به گزارش مركز روابط عمومي و اطلاع رساني معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، مصطفي قانعي دبير ستاد توسعه زيست فناوري معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري در نشست هم‌انديشي تخصصي بررسي قابليت ها و چالش هاي استفاده از مالچ زيست فناورانه در كشور، افزود: پيش از بررسي استفاده از مالچ هاي زيست فناورانه در كشور بايد زنجيره تخصصي آن شكل بگيرد و تمام زوايا، معايب و محاسن استفاده از اين مالچ ها در يك جمع خبره بررسي شود.
وي افزود: اين نشست در واقع همان جمع خبره است كه بايد در خصوص چگونگي زنجيره تخصصي استفاده از مالچ هاي زيست فناورانه در كشور تصميم گيري كرده و آينده اين كار، نحوه توليد مالچ ها، تشكيل شركت هاي دانش بنيان در اين حوزه، مطالعه تجربيات ديگر كشورها در اين زمينه، بررسي بازار خريد و فروش مالچ هاي توليدي و اقناع دولت براي خريد محصولات توليدي در اين جلسه بررسي شود.
به گفته قانعي، در صورتي كه هيچ كدام از اين اهداف به صورت كامل بررسي نشود و بدون تكميل زنجيره تخصصي آن وارد كار شويم، قطعا شكست خورده و دستاوردهاي اين كار مورد طمع ديگران قرار خواهد گرفت و جز هزينه بي نتيجه و از دست دادن متخصصان و نخبگان كشور به چيزي دست نخواهيم يافت.
مالچ يا خاكپوش را مي‌توان پوشش نازِنده ناميد كه براي هدف‌هايي مانند تثبيت شن‌هاي روان در اراضي بياباني استفاده مي‌شود. در كشاورزي كاربرد خاكپوش به اين شكل است كه سطح خاك را با لايه‌اي از كاه، خاك‌اره، برگ، ورقهٔ پلاستيكي، خاك سست مي‌پوشانند تا خاك يا ريشهٔ گياهان كاشته‌شده از آسيب باران، سله‌بندي، يخبندان، تبخير و فرسايش محافظت شود.
قانعي تصريح كرد: يكي ديگر از نكاتي كه در اين زمينه بايد به آن توجه شود بررسي تكنولوژي هاي به روز دنيا و تحقيق در اين زمينه كه با وجود پيشرفت هاي تكنولوژيك دنيا، آيا استفاده از مالچ هاي زيست فناورانه جايگاهي دارد يا اين فناوري قديمي و ناكارآمد خواهد بود.
دبير ستاد توسعه زيست فناوري معاونت علمي، خواستار بررسي جنبه اقتصادي اين كار نيز شد و خاطرنشان كرد: بايد در اين نشست تمامي جنبه هاي اقتصادي اين كار نيز مورد تحقيق قرار گيرد و توجيه اقتصادي توليد مالچ هاي زيست فناورانه در كشور ارائه شود تا معاون علمي و فناوري رييس جمهوري بتواند دولت را براي خريد مالچ هاي توليدي اقناع كند.
قانعي اظهار كرد: بايد مهمترين نتيجه اين نشست اين باشد كه به سوالات و ابهامات موجود در زمينه ضرورت توليد و استفاده از مالچ هاي زيست فناورانه در كشور با ضريب بالا پاسخ داده شده و به ستاد توسعه زيست فناوري ارائه شود تا حمايت هاي لازم از اين كار صورت گيرد.
وي با اشاره به اينكه يكي از مهمترين اهداف ستاد توسعه زيست فناوري، كسب 3 درصد از بازار جهاني است، افزود: بايد در اين جلسه طرح توجيهي نقش توليد مالچ هاي زيست فناورانه در كسب 3 درصد بازار جهاني نيز ارائه شود و يك بازار رقابتي خوب در اين زمينه شكل بگيرد به گونه اي كه شركت هاي دانش بنيان فعال در اين زمينه توانمندي رقابت هاي بين المللي را نيز داشته باشند.
دبير ستاد توسعه زيست فناوري با تشريح جايگاه ستاد به عنوان يك نهاد ستادي نه يك نهاد اجرايي است، گفت: ستاد توسعه زيست فناوري نمي تواند وارد اقدامات اجرايي شود، اما مي تواند در صورت دريافت طرح توجيه اقتصادي مالچ هاي زيست فناورانه، حمايت از شركت هاي دانش بنيان فعال در اين حوزه و اقناع دولت براي خريد محصولات آنها را تضمين كند.
