به گزارش ايرنا از پايگاه اينترنتي مديكال اكسپرس، طيفي از بيماري ها از ديابت گرفته تا بيماري قلبي و عروقي و از آلزايمر گرفته تا اختلال كم توجهي ناشي از بيش فعالي با بروز تغييراتي در ژن هاي مغزي ارتباط دارند.
مطالعه محققان حيات در دانشگاه يو.سي.ال.اي نشان مي دهد كه صدها ژن مغزي توسط فروكتوز–قندي كه در رژيم غذايي غربي به وفور استفاده مي شود، آسيب مي بينند به نحوي كه باعث ابتلا به بيماري هاي ياد شده مي شود.
اصلي ترين دليل اين كه فروكتوز به مقدار زياد در صنعت توليد و در صنايع غذايي استفاده مي شود، علاوه بر مزيت كم هزينه بودن توليد، شيريني نسبي بسيار بالاي آن هم است.
آمريكايي ها بيشتر فروكتوز مصرفي خود را از غذاهايي دريافت مي كنند كه با شربت ذرت مملو از فروكتوز شيرين، تهيه مي شود.
شربت ذرت يك شيرين كننده مايع ارزان قيمت است كه از نشاسته ذرت شيرين درست مي شود. فروكتوز همچنين در بيشتر غذاهاي كودك يافت مي شود و ميوه ها نيز فروكتوز دارند اما فيبر موجود در ميوه جذب اين قند را در بدن به طور قابل ملاحظه اي كند مي كند، همچنين ميوه ها داراي ساير تركيبات سالم نيز هستند كه از مغز و بدن محافظت مي كنند.
محققان در مطالعه خود كه روي موش ها انجام شد، بيش از 20 هزار ژن را در مغز موش ها توالي يابي كردند و متوجه شدند كه بيش از 700 ژن در هيپوتالاموس (مركز عمده سوخت و ساز بدن در مغز) و بيش از 200 ژن در هيپوكامپ (كه به تنظيم يادگيري و حافظه كمك مي كند)موش ها به خاطر تاثير فروكتوز، تغيير كرده بودند.
اين ژن هاي تغيير يافته كه اكثر قريب به اتفاق آنها با ژن هاي انسان ها قابل مقايسه است، از جمله ژن هايي هستند كه براي تنظيم متابوليسم، ارتباطات سلولي و التهاب، تعامل دارند.
بيماري پاركينسون، افسردگي، اختلال دو قطبي و ساير بيماري هاي مغزي از جمله وضعيت هايي هستند كه مي توانند بر اثر تغييرات در اين ژن ها ايجاد شوند.
محققان متوجه شدند كه از ميان 900 ژن كشف شده، دو ژن Bgn و Fmod از اولين ژن هايي در مغز هستند كه تحت تاثير فروكتوز قرار مي گيرند.
با تغيير اين دو ژن يك اثر آبشاري ايجاد مي شود كه در نهايت صدها ژن ديگر را تغيير مي دهد.
بر اين اساس، دو ژن Bgn و Fmod اهداف بالقوه اي براي ساخت داروهاي جديد به منظور درمان بيماري هايي خواهند بود كه بر اثر تغيير ژن ها در مغز ايجاد مي شوند.
محققان همچنين جزئيات جديدي را درباره مكانيسمي كه فروكتوز براي مختل كردن اين ژن ها استفاده مي كند، كشف كردند.آنها متوجه شدند كه فروكتوز يك گروه بيوشيميايي را به سيتوزين يكي از چهار نكلوئيدي كه دي.ان.اي را مي سازد، اضافه و يا از آن كم مي كند. اين نوع تغيير نقش مهمي در به فعاليت انداختن و يا از فعاليت واداشتن ژن ها ايفا مي كند.
محققان در همين مطالعه در عين حال متوجه شدند كه ظاهرا يك اسيد چرب امگا 3 معروف به DHA، تغييرات مضر ناشي از فروكتوز را اصلاح مي كند.
شيا يانگ، نويسنده ارشد اين مطالعه و استاديار زيست شناسي يكپارچه و فيزيولوژي دانشگاه يو.سي.ال.اي گفت: تغييرات DHA تنها بر يك يا دو ژن تاثير ندارد بلكه به نظر مي رسد كل اين الگوي ژني را به حالت عادي بازمي گرداند.
DHA به طور طبيعي در غشاي سلول هاي مغزي وجود دارد اما نه به اندازه اي كه به مبارزه با بيماري كمك كند.
فرناندو گومز پينيلا، از نويسندگان ارشد اين مقاله گفت: مغز و بدن در زمينه ساخت DHA دچار كمبود هستند و اين اسيد بايد از طريق رژيم غذايي دريافت شود.
به گفته پينيلا، DHA موجب تقويت سيناپس هاي مغز شده و فراگيري و حافظه را تقويت مي كند. اين اسيد چرب امگا 3 در سالمون غير پرورشي به وفور يافت مي شود و به ميزان كمتر در ساير ماهي ها، روغن ماهي و مغز گردو، بذر كتان و ميوه ها و سبزيجات هم وجود دارد.اين تحقيق در نشريه اينترنتي EBioMedicine منتشر شده است.