آموزش کارشناسان روسی برای پایش پلنگ ایرانی
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست،علی تیموری افزود: دوره آموزشی برای تعدادی از کارشناسان روسی در خصوص روش های پایش پلنگ ایرانی برگزار می شود.
وی ضمن یادآوری پراکنش وسیع پلنگ ایرانی در کشورهای خاورمیانه و جنوب غربی آسیا طی دهه های گذشته، اظهار کرد: این پراکنش در حال حاضر بسیار محدود شده و در برخی کشورها نیز از بین رفته است.
تیموری با تاکید بر ظرفیت های علمی و تخصصی موجود در کشور، تصریح کرد: افزایش همکاری های بین المللی، تبادل دانش و معرفی ظرفیت های علمی و تحقیقاتی ایران، افزایش اثرگذاری بر استراتژی های برنامه حفاظت از پلنگ در منطقه قفقاز، ایجاد شرایط لازم به منظور جذب بودجه های بین المللی مربوط به این زیر گونه در راستای امور حفاظتی از جمله استراتژی های برنامه ملی عملیاتی حفاظت و مدیریت پلنگ ایرانی است که اواخر سال گذشته نهایی و ابلاغ شد.
مدیر کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه با موضوع خروج پلنگ از عرصه های طبیعی ایران به سایر کشورها و هرگونه تکرار مجدد این موضوع کاملا مخالف هستیم، افزود: در پی ارسال درخواست کارشناسان پروژه معرفی مجدد پلنگ ایرانی در این کشور، به منظور آموزش برنامه های پایش در قالب کارگاه های آموزشی – مهارتی منطقه ای پلنگ ایرانی که پیش از این نیز دو دوره از آن در استان های مختلف ایران و به صورت منطقه ای برگزار شده است، با تبادل اطلاعات علمی و تجارب تحقیقاتی و حفاظتی با متخصصین این کشور موافقت شد.
وی ادامه داد: این برنامه در بخش های تئوری و عملی طی فروردین ماه سال جاری، در پارک ملی سالوک اسفراین، استان خراسان شمالی برگزار می شود.
پروژه معرفی مجدد پلنگ ایرانی در روسیه با خروج دو پلنگ در سال 1389 از ایران به مقصد این کشور همراه بود. با توجه به شناخت کارشناسان ایرانی از این گونه و شکل گیری اخیر برنامه های ملی گونه محور حفاظتی در ایران برای پلنگ ایرانی، انتقال دانش آموخته به کارشناسان این کشور می تواند قدمی موثر به منظور موفقیت در معرفی پلنگ هایی باشد که طی بهار سال جاری در این کشور در سایت پروژه رهاسازی می شوند.
این در صورتی است که کارشناسان معتقدند معرفی مجدد چند قلاده پلنگ به مفهوم ایجاد جمعیتی پایدار از این گونه نیست و برای کشوری در شرایط ایران که جمعیت اصلی پلنگ ایرانی را در خاورمیانه و جنوب غربی آسیا در خود جای داده است، حفاظت موثر از این گونه در عرصه های طبیعی، حفظ طعمه و زیستگاه های آن مسئولیت اصلی برنامه های حفاظتی گونه محور در کشور است.
** پلنگ ایرانی
پلنگ ایرانی بزرگترین یا یکی از بزرگترین زیرگونه های پلنگ است که بومی غرب آسیا است و در فهرست گونه های 'در معرض خطر انقراض' قرار دارد.
این پلنگ در بیشتر نقاط ایران یافت می شود اما اندازه و رنگ آنها با هم تفاوت قابل توجهی دارد. به طور کلی طول بدن پلنگ های بالغ به 160 و گاهی تا 180 سانتیمتر می رسد و طول دم آنها 110 سانتیمتر است. وزن این پلنگ نیز تا 90 کیلوگرم و ارتفاع آن تا شانه تا 75 سانتیمتر می رسد.
ایران مهمترین زیستگاه پلنگ در خاورمیانه است و جمعیت مناسب پلنگ در این کشور امکان بقای گروه های کوچک این حیوان در قفقاز، شرق ترکیه و ترکمنستان را از راه مهاجرت های بین مرزی افزایش می دهد.
اصلی ترین تهدید پیش روی بقای این حیوان جدا شدن زیستگاه ها و قطع ارتباط ژنتیکی گروه های مختلف این حیوان است که معمولا به تشکیل گروه های بسیار کوچک منجر شده است. به طوری که در همه قلمرو زیستی این حیوان هیچ گروه جمعیتی وجود ندارد که دربرگیرنده بیش از 100 پلنگ بالغ باشد.
کاهش طعمه بر اثر شکار انسان ها، گسترش زیربنایی، مزاحمت های انسانی و از میان رفتن زیستگاه (شامل چیدن گیاهان و قارچ های خوراکی، ساخت معدن، جاده سازی، جنگل زدایی، آتش سوزی و چرای دام) عواملی است که منجر به تکه تکه شدن زیستگاه های این حیوان شده است.
