درمان بیماری های مختلف با نانوکُره های پر از دارو

وی مدیر بخش پیشرفت های نانوداروها در دانشگاه کالیفرنیا در سان دیه گو است که به همراه تیم پژوهشی اش به بررسی شیوه های جدید بهره گیری از مواد می پردازند. دکتر المطیری در مصاحبه ای با مجله نیوساینتیست ابعاد گوناگون نوعی از مواد به نام نانوکره ها (nano spheres) را تشریح می می کند.

با طرح هایی که در زمینه طراحی نانو دارید، کدام بیماری ها و مشکلات را می توانید درمان کنید؟

کارکردهای زیستی در مقیاس نانو صورت می گیرد. به همین دلیل است که موادی که در این ابعاد طراحی می شود، بهتر می توانند به بیماری های مختلف پاسخ دهند. در حال حاضر، پزشکی امورز کنترل چندانی بر روی نقطه ای که دارو باید به آن برود، زمان این دارورسانی و نیز نحوه دقیق عمکلرد دارو در بدن ندارد. ما می خواهیم فرآیندهایی را طراحی کنیم تا بتوانیم عمکلرد دقیق داروها را کنترل کرده و به این ترتیب عوارض جانبی مصرف داروها از بین برود.

چگونه می توانید هدف گیری داروها را بهبود بخشید؟

تنها راه، طراحی موادی است که می توانند به التهاب پاسخ دهند. التهاب یکی از اصلی ترین دلایل بسیاری از بیماری های مهم است. ابتدا مولکول هایی که «کتال» (Ketal) نام دارند را در کنار هم قرار میدهیم تا به این ترتیب بتوانیم پلیمرهایی را ایجاد کنیم. این پلیمرها به صورت مخزن هایی در ابعاد نانو در می آیند که شبیه توپ کاموایی در هم پیچیده هستند. در آزمایشاتی که بر روی موش ها به انجام رسیده است، اما این نانوکره ها را با انواع مولکول های دارویی پر کردیم. این کره ها در مواردی که التهاب ایجاد می شد آزاد می شدند و وقتی التهاب فرو می نشست نیز دیگر دارویی آزاد نمی شد.

این نانوکره ها چه اندازه و حجمی دارند؟

یک مویرگ حدود 1 میلیمتر عرض دارند. یک سلول خونی حدود یک هزارم این عرض است. اما ذرات نانو یک هزارم سلول خونی هستند.

چگونه التهاب سبب تحریک آزادسازی دارو می شود؟

آغاز التهاب دربردارنده تجمع انواعی ترکیبات واکنش دهنده مبتنی بر اکسیژن و اسیدی است که محصول جانبی متابولیسم بدن هستند. وقتی هیچ اسیدی در میان نباشد، این نانوکره ها بسیار محکم و پایدار هستند. اما وقتی اسید وارد می شود، نانوکره ها، داروی درون خود را آغاز می کنند.

اگر ممکن است در مورد نانوکره هایی که با تابش نور، محتوای خود را آغاز می کنند هم توضیح دهید.

این فرآیند آزادسازی داروی دورن نانوکره، شباهت زیادی به همان مدل التهابی دارد، اما این بار به جای اینکه اسید به تحریک نانوکره بپردازد، تابش نور سبب آازدسازی محتوای اسیدی درون نانوکره ها می شود. تابش نزدیک به فروسرخ مجموعه ای از ویژگی ها را داراست. این تابش می تواند وارد بافت شود، مسیری مستقیم را در آن بپیماید و به این ترتیب هدف را به صورت بسیار دقیقی تعیین کرد.

آیا تاکنون این فناوری ها را بر روی انسان نیز مورد آزمایش قرار داده اید؟

ما ابتدا به سراغ بیماری های پشت چشم رفتیم. باید به صورت مرتب، دارو به چشم این افراد تزریق شود. این تزریف باید توسط یک پزشک متخصص و باتجربه صورت گیرد و البته احتمال آسیب به شبکیه نیز وجود دارد. به همین دلیل نیاز زیادی به شیوه ای است که نیاز به این تزریق های مکرر از میان برود و داروها به شکلی مرتب در طی زمان آزاد شوند. ما اخیرا آزمایشاتی را برای قرار دادن مولکول های این داروها در نانوکره ها برای درمان بیماری دژنراسیون ماکولار به انجام رسانده ایم. وقتی نوری به چشم تابیده می شود، مقداری از این دارو آزاد می شود. این نانوکره ها به مدت یک سال در چشم می مانند و سپس به شکلی بی خطر تجزیه می شوند.

چه کاربردهای دیگری را می توان برای این نانوکره ها متصور بود؟

ما قصد داریم شیوه ای مشابه را برای بیماری دیابت در پیش گیریم. به همین دلیل به جای اینکه کسی هر بار انسولین را به خودتزریق کند، کافی است نوری را به شکم و یا بازوی خود بتاباند. یکی دیگر از راهکارها، بهره گیری از کِرِم های حساس به نور است.

 

مترجم: صالح سپهری فر

No tags for this post.