**مالچ هاي موجود در بازار دوام كافي ندارد
در ادامه اين نشست، حسينعلي بهرامي، دبير ستاد آب، خشكسالي، فرسايش و محيط زيست معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، در خصوص اقدامات ستاد در زمينه مقابله با كانون هاي ريزگرد با تمركز بر استفاده از خاك پوش( مالچ )، گفت: ستاد با همكاري سازمان هواشناسي كشور، دانشگاه تهران و مطالعه پايان نامه هاي دانشجويي اقدام به شناسايي كانون هاي ريزگرد در كشور كرده است.
وي افزود: به كمك اين مطالعات صورت گرفته، 6 كانون ريزگرد توسط سازمان هواشناسي كشور و 4 كانون توسط دانشگاه تهران شناسايي و اقدامات پيشگيرانه براي كنترل ريزگردها آغاز شد.
بهرامي، شبيه سازي طوفان هاي ريزگرد را يكي از راهكارهاي مقابله با اين معضل عنوان كرد و تصريح كرد: دستگاه پيشرفته شبيه سازي طوفان هاي ريزگرد طراحي و ساخته شده است كه مي توان گفت بر اساس تكنولوژي موجود در كشور جزء پيشرفته ترين دستگاه ها است.
دبير ستاد آب، خشكسالي، فرسايش و محيط زيست معاونت علمي خاطرنشان كرد: خواص عمومي كه براي خاكپوش ها در نظر گرفته مي شود شامل سازگاري با محيط زيست، تثبيت كامل و يكنواخت، انعطاف پذيري، نفوذپذيري، دوام در مقابل نور، رطوبت و حرارات، اقتصادي بودن، متكي بر دانش بومي مواد اوليه، سهولت در پاشش و سهولت در حمل و نقل مي شود.
وي ادامه داد: نتيجه گيري اصلي در اين زمينه اين است كه هنوز هيچ كدام از مالچ هاي توليدي و موجود در بازار تمام ويژگي هاي مورد نظر را نداشته و هر كدام از مالچ هاي توليدي نواقص و معايبي دارد كه مهم ترين اين معايب، بي دوام بودن آنها است.
به گفته بهرامي مالچ هاي مورد استفاده بايد بين 2 تا 5 سال ماندگاري و دوام داشته باشند، ولي مالچ هاي موجود هيچ كدام اين دوام را ندارند و بايد در اين زمينه اقدامات و تحقيقات موثرتري صورت گيرد.
وي در خصوص روش هاي كنترل فرسايش خاك در كشور، اظهار كرد: ايجاد موانع غيرزنده مثل ديوار و ايجاد موانع فيزيكي زنده مثل ايجاد پوشش گياهي از روش ها كنترل فرسايش خاك است كه در تحقيقات صورت گرفته به اين نتيجه رسيده اند استفاده از موانع غيرزنده به تنهايي بدون ايجاد پوشش گياهي محكوم به شكست است.
**بروز پديده ريزگردها پوشش گياهي كشور را تخريب مي كند
علي محمد لطيفي، رئيس كارگروه محيط زيست ستاد توسعه زيست‌فناوري معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري نيز با اشاره به اينكه موضوع ريزگردها يك معضل جدي در كشور است، گفت: اين نشست براي بررسي استفاده از مالچ هاي زيست فناورانه براي مبارزه با ريزگردها برگزار شده و از 50 حوزه تخصصي و ذيربط در اين نشست حضور دارند.
وي افزود: معضل ريزگردها مشكلات زيادي اعم از اختلال در فعاليت هاي اقتصادي، مشكلات جسمي و سلامتي، افزايش 25 درصدي مصرف آب، 10 تا 15 خسارات به محصولات كشاورزي و زوال منابع طبيعي و پوشش گياهي ايجاد كرده است.
لطيفي، با اشاره به ماموريت كارگروه محيط زيست ستاد توسعه زيست‌فناوري معاونت علمي در خصوص زيست پالايي هوا، تصريح كرد: در اين زمينه تحقيقات مختلفي صورت گرفته كه يكي از اين تحقيقات در خصوص بروز ريزگردها است و يكي از راهكارهاي مقابله با اين معضل، مالچ پاشي عنوان شده است.