روزنامهها و کنفرانسهای مختلف همواره درباره این موضوع بحث میکنند که ماشینها چگونه دنیای کار را غصب میکنند. پیشبینیها درباره تعداد مشاغل از دسترفته یا مهارتهای از مدافتاده اغلب زیاد هستند و در این میان، تعدادی پیشنهاد میکنند که بیش از نیمی از مشاغل امروز به دلیل فرآیند خودکارشدن از بین میروند.
با این حال نکته قابل ذکر این است که اشخاصی هستند که درباره این موضوع که چه کسی سر کار بماند یا خیر تصمیمگیری میکنند و به جای این که آینده کاری را با قرارگرفتن فناوری در مقابل انسانها تعریف کنیم، بهتر است درباره این موضوع فکر کرد که چگونه و چه هنگام کارفرمایان از فناوری استفاده میکنند و این که این موضوع برای آنها و کارکنانشان به چه معناست.
این عبارت که "رباتها مشاغل را به سرقت میبرند" حائز توجه است اما مشکل این است که چنین عبارتی این موضوع را نادیده میگیرد که چه کسی این رباتها را خریداری میکند، نصب میکند، عملیاتی میکند و از آنها نگهداری میکند.
فرمول واضحتر در این مورد آن است که "کارفرمایان از رباتها برای جایگزینکردن کارکنان انسانی استفاده میکنند و بنابراین مشاغل آنها را میگیرند." این عبارت ابعاد چندگانهای را به پیچیدگی روابط انسان و ربات اضافه میکند و نتیجه آن است که تصمیمگیری برای از بین بردن یا ایجاد مشاغل توسط رباتها انجام نمیشود بلکه توسط کارفرمایان صورت میگیرد.
پیشرفت و استفاده از فناوری متغیر است زیرا کارفرمایان و کارکنانشان از فناوریها به دلایل بسیار با سرعتهای متغیر استفاده میکنند.
بنابراین، داستان بیکاری به دلیل فناوری به بیش از ورود تکجنبهای فناوری به زندگی انسانها بسط مییابد و سیاست، سود، مذاکره، عاطفه و فرهنگ را نیز در بر میگیرد. در واقع چنین موضوعی به انتخابهای انسانی و نه سونامی فناوری در سطح جهانی بستگی دارد.
کارفرمایان کلیدی هستند
بحث بر سر کارفرمایان مهم است زیرا جایگاه آنها در مبحث آینده کاری به عنوان کانالی که از طریق آن مشاغل ایجاد یا از دست میروند، همواره نادیده گرفته شده است. این موضوع به کارشناسان امکان میدهد به فراتر از واکنشهای سیاستهای عمومی نگاه کنند و این که چگونگی حمایت دولتها از کارفرمایان را مد نظر قرار دهند.
چنین حمایتی مورد نیاز است زیرا گرچه فناوری هماکنون در همه جا قابل دسترس است، توزیع آن متغیر و غیرقابل پیشبینی است. ابزارها و تکنیکهای جدید به یمن ارتباطات و لینکهای تجاری به سرعت در سراسر دنیا گسترش مییابند اما حتی چنانچه یک فناوری وارد کشوری شود، گسترش و توزیع آن در یک اقتصاد نیازمند زمان طولانیتری است.
ترکیبی از فشارهای بازار رقابتی (در سطح محلی، منطقهای یا جهانی)، اطلاعات و هوشیاری، ملاحظات مالی و قانونی (هزینه کار و سودآوری) و مولفههای اجتماعی (ارتباط عاطفی با کارکنان و علاقه به حفظ تکنیکهای سنتی) تصمیمات کارفرمایان درباره چگونگی استفاده آنها از فناوری را تحت تاثیر قرار میدهد.
پیشرفت و استفاده از فناوری متغیر است زیرا کارفرمایان و کارکنانشان از فناوریها به دلایل بسیار با سرعتهای متغیر استفاده میکنند. بنابراین تعدادی از شرکتها کاربران زودهنگان فناوری هستند در حالی که دیگران از این قافله جا میمانند.
ذکر این نکته ضروری است در حالی که تعدادی از کارفرمایان ترجیح میدهند منتظر گذشت زمان بمانند، دیگران مجبورند که منتظر بمانند.
افزون بر این، روندها و گسترش چگونگی استفاده شرکتها از فناوریهای متغیر است. در سال 2013، بیش از 85 درصد شرکتهای حاضر در اسلوونی، جمهوری چک و اسلوواکی وبسایتهای خود را داشتند در حالی که در نپال 20 درصد و در جمهوری کنگو یا ماداگاسکار 12 درصد شرکتها دارای وبسایت ویژه خود بودند. این امر به دلیل تفاوت موجود در دسترسی به فناوری است و کشورهای در حال توسعه در این زمینه از اقتصادهای غنیتر جا میمانند.
اما حتی در کشورهای در حال توسعه، بین 80 و 90 درصد شرکتهای بزرگتر، دارای وب سایتهای خاص هستند در حالی که در جمهوری کنگو فقط 38 درصد شرکتهای بزرگتر دارای وبسایتهای ویژه خود هستند.
حتی در زمینه دسترسپذیری افراد به ایمیل از طریق تلفن، گسستها در کشورها و در میان شرکتهای با اندازههای متغیر به ویژه در کشورهای در حال توسعه آشکار است. این بدین معناست که تفاوتهای موجود در این زمینه به دلیل مولفههایی بیش از دسترسی به اینترنت است.
تاثیر این موضوع بر اشتغال تا حد قابل توجهی متغیر است، به طور مثال، یک تولیدکننده مبلمان ممکن است در وهله نخست اکثر طراحهای خود را اخراج کند و آنها را با رایانهها و چاپگرهای سهبعدی جایگزین کند اما کارفرمای دیگر ممکن است بسیاری از کارکنان خود را در زمان فروش اخراج و آنها را با رباتها جایگزین کند.
در این میان، دولتها باید از طریق قانونگذاری و سرمایهگذاری به کارفرمایان حاضر در نواحی روستایی یا محیطهای فقیرکمک کنند و دسترسی آنها به زیرساختها، سرمایهگذاری و حمایت از توسعه تجاری را آسان کنند. چنین تلاشهایی باید بر توانمندکردن کارفرمایان به غلبهکردن بر گسستهای کنونی و آتی فناوری تمرکز کنند.
منبع: مجمع جهانی اقتصاد
ترجمه: شه تاو ناصری
No tags for this post.