عوامل موثر بر ارزشیابی استاد توسط دانشجویان
ارزشیابی شیوۀ تدریس اساتید دانشگاه، فرایندی است که معمولاً با هدف بهبود وضعیت تدریس و افزایش سطح آموزش در اواخر نیمسال های تحصیلی و توسط دانشجویان انجام می شود. بنا بر اعتقاد برخی محققین، این ارزشیابی های دانشجویی بهترین در نوع خود می باشند، چرا که دانشجویان تنها افرادی هستند که به طور مستقیم توسط استادان آموزش داده می شوند و بنابراین برای ارزشیابی فعالیت های آموزشی، به خوبی می توانند نسبت به وضعیت اساتید اعلام نظر کنند.
چنین ارزشیابی هایی در صورتی که به درستی انجام شوند، می توانند از یک سو به اساتید در مورد نحوه تدریس شان بازخورد خوبی داده و از سوی دیگر در تصمیم گیری های مربوطه به مسئولین دانشگاهی کمک نمایند. اما به طور کلی در خصوص میزان نزدیک بودن این ارزشیابی ها به واقعیت، تردیدهایی وجود دارد. چرا که نظر دانشجویان در مورد اساتید خود، ممکن است تحت تاثیر عوامل دیگری قرار گیرد که چندان ارتباطی با موضوع مورد ارزشیابی نداشته باشند.
ارزشیابی های دانشجویی در صورتی که به درستی انجام شوند، می توانند از یک سو به اساتید در مورد نحوه تدریس شان بازخورد خوبی داده و از سوی دیگر در تصمیم گیری های مربوطه به مسئولین دانشگاهی کمک نمایند.
در این راستا محققینی از دانشگاه علوم پزشکی قم مطالعه ای را به منظور بررسی عوامل موثر بر نمره ارزشیابی استادان این دانشگاه که توسط دانشجویان آن ها داده شده، به انجام رسانده اند.
نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین نمره درس که توسط استاد به دانشجو داده می شود و نمره ارزشیابی که توسط دانشجویان به اساتید داده می شود، ارتباط معنی داری وجود نداشته است. به عبارت دیگر دانشجویان، مستقل از نمره کسب شده خود، به بررسی وضعیت تدریس استاد پرداخته و نمره درسی آن ها، تاثیری بر قضاوتشان در مورد استاد مربوطه نداشته است.
از دیگر نتایج به دست آمده در این تحقیق که مقاله علمی پژوهشی آن در «مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی» به چاپ رسیده است، می توان به این موضوع اشاره کرد که دانشجویان در کل و به طور معنی دار، نمره بیشتری به اساتید زن داده اند تا اساتید مرد! علاوه بر این دانشجویان دختر نمرات بالاتری را به اساتید خود داده اند. این دو نتیجه بیانگر آن است که بین جنسیت (دانشجو و استاد) و نمره ارزشیابی، رابطه معناداری وجود داشته است.
یافته جالب توجه دیگر این پژوهش آن است که دانشجویان برای ارزشیابی استاد خود، مرتبه علمی او را به طور ویژه ای مورد توجه قرار داده اند، به طوری که اساتید دارای مرتبه علمی «استاد» و «دانشیار» نمرات بالاتری نسبت به مرتبه های «استادیار» و «مربی» کسب کرده اند.
گفتنی است نتایج چنین پژوهشی می تواند در بررسی کارایی، نقاط قوت و نقاط ضعف سیستم های ارزشیابی فعلی به صورت موثری به مسئولین امر آموزش دانشگاهی کمک نماید.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: آقاعلی، م. و صفایی پور، ر. 1394. بررسی برخی عوامل موثر بر نمره ارزشیابی استادان توسط دانشجویان پزشکی در شهر قم. مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، 8(20): 7-1.
No tags for this post.