بیماری دیابت شامل دیابت نوع یک، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری است؛ دیابت نوع یک در اثر کمبود یا نبود انسولین در بدن به وجود می آید بنابراین افراد مبتلا به این نوع دیابت نیازمند تزریق انسولین هستند.
این نوع دیابت که به آن دیابت جوانی نیز گفته می شود بیشتر در کودکان و نوجوانان بروز می یابد و عامل ژنتیکی دارد. گفته می شود حدود 10 تا 15 درصد دیابتی ها مبتلا به دیابت نوع یک هستند.
دیابت نوع 2 در اثر اختلال در تولید انسولین بروز می یابد و طبق آمارهای جهانی 90 درصد بیماران دیابتی در جهان، مبتلا به دیابت نوع 2 هستند.
تشنگی، پر ادراری، پر نوشی، کاهش وزن، گرسنگی و خستگی شدید از علایم دیابت نوع یک هستند اما دیابت نوع 2 علامت مشخصی ندارد و به همین دلیل است که از آن به عنوان بیماری خاموش نام برده می شود.
در صورت پیشرفت دیابت نوع 2، به تدریج علایمی مانند علایم دیابت نوع یک در بیمار بروز می کند. علاوه بر این عفونت های مکرر به ویژه عفونت دستگاه ادراری، تاری دید، بهبود دیرهنگام زخم ها و احساس سوزش و بی حسی در انگشتان پا نیز از دیگر علایم این بیماری در زمان پیشرفت آن است.
دیابت بارداری نیز نوع دیگری از دیابت است که به طور ناگهانی در زمان بارداری بروز می کند و میزان شیوع آن در مناطق مختلف دنیا متفاوت است.
** میزان شیوع دیابت بارداری در ایران و جهان
دکتر اسدالله رجب رئیس انجمن دیابت ایران، طبق آمارهای جهانی میزان شیوع دیابت بارداری در جهان 14 درصد است و بیش از 16 درصد زنان باردار دارای افزایش قندخون هستند.
وی در گفت و گو با ایرنا در مورد شیوع دیابت بارداری در ایران گفت: طبق آمارهای تخمینی، میزان شیوع دیابت بارداری در ایران حدود 4.5 تا 20 درصد در شهرها و مناطق مختلف متفاوت است.
** علت افزایش دیابت بارداری در ایران
رجب در مورد علل و عوامل بالا بودن میزان شیوع دیابت بارداری در ایران نسبت به میزان جهانی آن توضیح داد: در سال های اخیر در ایران سن ازدواج و به تبع آن سن بارداری افزایش یافته است و این مساله یکی از عوامل اصلی در افزایش دیابت بارداری در کشور به شمار می رود.
وی گفت: به طور کلی افزایش سن ازدواج و به تبع آن افزایش سن بارداری، افزایش وزن به دلیل تغذیه نامناسب و کاهش فعالیت های جسمی از جمله علل افزایش دیابت بارداری به شمار می رود که این مسایل در همه کشورهای دنیا وجود دارد.
رجب افزود: در سایر کشورهای دنیا روند ابتلا به دیابت به ویژه دیابت بارداری کنترل شده است و همین مساله سبب شده که به تدریج میزان ابتلا کاهش یابد اما در کشور ما از آنجایی که روند ابتلا به این بیماری کنترل نشده است، سرعت ابتلا به آن افزایش و شیوع بیشتری یافته است.
به گفته وی، در حال حاضر میزان مبتلایان به دیابت در ایران حدود 7 میلیون نفر هستند که سالانه بین 200 تا 300 هزار نفر به این تعداد افزوده می شود.
آمار مبتلایان به دیابت در جهان نیز طبق آمارهای بین المللی بیش از 400 میلیون نفر است.
** عوارض و خطرات ناشی از دیابت بارداری
رئیس انجمن دیابت ایران در مورد عوارض ناشی از دیابت بارداری برای مادر و جنین گفت: ایجاد مشکلات قلبی عروقی برای جنین، وزن بیش از حد (بالای 4 کیلو) برای جنین که می تواند یکی از عوامل چاقی در کودکی و بزرگسالی باشد و ایجاد مشکلات تنفسی در جنین از جمله عوارض ناشی از دیابت بارداری است.
رجب افزود: همچنین دیابت بارداری می تواند سبب مرده زایی، سقط های مکرر و همچنین ایجاد مشکلات زایمانی به دلیل وزن بالای جنین برای مادران شود و در صورتی که کنترل نشود ممکن است پس از بارداری نیز به صورت یک بیماری مزمن باقی بماند.
وی توصیه کرد: مادران بارداری که دچار سقط مکرر شده اند و یا اینکه در بارداری های پیشین خود نوزادانی با وزن بالای چهار کیلو به دنیا آورده اند، باید از نظر دیابت بارداری تحت بررسی های پزشکی قرار گیرند.
رئیس انجمن دیابت ایران گفت: همچنین آنهایی که دارای عوامل خطر هستند (افراد چاق، افرادی که یکی از اعضای درجه یک خانواه آنها مبتلا به دیابت باشد، افراد بی تحرک و دارای فشار و چربی خون بالا) باید در اوایل بارداری از نظر دیابت کنترل شوند.
به گفته رجب، بهتر است تمام زنان باردار حتی آنهایی که عوامل خطر را ندارند، در هفته 24 تا 28 بارداری از نظر ابتلا به دیابت کنترل شوند.
رئیس انجمن دیابت ایران در مورد درمان دیابت بارداری گفت: آنهایی که به دیابت بارداری مبتلا می شوند باید تحت نظر پزشک باشند و در صورت نیاز دارو یا انسولین مصرف کنند.
رجب در مورد افزایش قند خون در دوران بارداری نیز اظهار کرد: افزایش قندخون می تواند با مصرف دارو و یا با پیروی از رژیم غذایی توصیه شده توسط پزشک، کنترل شود.