سالانه مقادیر قابلتوجهی از ضایعات در محیطزیست رها میشود، بهطوریکه به یکی از عوامل اصلی آلودگی خاک و آب و حتی هوا تبدیلشده است و حیات بسیاری از ساکنان این کره خاکی را با تهدید جدی مواجه کرده است.
در سالهای اخیر بستهبندی محصولات و کالاها خسارتهای متعددی بر محیطزیست وارد کرده است. در دنیای امروز نگرانیهای زیستمحیطی بسیار جدی تلقی میشود و این نگرانیها در زمینه بستهبندی محصولات از اهمیت بیشتری برخوردار است. ازاینرو تولیدکنندگان در تلاش هستند از بستهبندیهایی استفاده کنند که از کمترین مواد اولیه در تولید آنها استفادهشده باشد. در بسیاری از شرکتهای تولیدکننده مواد غذایی در بستهبندیها از موادی استفاده میشود که بازیافتی است. این راهکار میتواند برای محیطزیست مفید باشد. در بعضی از کشورهای اروپایی مانند هلند، مالیات صنعت بستهبندی بر اساس میزان پایه کربن موجود در بستهبندی محصولات محاسبه میشود. در حقیقت تولید زباله کمتر به معنی مشکلات زیستمحیطی کمتر است که با استفاده از راهکارهایی مانند طراحی و بستهبندی محصولات با کمترین مواد اولیه و به حداقل رساندن مواد سمی مصرفی در بستهبندیها یا استفاده از موادی با طول عمر مفید بیشتر میتوان به این هدف دستیافت.
استفاده از روشهای جدید بستهبندی به افزایش حجم ضایعات و زبالههای جامد و غیرقابل بازیافت منجر شده است.
استفاده از روشهای جدید بستهبندی به افزایش حجم ضایعات و زبالههای جامد و غیرقابل بازیافت منجر شده است. پیشگیری از تولید زباله و ضایعات بستهبندی در گذشته بهعنوان یک هدف سیاسی مطرح بود و از سال 1875 نخستین اقدامات در زمینه مدیریت پسماند در اروپا موردتوجه قرارگرفته است. بر اساس دستورالعمل تصویبشده در سال 1994 در نخستین اقدام باید حجم و وزن بستهبندی به کمترین مقدار ممکن کاهش پیدا کند.
کاهش حجم ضایعات هدفی است که دستیابی به آن به همکاری عموم مردم نیاز دارد. در حقیقت هر یک از افراد جامعه میتوانند در رسیدن به این هدف نقش بسیار مهمی داشته باشند. برای کاهش حجم زباله راهکارهای متعددی وجود دارد. کاهش مصرف مواد اولیه در بستهبندی کالاهای مصرفی یکی از اصلیترین راهکارها برای کاهش حجم ضایعات است؛ بنابراین میتوان گفت طراحی مناسب در بستهبندی در کاهش حجم زباله از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
ایجاد تغییراتی در چگونگی بستهبندی محصولات میتواند تا حد زیادی میزان انتشار آلایندههای کربنی را کاهش دهد. شاید یکی از بهترین راهکارها برای کاهش پیامدهای زیستمحیطی بستهبندی محصولات استفاده از مواد قابل بازیافت باشد. موادی که در بستهبندیها مورداستفاده قرار میگیرد آلاینده مهمی برای محیطزیست به شمار میرود؛ اما با ایجاد تغییراتی در طراحی و موادی که در بستهبندیها استفاده میشود میتوان از بستهبندیهای دوستدار محیطزیست بهعنوان جایگزین مناسبی برای بستهبندیهای کنونی استفاده کرد.
اکنون بسیاری از شرکتهای تولیدکننده کالا و مواد غذایی در بستهبندی محصولات، مسائل زیستمحیطی را در نظر میگیرند. یکی از شرکتهای معتبر تولیدکننده مواد غذایی از سال 1991 تاکنون با هدف کاهش پیامدهای زیستمحیطی وزن بستهبندیها را تا 500 میلیون کیلوگرم کاهش داده ست. انتشار دیاکسید کربن، مصرف آب، استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی و تولید زبالههای جامد ازجمله پیامدهای ناشی از بستهبندی محصولات است که با کاهش وزن بستهبندیها میتواند تا حد زیادی این پیامدها را کاهش داد. بررسیهای انجامشده در زمینه بهترین روش برای بستهبندی محصولات نشان داده است که اکنون در بیش از 73 درصد شرکتها و کارخانهها بستهبندیهای پایدار با هدف کاهش ردپای کربن در محیطزیست موردتوجه قرارگرفته است.
فرانک فراهانی /روزنامه نگار علم
No tags for this post.