افسردگی فصلی بهار در راه است

افسردگی بیماری چند علتی است

دکتر سید مهدی صمیمی اردستانی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران در این خصوص گفت:افسردگی فصلی زمانی است که فرد در چند سال متوالی تنها در یک فصل دچار حالات افسردگی شود ودربقیه فصول مشکل خاصی نداشته باشد. اگرچه افسردگی فصلی در زمستان وپاییز شایع است لیکن در فصل بهار هم  در برخی از افراد ایجاد می‌شود.دلایل متفاوتی برای این بیماری در فصول ذکر شده وجود دارد که یکی از این دلایل کمبود نور وکوتاه شدن مدت روز نسبت به فصل تابستان است.

وی افزود: افسردگی بیماری است که دلایل بیرونی ودرونی در بروز آن دخالت دارد؛دلایل درونی شامل دلایل ذاتی وزیست شناسی است وعلل بیرونی افسردگی شامل استرس‌هایی است که از محیط اطراف فرد واجتماع  او را درگیر می‌کند.مهمترین فاکتور درونی تغییرات مواد شیمیایی در بدن فرد مبتلا است که این تغییرات شیمیایی می‌تواند باعث بروز حالات افسردگی در فرد شود.دلایل بیرونی مانند استرسهای محیطی،محدودیتها وحوادث ناگوار موجب می‌شود تغییرات شیمیایی مغزسریع تر اتفاق بیفتد ودرنتیجه فرد را مبتلا به افسردگی کند.

البته مهمترین فاکتور در تغییرات نوروشیمیایی مغز که وابسته به علل درونی است،ژنتیک فرد یا سرشت افراد است .به عبارتی حتی اگر فردی تحت تأثیر هیچ عامل بیرونی نظیر استرس وتنش قرار نداشته باشد باز هم امکان ابتلا به افسردگی را دارد.

مصرف خودسرانه داروهای ضد افسردگی

این روان پزشک ضمن اشاره به این نکته که درمان افسردگی به دو روش دارودرمانی وشرکت درجلسات مشاوره امکان پذیر است اظهار داشت: بسته به شدت ونوع افسردگی پزشک تصمیم می‌گیرد که چه روشی از درمان را برگزیند. برخی از روشهای روان درمانی در درمان این بیماری موثر بوده وتأثیر بیشتری از مشاوره دارد.اینکه کدام روش برای کدام بیمار انتخاب شود بستگی به نظر متخصص دارد وهمانطورکه گفته شد شکل علائم ،شدت علائم وشرایط بیمار در انتخاب روش درمان باید لحاظ شود. قطعا مصرف خودسرانه داروها توسط افراد توصیه نمی‌شود زیرا برای هر فرد نوعی از داروی خاص موثر واقع می‌شود وداروی یکسان برای تمام افراد پاسخ مناسب نمی‌دهد.درمواردی که افراد با مصرف دارویی خاص بطور خودسرانه بطور مقطعی احساس بهتری پیدا می‌کنند ،نباید تصور کنند که بیماری آنها درمان شده است.

شناخت نشانه‌های افسردگی

دکتر صمیمی در ادامه افزود: معمولا در فصل بهار افراد دچار نوعی از رخوت می‌شوند وبه دلیل تغییرات در ساعات خواب ونیاز بیشتر به استراحت شاید این تصور پیش بیاید که فرد دچار افسردگی شده است درحالیکه هر نوع رخوت وبیحالی را نمی‌توان افسردگی تلقی کرد.افسردگی حالتی است که با نوعی غم بیمارگونه همراه بوده ودر عین حال فرد را دچار کاهش انرژی ،تغییرات در ساعات خواب وبیداری وتغییرات در افکار وخلقیات می‌کند.بنابراین صرفا با مشاهده تغییر در ساعات خواب گذرا ومحدود نمی‌توان تصور داشت که فرد به افسردگی مبتلا شده است.

افسردگی علائم خاص خود را دارد بطوریکه فرد غمگینی قابل توجهی را احساس می‌کند که حتی شکل آن از غم از دست دادن عزیزان هم متفاوت تر است  ودر کنار این علائم نشانه‌هایی نظیر اختلال در تمرکز،کاهش خواب،هجوم افکار منفی وافکار خودکشی ومرگ در فرد بیمار مشاهده می‌شود.

