تاثیر پدیده آل نینو بر بحران غذا در جنوب شرق آسیا
حدود یك دهه پس از افزایش بهای غذا در سطح جهان، اصلی ترین تولیدكنندگان برنج در آسیا از خشكسالی كه می تواند تهدیدكننده كاهش تولید و افزایش قیمت این كالای حیاتی برای نیمی از جعمیت جهان باشد، نگرانی دارند.
پیش بینی می شود تولید جهانی برنج در سال جاری با توجه به كمبود بارش باران كه بر اثر پدیده ال نینو به وجود آمده، برای نخستین بار پس از سال 2010 به پایین ترین حد خود برسد.
در حالی كه موج شدید گرما، هند را كه اصلی ترین صادركننده برنج است هدف قرار داده، تایلند و ویتنام نیز به عنوان دومین و سومین عرضه كننده برنج، خشكسالی و بحران آب را پشت سر می گذارند.
این سه كشور با هم در مجموع 60 درصد از تجارت جهانی برنج كه حدود 43 میلیون تن است را به خود اختصاص می دهند و براساس برخی آمارهای ارائه شده این سه كشور میزان تجارت خود را تاپان امسال به 19 میلیون تن كه این رقم از سال 2003 تاكنون بی سابقه است، كاهش می دهند.
شبكه خبر آسیا سنگاپور روز سه شنبه با پرداختن به این موضوع در تارنمای خود نوشت: هرگونه كاهش در عرضه برنج می تواند نقش حساسی ایفا كند. در سال 2008، كاهش تولید برنج آسیا به دلیل پدیده ال نینو باعث شد هند صادرات برنج را ممنوع كند و با این اقدام باعث افزایش بهای جهانی برنج و بحران كمبود غذا در هائیتی و ناآرامی برای مصرف كنندگان بزرگی همچون فیلیپین شد.
مانیل در آن زمان با اقداماتی از قبیل افزایش نظارت ارتش بر فروش برنج های یارانه ای، درخواست از زنجیره های غذایی به منظور نصف كردن مقدار برنج ارائه شده و همچنین درخواست فروش بیشتر از طرف كشورهایی همچون ویتنام تلاش كرد بتواند، تقاضای داخلی را پاسخگو باشد.
در مجموع، جهان در یك دهه گذشته برای چندین بار با بحران كمبود غذا و یا شرایط تهدیدكننده مواجه شد.
در مورد برنج، شاخص بهای برنج در تایلند در سال 2008 به حدود یكهزار دلار در هر تن رسید. این افزایش قیمت از سویی باعث افزایش تقاضا برای سایر حبوبات مثل گندم كه بیشتر در 'نودل' (نوعی ماكارونی) استفاده می شود، سویا و ذرت شد.
شرایط فعلی نسبت به سال 2008 بسیار متفاوت تر است و اوایل ماه جاری قیمت هر تن برنج به 390 دلار رسید كه این رقم در مقایسه با بهای 344 دلاری در ازای هر تن برنج در ماه سپتامبر سال گذشته، رقمی صعودی محسوب می شود.
این شرایط كشورهای تولیدكننده آسیایی از قبیل تایلند و ویتنام و همچنین كشورهایی كه میزان مصرف آنها بالا است، از قبیل فیلیپین را با تهدید جدی مواجه می كند.
در این شرایط برخی كشورهای آسیایی از هم اكنون اقدام به افزایش واردات برنج كرده اند. به عنوان مثال، پیش بینی می شود اندونزی در سال جاری با افزایش 60 درصدی میزان واردات خود حدود دو میلیون تن برنج خریداری كند.
چین به عنوان بزرگ ترین واردكننده كه سالانه حدود پنج میلیون تن مصرف برنج دارد، پیش بینی می شود همچنان خرید برنج را در دستور كار خود داشته باشد. اگرچه برخی آمارها نشان می دهد چین نیز برای سومین سال پیاپی با كاهش میزان مصرف مواجه می شود.
فیلیپین نیز از ماه اكتبر سال گذشته تاكنون با داشتن كمترین موجودی برنج در ماه مارس، حدود 750 هزار تن برنج در اختیار داشت و مقامات این كشور مجوز خرید 500 هزار تن برنج دیگر را نیز در اختیار دارند.
به گزارش ایرنا، با توجه به اینكه پدیده 'ال نینو' در حال تضعیف است، اما خطر افزایش بهای غذا با توجه به رسیدن فصل تابستان همچنان وجود دارد. این خطر به ویژه برای منطقه جنوب شرق آسیا كه برخی از تولیدكنندگان اصلی برنج (تایلند و ویتنام) و همچنین عمده ترین مصرف كنندگان (اندونزی و فیلیپین) را در خود جای داده، ملموس تر است.
