیط زیست نیاز به یك استراتژی و راهكارهای جهانی دارد.
وی با اشاره به تاثیر این عوامل بر دریای خزر گفت: خزر از اهمیت زیادی برخوردار است نه فقط برای كشورهای اطراف بلكه برای تمام دنیا ارزشمند است زیرا دارای منابع بسیار غنی زیستی است.
*** لزوم تهیه برنامه اقدام عمل برای خزر
قاسم جان افزود: بهتر است بیشتر از این خزر را آلوده نكنیم تا بتوانیم باز هم از منابع آن استفاده كنیم ، خوشبختانه 5 كشور اطراف خزر به ویژه ایران، روسیه و قزاقستان از لحاظ علمی و مالی بسیار قوی هستند و می توانند اقدامات عمل خوبی صورت دهند.
وی اظهار كرد: برای اینكه دریای خزر را با جزییات بیشتری بشناسیم و به میزان آلودگی این دریا در دهه های اخیر پی ببریم نیازمند داشتن یك برنامه عمل هستیم.
مشاور كمیته همكاری های علمی فناوری كشورهای اسلامی تاكید كرد: كشورهای اسلامی باید بیش از پیش به اهمیت دریای خزر پی ببرند و به اهمیت علم برای سلامت اجتماعی و اقتصادی توجه كنند.
وی اظهار كرد: دركمیته همكاری های علمی فناوری كشورهای اسلامی یك برنامه عمل داریم اما كلی است و كشورها باید با توجه به شرایط منطقه ای یك برنامه اقدام عمل به صورت جداگانه تهیه كنند.
قاسم جان تاكید كرد: باید تایید كشورهای اسلامی را برای تهیه برنامه عمل داشته باشیم البته فقط منوط به تایید شفاهی نیست بلكه باید نسبت به تخصیص بودجه نیز اقدام كنند.
وی ادامه داد: دراین صورت و با همكاری كشورهای اسلامی می توانیم یك برنامه عمل در خصوص اقیانوس ها و دریای خزر تا 10 سال آینده داشته باشیم كه شامل مطالعات فضایی، شبیه سازی، زیست فناوری، منبع معدنی و انرژی خواهد بود.
وی اظهار كرد: نظر شخصی من این است كه كشورهای اسلامی نیاز به همكاری قوی تر و تخصیص اعتبار بیشتری برای این منظور دارند در غیر اینصورت علم در این زمینه پیشرفت نخواهد كرد زیرا آرزوهای بلند به ما كمك نمی كند بلكه باید كار جدی صورت گیرد.
به گزارش ایرنا، كارگاه آموزشی تغییر اقلیم و دریای خزر از امروز 19 اردیبهشت به مدت سه روز در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ادامه دارد.