در افسردگی احتمال ابتلا به سایر اختلالات روانی وجود ندارد چرا که این بیماری خود یک نوع بیماری مستقل است .منتهی نشانه های اولیه بیماریهای دیگرممکن است با افسردگی همراه باشد واگر فردی از ابتدا بیماری افسردگی داشته باشد درصورت عدم درمان مواجه با  تشدید عوارض افسردگی خواهد شد

سنجش افسردگی از طریق تستهای روان شناختی

وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار سیناپرس که تستهای سنجش افسردگی تا چه میزان قابل استناد هستند گفت: برخی از تستهایی که برای افسردگی طراحی می‌شوند، مبنای علمی دارند وتنها برای غربالگری افسردگی استفاده می‌شوند. یعنی زمانیکه متخصصین قصد دارند در تحقیقات از یک مدل یکسان استاندارد برای تشخیص افسردگی استفاده کنند. در واقع این تستها اگر شکل علمی داشته باشند قادر هستند با درصد خطایی نشان دهنده افسردگی افراد باشند لیکن تشخیص قطعی افسردگی با معاینه ومصاحبه روان پزشکی امکان پذیر است.تستهایی که دراین زمینه وجود دارند تنوع بسیار دارند وما نمی‌توانیم بگوییم که تمامی این تستها نامعتبر هستند وآنچه مشخص است این است که تستهای معتبر  دارای فراوانی بسیاری نیستند واز جمله این تستها می‌توان به تست افسردگی« پی اچ دی »9 وتست افسردگی «هامیلتون »اشاره کرد.منتهی اگر تست افسردگی فردی هم مثبت شود باز هم تنها احتمال افسردگی وجود دارد وتشخیص قطعی با مصاحبه ومشاهده بیمار است.

زمانیکه افسردگی نشانه‌ای از بیماری جدی تری است

دکتر صمیمی در خصوص درمان افسردگی فصلی عنوان کرد: هر نوع از افسردگی باید جدی گرفته شود وافراد درصدد درمان باشند. افسردگی بطور کلی در ابتدای امر بیماری است که برای دوره‌ای فرد را مبتلا می‌کند  وبیماری فرد مبتلا بعد از مدتی معمولا ظرف 9 ماه تا یک سال مرتفع می‌شود واگر در هر نوع از انواع افسردگی درمان مناسب وکافی صورت نگیرد احتمال مزمن شدن افسردگی وجود دارد وطبیعتا افسردگی فصلی هم به همین صورت است. از طرفی ممکن است طولانی شدن مدت افسردگی و بالارفتن شدت بیماری فرد را دچار عوارض دیگری بکند واثرات منفی بیشتری ایجاد کند.

در افسردگی احتمال ابتلا به سایر اختلالات روانی وجود ندارد چرا که این بیماری خود یک نوع بیماری مستقل است .منتهی بیماریهای دیگری در فرد ممکن است که تظاهر اولیه‌ آنها با افسردگی همراه باشد واگر فردی از ابتدا بیماری افسردگی داشته باشد درصورت عدم درمان مواجه با  تشدید عوارض افسردگی خواهد شد واین افسردگی تبدیل به بیماری دیگری نخواهد شد لیکن همانطور که گفته شد عکس این مسأله صادق است یعنی بیماریهایی وجود دارند که چهره اولیه خود را با افسردگی نشان می‌دهند ورفته به رفته شکل اصلی بیماری تظاهر پیدا می‌کند. از جمله این بیماریها می‌توان به  اختلال دو قطبی وانواع اسکیزوفرنی اشاره کرد.

مسئول کمیته خلقی انجمن روان شناسان ایران در انتها تصریح کرد: بهترین ومفیدترین راهنما برای افراد در خصوص مقابله با افسردگی شناخت علائم افسردگی است بصورتیکه فرد برای مدت زمان قابل توجهی احساس کند که از زندگی لذت نمی‌برد وهیچ امری قادر به خوشحال کردن او نیست  ویا فرد به هر دلیل در برخی شرایط با هجوم افکار خودکشی مواجه شود،این علائم قطعا نشان دهنده کسالت روانی از جمله افسردگی است وفرد بهتر است در اسرع وقت به متخصص مراجعه کند.

 

گزارش:اعظم صفایی

No tags for this post.