دکتر سیروس زینلی درگفت و گو با ایرنا اظهار کرد: این پروژه را قرار است مرکز تحقیقات ژنتیک دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با حمایت مالی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام دهد.
وی افزود: امروزه در حوزه ژنتیک پیشرفت های زیادی در سطح جهان حاصل شده و کشور ما نیز تلاش های زیادی در این زمینه داشته و موفقیت های زیادی حاصل کرده است؛ یکی از تلاش ها برای همگام شدن با دنیا، فراهم کردن امکانات و توان تشخیصی بهتر در زمینه بیماری های ژنتیکی است که دراین راستا پروژه ایرانوم مطرح شده است.
زینلی گفت: این پروژه با هدف تشخیص آسان تر، دقیق تر و سریعتر بیماری ها به ویژه بیماری های ژنتیکی و صعب العلاج طراحی شده است.
وی خاطر نشان کرد: درحال حاضر بسیاری از کشورها برای تشخیص شماری از بیماری های ژنتیکی از روش 'ان جی اس' استفاده می کنند که قابلیت تشخیص بسیاری بالایی دارد و در کشور ما نیز چند مرکز آزمایشگاهی دستگاه های مرتبط با این روش را خریداری کرده و آزمایش های مربوطه در رابطه با تشخیص بیماری ها را انجام می دهند.
رئیس انجمن بیوتکنولوژی ایران گفت: برای انجام این پروژه و بررسی ژنوم انسانی ایرانی ها لازم است دستگاه های دیگری خریداری شود؛ بنابراین در صورتی که این دستگاه ها خریداری شود این کار در کشور صورت می گیرد اما در غیر این صورت در چارچوب این طرح ژنوم 800 ایرانی از قومیت های مختلف برای بررسی های کامل ژنتیکی به خارج از کشور ارسال می شود.
زینلی توضیح داد: یکی از مشکلاتی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، این است که در بسیاری از موارد وقتی یک بیمار را از نظر ژنتیکی بررسی می کنیم، تغییراتی را می بینیم که مطمئن نیستیم این تغییرات عامل بیماری است یا عاملی است که در جمعیت ما به صورت چند حالتی وجود دارد.
وی افزود: بنابراین یکی از اهداف این طرح بررسی عوامل ژنتیکی بیماری ها بر اساس جمعیت اقوام ایرانی است؛ این اقدام در بیشتر کشورها انجام شده و ژنوم هزاران نفر در سراسر دنیا به این طریق مشخص شده است.
زینلی اظهار کرد: نتایج این طرح می تواند به آزمایشگاه های ژنتیک و محققان و دانشمندان کشور در انجام تحقیقات و تشخیص انواع بیماری ها مانند سرطان ها، بیماری های ژنتیکی و عقب ماندگی های ذهنی و در نهایت پیشگیری از تولدهایی با این بیماری ها کمک می کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا ارسال ژنوم ایرانی ها به خارج از کشور به مساله خروج ژنوم انسانی از ایران در رابطه با مباحث بیوتروریسم که در چند ماه گذشته هشدارهایی در این رابطه داده شده بود، کمک نمی کند؟ گفت: البته اولویت اول انجام این پروژه در داخل کشور است اما اگر مراکز مربوطه موفق به خریداری دستگاه های مربوط به آن نشدند، به ناچار نمونه ها باید به خارج از کشور ارسال شوند.
زینلی افزود: حتی اگر این پروژه در داخل کشور انجام شود، در نهایت نتایج این اطلاعات باید در سایت های مربوطه قرار گیرد تا دانشمندان و محققان بتوانند از آنها استفاده کنند بنابراین در نتیجه موضوع تفاوت چندانی وجود ندارد.
وی تاکید کرد: البته در صورت ارسال نمونه ها به خارج از کشور، باید این کار تحت یک قرارداد صورت گیرد و در نهایت اطلاعات حاصل از تحقیقات روی این ژنوم ها در اختیار ایرانی ها قرار گیرد؛ در حال حاضر اگر نمونه ای از ژنوم انسانی به خارج از کشور فرستاده شود، بخشی از اطلاعات در اختیار دانشمندان ایرانی قرار می گیرد و سایر اطلاعات در اختیار طرف خارجی باقی می ماند.
زینلی یادآورشد: وزارت بهداشت با کمک آزمایشگاه مرجع سلامت جلسات کارشناسی را از حدود هشت ماه پیش با هدف مدیریت نحوه ارسال نمونه ها به خارج از کشور در رابطه با آزمایش های خاص ژنتیکی که در حال حاضر امکان انجام آنها در داخل کشور فراهم نیست، آغاز کرده است.
طرح ایرانوم با هدف بررسی ژنوم اقوام ایرانی انجام می شود
