كشف آهن ابرنواختر در ماه
تقريبا دو ميليون سال پيش يك ستاره در يك ابرنواختر در نزديكي منظومه شمسي ما منفجر شد و امروز هنوز مي توان رده هاي آن را به شكل يك ايزوتوپ آهن در كف اقيانوس كشف كرد.
اكنون دانشمندان غلظت هاي زيادي از اين آهن ابرنواختر را در نمونه هاي ماه نيز كشف كرده اند.
آنها معتقدند كه هر دو اين اكتشافات از يك انفجار ستاره اي سرچشمه مي گيرند. اين كشف بروز يك انفجار ابرنواختري را در نزديكي منظومه شمسي ما تاييد مي كند.
يك ستاره در حال مرگ، حياتش در يك انفجار زمين شناختي پايان مي يابد و اكثر ماده ستاره اي را، در درجه اول عناصر جديد شيميايي كه در جريان اين انفجار ايجاد مي شود، به فضا ارسال مي كند.اين گونه به نظر مي رسد كه تقريبا دو ميليون سال پيش، يك چنين ابرنواختر و يا تعداد بيشتري در نزديكي منظومه شمسي ما پديد آمده اند.
شواهد اين حقيقت در زمين به شكل غلظت هاي افزايش يافته ايزوتوپ آهن 60Fe در نمونه هاي پوسته و رسوب جمع آوري شده از كف اقيانوس آرام ديده مي شود.
اين شواهد بسيار قانع كننده است ايزوتوپ راديواكتيو 60Fe تقريبا به طور انحصاري در انفجار ابرنواختري ايجاد مي شود و با برخورداري از نيمه عمر 2.62 ميليون ساله كه در مقايسه با سن منظومه شمسي ما نسبتا كوتاه است، هر 60Fe راديواكتيو نشات گرفته از زمان تولد منظومه شمسي بايد مدتها پيش در عناصر پايدار تحليل رفته باشد و در نتيجه ديگر در زمين يافت نشود.
اكنون محققان در آلمان مي گويند رسوبات بيشتري از 60Fe را در نمونه هاي ماه نيز كشف كرده اند.دانشمندان معتقدند كه ايزوتوپ هاي آهن كشف شده در زمين و ماه هر دو از يك انفجار ابرنواختري به وجود آمده اند.
محققان در عين حال مي گويند، اين احتمال وجود دارد كه برخي ايزوتوپ هاي منفرد آهن از برخورد هاي مداوم ميان ذرات كيهاني و سطح ماه ايجاد شده باشد.
اما گونتر كورسچينك فيزيكدان دانشگاه فني مونيخ در يك بيانيه خبري گفت: اين موضوع مي تواند تنها در مورد بخش بسيار كوچكي از ايزوتوپ 60Fe كشف شده، صادق باشد.
وي توضيح داد: سيل اندازه گيري شده 60Fe مربوط به يك ابرنواختر در فاصله اي حدود 300 سال نوري است.
اين تحقيق جديد با استفاده از نمونه هاي جمع آوري شده ماه در جريان ماموريت هاي آپلو 12، 15 و 16 در فاصله زماني ميان سال 1969 و 1972 انجام شد.
تركيب شيميايي هر نمونه با استفاده از طيف سنج جرمي شتاب دهنده در آزمايشگاه ماير-ليبنيتز تجزيه و تحليل شد.
به گزارش ايرنا از خبرگزاري يونايتدپرس، يافته هاي اين مطالعه هفته جاري در مجله Physical Review Letters منتشر شده است.
