گزارش تصویری و تحلیل فنی مسجد جامع محمد آباد میبد
بنای مسجد جامع محمد آباد دارای یک صحن مربع شکل و شبستان کوچکی است که هیچ گونه تزئیناتی در آن دیده نمی شود . این مسجد از خشت ساخته شده و روی آن کاه گل کشیده اند و بعد از آن با یک لایه از گچ روی آن را پوشانده اند . بعد از ورودی مسجد و گذر از یازده پله به سمت پائین وارد قسمت داخلی مسجد می شویم . در حال حاضر مسجد متروکه بوده و از آن استفاده ای نمی شود.
بنا به اظهارات افراد محلی ، سنگ نوشته تاریخ تاسیس که در محراب آن مسجد بوده است چند سال پیش به سرقت رفته است . با توجه به سبک معماری موجود ، قدمت این بنا به قرون هفت و هشت هجری قمری مربوط می شود.
در وسط حیاط مسجد یک آب انبار نیز وجود دارد که سقف آن فرو ریخته است. در سقف مسجد طاق های گنبدی کوچکی به شکل عرقچین قرار دارد که در بالای یکی از آن ها ماذنه ای خشتی ساخته اند . محراب مسجد نیز در حال حاضر ساده و فاقد تزئینات است .
در گزارش بررسی این بنا که در سال 1377 توسط سازمان میراث فرهنگی انجام گرفته چنین ذکر شده است :
« …. بنا به اظهارات افراد محلی ، سنگ نوشته تاریخ تاسیس که در محراب آن مسجد بوده است چند سال پیش به سرقت رفته است . با توجه به سبک معماری موجود ، قدمت این بنا به قرون هفت و هشت هجری قمری مربوط می شود.
این مسجد بنائی است خشت و گلی و کوچک و متاسفانه شدیداً در حا ل تخریب است . این مسجد شامل دو بخش ایوانی و شبستان زمستانه است که بخش شبستان زمستانی آن تقریباً سالم مانده است .
موقعیت آب و هوایی و خشک و کویری بودن منطقه به ویژه وزش بادهای سهمگین در 150 سال گذشته که هنوز نیز گاهی اتفاق می افتد و به بادهای سیاه مشهور است و به همراه خاک و ریگ فراوان، باعث بر جای گذاشتن رسوباتی از خاک و ماسه بادی به ارتفاع حدوداً سه متر در اطراف مسجد شده است . لذا همانطور که در منظره بیرونی مسجد مشاهده می شود که تا بام مسجد در زیر این رسوبات قرار گرفته است. به همین دلیل در روزگار معاصر راه ورودی جدیدی به صورت پلکانی احداث شده و از این طریق به داخل مسجد رفت و آمد می شود . بنا به اظهارات سال خوردگان محلی در مجاورت ورودی مسجد در گذشته کوچه ، بازار چه و آب انبار و … موجود بوده است که یقیناً تمامی آن ها ، دست نخورده زیر خاک مدفون است ….
…. شایان ذکر است ایران شناس گرانقدر آقای ایرج افشار در صفحه 108 جلد اول کتاب یادگارهای یزد اشاره ای به این مسجد دارد که سنگ قبری از مرمر مربوط به سنه 901 هجری قمری با خط نسخ به اندازه 30×65 سانتیمتر در محراب گرمخانه آن نصب بوده است و احتمالاً همان سنگی است که چند سال پیش به سرقت رفته و متاسفانه عکسی از آن در دسترس نیست. »
این بنا به شماره 2142 و در تاریخ 9/8/1377 در فهرست بناهای تاریخی ایران به ثبت رسیده است .
گزارش تصویری و تحلیل فنی: احسان محمدحسینی – فاطمه کردی
No tags for this post.
