مجتبی زارعی در گفتگو با مهر گفت: نقشه برداری مغز، علمی است که به وسیله آن می توان ساختار و عملکرد مغز را مطالعه کرد و بیماری های مغز و اعصاب را تشخیص داد.وی با بیان اینکه این تکنولوژی ها می تواند به ما کمک کند که در تشخیص و درک بیماری ها و در برخی موارد درمان، بتوانیم به مردم خدمات ارائه کنیم، خاطرنشان کرد: همچنین این علم، برای ما و محققان این امکان را فراهم می کند که تحقیقات مفصلی برای مغز انجام دهیم.
به گفته وی البته حجم تحقیقات در زمینه نقشه برداری مغز خیلی بیشتر از خدمات ارائه شده در سطح بالینی است، اظهار داشت: عمر این علم کمتر از ۲۰ تا ۲۵ سال است ولی ما در مقایسه با کشورهای غربی به اندازه عمر همین علم هم خیلی عقب هستیم. در واقع ایران در مرحله جنینی است.
رئیس مرکز ملی نقشه برداری مغز با اشاره به اهمیت علم نقشه برداری مغز گفت: مغز پیچیده است و برای موشکافی یک عنصر پیچیده باید ابتدا بدانیم که هر چیزی در مغز کجاست و چه کاری انجام می دهد.
به گفته زارعی، نقشه برداری از مغز، اطلاعات را از ساختار و عملکرد مغز می دهد و بعد ما می توانیم با این اطلاعات گاها تشخیص یا درمان را انجام دهیم.رئیس مرکز ملی نقشه برداری مغز گفت: فعالیت و کار علمی نیازمند تعامل با دانشمندان است و بدون این تعامل نمی توان در این خصوص موفقیت کسب کرد؛ در علم، عدم وابستگی، مفهومی ندارد و باید محققان همانند یک شبکه با یکدیگر کار کنند تا به نتیجه برسند. علم احتیاج به تعامل دارد و بدون این تعامل نمی توان کاری کرد.
زارعی با اشاره به ضرورت استفاده از تجهیزات برای نقشه برداریی مغز برای ارائه خدمات بیان کرد: فناوری به کار رفته در دستگاه های پیشرفته نقشه برداری مغز توانایی فعالیت های تحقیقاتی درباره مغز را می دهد، به طوری که به واسطه آن، می توان شناسایی و درمان بیماری های بیشتر مغز و اعصاب را پیشاپیش نوید داد.
زارعی با بیان این که دستگاه اسکن میدان مغناطیسی مغز به عنوان یکی از تجهیزات نقشه برداری مغز در درمان و تشخیص بیماری صرع بسیار کمک کننده است، افزود: این دستگاه به طور خاص می تواند به بیماران صرعی مقاوم به دارو که نیاز به جراحی دارند، کمک کند.
زارعی یادآور شد: این دستگاه همچنین می تواند در تشخیص و درمان بیماری آلزایمر و پارکینسون کمک کند و تغییرات مغزی و پیشرفت بیماری ها را پیش بینی کرده و به پزشکان در ادامه درمان یاری برساند.
زارعی افزود: این دستگاه ها پیشرفته و گران قیمت است و برای وارد کردن آنها هزینه زیادی باید صرف شود.
وی تولید دستگاه های نقشه برداری مغز در داخل کشور را نیز مقرون به صرفه ندانست و گفت: بسیاری از کشورهای جهان قادر به تولید این دستگاه ها نیستند و آن را خریداری می کنند و اساسا تنها چند کشور در جهان فناوری ساخت این دستگاه ها را دارند.
زارعی گفت: در نقشه بردای مغز دستگاههایی نیاز است که بسیاری از آنها پیچیده هستند و ساخت این دستگاهها در کشور توجیه اقتصادی ندارد، به همین دلیل ما این دستگاهها را از کشور های دیگر تهیه می کنیم و در این راستا نیاز به تعامل است.
زارعی همچنین با انتقاد از این که اعتبارات ۱۰ میلیون دلاری مقرر برای مرکز ملی نقشه برداری، هنوز در اختیار آن قرار نگرفته است، افزود: این بودجه قرار بود از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به مرکز ملی نقشه برداری مغز داده شود اما برای ستاد توسعه علوم شناختی صرف شد.
وی تاکید کرد: ستاد توسعه علوم شناختی هم در راستای حمایت های خود، این بودجه را در اختیار آزمایشگاه نقشه برداری مغز که قرار است در زیر زمین دانشکده فنی تهران راه اندازی شود، قرار داد.
زارعی با تاکید بر اینکه اگر این بودجه صرف مرکز ملی نقشه برداری مغز که مرکزی مورد تایید وزارت بهداشت است قرار می گرفت، می توانستیم علاوه بر محققان به بیماران خدمات ارائه دهیم، گفت: با این کار معاونت علمی تحقیقات علمی محققان این مرکز که در علم نقشه برداری مغز خبره هستند، به تعویق افتاد و در این راستا از میدان های بین المللی عقب افتادیم.
وی گفت: انجام تحقیقات روی مغز توسط متخصصان داخلی و خارجی در مرکزملی نقشه برداری ادامه دارد ولی بدون ابزار کار این تحقیقات به جایی نخواهد رسید در صورتیکه این ابزار به جایی می رود که کاربردی ندارد.
وی با اشاره به یکی از دستگاههای مورد نیاز مرکز ملی نقشه برداری مغز گفت: دستگاه ام آر آی یکی از دستگاههای مورد نیاز ۲۰ تا ۳۰ درصد از این بیماران صرعی احتیاج به برنامه ریزی دارند که همین دستگاه می تواند اینکار را انجام دهد.