بقعه محمدی بقایای ساختمانی است که فضاهای موجود و ضخامت پایه ها و برجای مانده و سقف های فروریخته آن ، بنا را به بناهای موجود سطح شهر که به قرون هفتم و هشتم هجری قمری متعلق هستند همردیف می کند .
بر اساس شواهد و قراین می توان احتمال داد که این مجموعه باقیمانده ای از مدارس و خانقاه های موجود در یزد باشد که بعد ها به مقبره تبدیل شده است .
از این که این بنا در اصل چه بوده است ، اطلاعاتی در دست نیست و در کتاب های تاریخی مرتبط با آثار باستانی یزد نیز ذکری از آن به میان نیامده است. اما بر اساس شواهد و قراین می توان احتمال داد که این مجموعه باقیمانده ای از مدارس و خانقاه های موجود در یزد باشد که بعد ها به مقبره تبدیل شده است . به هر حال نام کنونی آن از نام هایی است که به قدمت بنا و کاربری اصلی آن همردیف نبوده و احتمالا بعد ها به این نام اشتهار یافته است .
امروزه بقایای ساختمانی از خشت و گل مشتمل بر هشتی ورودی ، دیوار های صحن و پایه ها و قسمتی از سقف ایوان و پایه های گنبد دروازه شاهی مشهور به بقعه محمدی را تشکیل می دهد . بر روی ساختمان ورودی ، گنبدی مشاهده می شود که آجری بوده و بر روی آن یک لایه کاه گل کار شده و هیچگونه تزیینی در آن دیده نمی شود. از ایوان ورودی بقعه به جز دیواره های اصلی و باقی مانده طاق چیزی نمانده است . آثاری که در بنا مشهود است اندود گچ است که احتملاٌ تزیینات نقاشی بر روی آن ایجاد شده بود. سقف هشتی ورودی در سال های اخیر مرمت و بام آن اندود کاه گل شده است . بر دیوار های برجای مانده اثراتی از سفید کاری دیده می شود و سقف قسمت اعظم بنا فروریخته است . تعمیرات انجام شده بر هشتی ورودی بنا در سال های اخیر توسط میراث فرهنگی یزد انجام گرفته است.
بنای تاریخی بقعه محمدی به شماره 2949 و در تاریخ 28/ 10 /1379 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است .
گزارش تصویری و تحلیل فنی : احسان محمدحسینی – فاطمه کردی
No tags for this post.