علی رحمان‌پور، مجری طرح «شبکه اشیا تهران/ایران» که هم اکنون در فاز نخست در منطقه نارمک تهران راه اندازی شده است در گفتگو با مهر، جزئیات پیاده سازی و توسعه این شبکه را تشریح کرد.
تهران در میان ۵ شهر دارای سرعت بالای توسعه TTN
وی با بیان اینکه در حال حاضر اولین درگاه اتصال ویژه شبکه اینترنت اشیاء در منطقه نارمک تهران راه‌اندازی شده است ادامه داد: این درگاه اتصال (Gateway) به عنوان بخشی از حرکت جهانی «شبکه اشیاء» (The Things Network؛TTN) راه‌اندازی شده است و نخستین گیت‌وی فعال TTN در منطقه خاورمیانه محسوب می شود.
رحمان پور با تاکید براینکه «شبکه اشیاء» با هدف ایجاد یک شبکه جهانی باز و عمومی (Open)، غیرمتمرکز (Decentralized) و مبتنی بر همکاری جمعی (Crowd-Sourcing) راه‌اندازی شده است ادامه داد: این شبکه در بخش دسترسی رادیویی از فناوری نوین «لورا» (LoRa) بهره می‌برد که یکی از دو فناوری اصلی دسترسی رادیویی با توان پایین و برد بالا برای اینترنت اشیاء محسوب می شود.
به گفته رحمان‌پور این فناوری که در باندهای فرکانسی بدون نیاز به مجوز عمل می‌کند، امکان برقراری اتصال دوطرفه را برای اشیاء متصل فراهم می آورد. همچنین ساختار «شبکه اشیاء» به دلیل باز بودن، نسبت به سایر شبکه‌ها شفا‌ف‌تر بوده و به دلیل رمزنگاری سطح بالا، از امنیت بسیار مناسبی برخوردار است.
وی تاکید کرد: شبکه اشیاء ابتدا در شهر آمستردام آغاز بکار کرد و در مدت چهار هفته کل این شهر تحت پوشش شبکه اینترنت اشیا قرار گرفت. با رفع تحریم‌ها، ما نیز که پیش‌تر درخواست خود را برای پیوستن به این شبکه اعلام و کار خود را هم در حوزه اینترنت اشیاء آغاز کرده بودیم، با پیگیری مجدد موفق به کسب موافقت برای راه‌اندازی شاخه تهران شبکه اشیاء شدیم.
مجری طرح شبکه اشیاء ایران ادامه داد: خیلی زود و با توجه به اقدامات انجام‌شده، تهران توانست در کنار شهرهای انتایرو، مونترآل، سن‌دیگو و کال‌گری به عنوان یکی از ۵ شاخه با سرعت رشد بالای شبکه اشیاء معرفی شود. هم اکنون نیز نام تهران و ایران به عنوان یکی از مراکز فعال، در سایت TTN قرار دارد و علاوه بر آن، سایت اختصاصی این حرکت در داخل نیز به زودی راه‌اندازی خواهد شد و تلاش داریم تا در عین یکپارچگی با این شبکه جهانی، به صورت نسبتا مستقل پیش رویم.
ارائه خدمات رایگان شبکه اشیاء به استارتاپ ها
رحمان پور مخاطبان اصلی این شبکه را اپراتورهای ارتباطی، استارتاپ‌ها و کسب و کارهای مرتبط با فناوری اطلاعات عنوان کرد و افزود: «شبکه اشیاء» در حقیقت شبکه‌ای غیرانتفاعی است که به جز هزینه‌های پایین سرمایه‌گذاری اولیه، اجرایی و نگهداری، هزینه دیگری در برندارد و هدف از توسعه آن درآمدزایی مستقیم نیست. ما معتقدیم ایجاد چنین شبکه‌ای می‌تواند بستری شود تا شرکت‌ها و افراد خلاق با ارائه خدمات نوآورانه خود، از آن‌ها کسب ارزش کنند.
وی در مورد رابطه این طرح با طرحی که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در جریان است توضیح داد: به نظر می‌رسد طرح کلان اینترنت اشیاء، یک طرح راهبردی در وزارت ارتباطات محسوب می شود که هدف از آن کمک به توسعه فناوری و بازار در حوزه اینترنت اشیاء است و نه ورود مستقیم به پیاده‌سازی. طبیعتا موضوع راه اندازی شبکه نیز یکی از اجزای این طرح است که باید توسط شرکت‌ها و مؤسسات غیردولتی دنبال شود و دولت نیز نهایتا می‌تواند نقش حمایتی و بسترسازی داشته باشد.
رحمان پور افزود: تفاوت ارائه خدمات بر روی این شبکه با سرویس هایی که از طریق شبکه‌های ارتباطی موبایل ارائه می شود توان مصرفی بسیار پایین و در مقابل پوشش گسترده آن است. از سوی دیگر به هیچ عنوان هزینه این اتصال قابل قیاس با اتصال اشیاء از طریق سیم‌کارت موبایل نیست.
مجری طرح شبکه اشیا ایران اظهار داشت: کار بر روی شبکه‌های اینترنت اشیاء، از تابستان سال گذشته و با هدف ارائه راهکارهای شهر هوشمند آغاز شد و پس از مطالعات فنی و تجاری، بر روی ارایه راهکارهای کامل (end-to-end) اینترنت اشیا متمرکز شدیم.
کاربردهای شبکه اینترنت اشیا برای مدیریت شهری
رحمان پور در مورد کاربردهای مختلف اتصال به «شبکه اشیاء» اظهار داشت: خدمات این شبکه غالباً به صورت B۲B ارایه خواهد شد و علاوه بر شرکت‌های بزرگ که حامی توسعه و همچنین کاربر آن محسوب می‌شوند، استارتاپ‌ها نیز می‌توانند به رایگان خدمات خود را بر روی این شبکه ارایه دهند. برای نمونه این شبکه می‌تواند در حوزه خدمات شهری برای هوشمندسازی پارکینگ‌ها، کنتورهای هوشمند، اتصال حسگرهای انبوه برای اندازه‌گیری میزان آلودگی، رطوبت و … و نهایتا کاهش ترافیک و میزان آلودگی کاربرد داشته باشد. به عبارتی کاربردهای اصلی این شبکه را توسعه‌دهندگان تعریف می‌کنند و بسته به نیاز و خلاقیت خود می‌توانند به کاربردهایی بیندیشند که تاکنون ارایه آن‌ها ممکن نبوده و یا هزینه زیادی را در پی داشته است.
رحمان‌پور تاکید کرد: هدف این است تا «شبکه اشیاء» به عنوان زیرساخت خدماتی اینترنت اشیاء عمل کند تا هر کسب و کاری مجبور نباشد به صورت جزیره ای شبکه ایجاد کند و به جای آن بتواند بر روی خدمات مناسب تمرکز کرده و از آن‌ها ارزش‌آفرینی کند. از همین رو است که «شبکه اشیاء» چیزی بیش از یک فناوری و در حقیقت یک اکوسیستم است که برای توسعه نیازمند همکاری و مشارکت سایر بازیگران این عرصه است.
وی با تاکید بر اینکه این شبکه قرار نیست رقیب شبکه‌های کنونی ثابت و سیار باشد، اضافه کرد: در حقیقت «شبکه اشیاء» آمده است تا جای خالی خود را پر کند و به عنوان شبکه‌ای مکمل این دو عمل کند. TTN این امکان را فراهم می‌کند تا کاربردهایی که پیش‌تر به دلیل هزینه‌های بالای اتصال، امکان بروز و ظهور نمی‌یافتند، اکنون عملیاتی شوند. ما معتقدیم ایجاد چنین شبکه‌ای می‌تواند بستری شود تا شرکت‌ها و افراد خلاق با ارائه خدمات نوآورانه خود، از آن‌ها کسب ارزش کنند.
کل تهران تحت پوشش اینترنت اشیا قرار می گیرد
در همین حال عرفان طاهرخانی، مسئول فنی شبکه اشیاء تهران، با بیان اینکه با درگاه‌های بیشتر می توانیم کل تهران را تحت پوشش این شبکه قرار دهیم خاطرنشان کرد: هم اکنون نیز در حال پیگیری راه‌اندازی دو درگاه در مناطق مرکزی و غربی تهران هستیم. برآوردهای اولیه نشان می دهد که با حدود ۱۰ درگاه می توانیم سطح تهران را تحت پوشش اولیه این شبکه قرار دهیم. در همین حال توسعه‌دهندگان و اپراتورها می توانند در عین استفاده از این شبکه، گسترش‌دهنده آن نیز باشند و درگاه‌های بیشتری به آن بیافزایند.