پلنگ ایرانی آخرین بازمانده از جنس "پانترا" در ایران است که دارای اهمیت ویژه‌ای در حفظ سلامت اکولوژیکی گستره وسیعی از زیستگاههای خشکی ایران است و این موضوع تقریبا کلیه استان‌های کشور را پوشش می‌دهد.
در حالی که عمده جمعیت این زیرگونه در ایران باقی مانده است و شرایط آن در ایران می‌تواند اهمیت تعیین کننده‌ای در بقای این زیرگونه از پلنگ‌های آسیایی در خاورمیانه، جنوب و غرب آسیا داشته باشد، پلنگ ایرانی طی سال‌های اخیر با چالش‌های زیادی برای بقا مواجه شده است. تخریب زیستگاه، کاهش جمعیت گونه‌ای طعمه، شکار، معدوم سازی و استفاده از طعمه مسموم از جمله مهمترین عوامل تهدید بقای این گونه در ایران هستند.
پلنگ در ایران به عنوان گونه‌ای چتری و کاریزماتیک با پراکنشی وسیع در سطح کشور به عنوان فرصتی مدیریتی برای ایران و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان دستگاه متولی حفاظت از حیات وحش در کشور محسوب می‌شود که در سایه آن طیف وسیعی از زیستگاه‌ها و گونه‌های گیاهی و جانوری تحت حمایت بیش از پیش قرار می‌گیرند.
امروز پلنگ بزرگ‌ترین گربه‌سان کشور محسوب می‌شود
در گذشته در ایران 10گونه گربه‌سان زندگی می‌کردند که با انقراض شیر ایرانی و ببر خزر، امروز پلنگ بزرگ‌ترین گربه‌سان کشور محسوب می‌شود.در ایران، پلنگ تقریبا در تمامی زیستگاههای موجود در ایران، از ارتفاعات البرز و زاگرس تا ارتفاعات کویری و جنگل‌ها تا مناطق ساحلی خزری و همچنین مناطق کوهستانی و صخره‌ای خلیج فارس و دریای عمان زیست می‌کند.
محمدپور مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه شکار غیرمجاز پلنگ و طعمه‌هایش عمده‌ترین عامل تهدید بقای پلنگ در ایران به شمار می‌رود، گفت: همین امر موجب می‌شود که پلنگ‌ها برای تامین غذای خود چاره‌ای جز نزدیکی به روستاها نداشته باشند و دراین حال به مردم روستایی نیز به دلیل حمله پلنگ به گاو و گوسفند خسارت وارد می‌شود.
لاشه‌های مسموم، وسیله انتقام برخی از روستاییان از پلنگ
برخی از روستاییان نیز با مسموم کردن لاشه‌ای و قراردادن آن در مسیر راه پلنگ، اقدام به از بین بردن این گربه‌سان ارزشمند می‌کنند و در سال‌های اخیر نیز گسترش بی رویه شبکه جاده‌های کشور نیز بلایی برای جان پلنگ‌های ایران بدل شده است و تنها در دو سال گذشته حداقل 5پلنگ به دلیل برخورد با خودروهای عبور کشته شده‌اند و همه این عوامل باعث شده که جمعیت ایرانی روز به روز کاهش یابد، بطوری که در بسیاری از مناطق دچار کاهش چشمگیر شده و همین موضوع باعث نگرانی کارشناسان و علاقمندان شده است.
پلنگ در معرض خطر انقراض
مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان با اشاره به اینکه بر اساس قوانین سازمان حفاظت محیط زیست پلنگ در زمره گونه‌های در خطر انقراض است، تصریح کرد: جمعیت زیرگونه پلنگ ایرانی که جمعیت طعمه‌های طبیعی آن به شدت کاهش یافته، نیازمند برنامه ریزی جدی است.
محمد پورادامه داد: استان گیلان از اکوسیستم‌های متنوع پلنگ در شمال کشور محسوب می‌شود. گزارشات واصله از ادارت محیط زیست شهرستان‌های مختلف حاکی از حضور پلنگ در اکوسیستم‌های جنگلی و کوهستانی این استان است که از جمله آنها می‌توان به کوهستان‌های رودسر، رودبار، سیاهکل و املش اشاره کرد.
وی افزود: همچنین گزارشات مردمی تایید شده‌ای از شهرستان‌های لنگرود، فومن، ماسال، تالش و آستارا نیز دریافت شده است.
پلنگ همیشه مقصر اتلاف احشام نیست
قربانعلی محمدپوربا اشاره به اینکه پلنگ ایرانی در موراد نادری توسط محیط بانان و مردم بومی مناطق جنگلی و کوهستانی استان دیده شده است، تصریح کرد: منشاء بیشتر گزارشات مربوط به حضور پلنگ، تلف شدن دام‌های اهلی و مقصر جلوه دادن پلنگ به عنوان عامل اتلاف این احشام است، اما بر اساس بررسی‌های به عمل آمده از لاشه این احشام در اغلب مواقع دلایل کافی نظیر ردپا، کارگذاری دوربین تله‌ای، شیوه شکار و … بوده و جهت اثبات حمله پلنگ دلایلی به دست نیامده است و غالبا آثار مربوط به سگ‌سانان نظیر شغال، گرگ و سگ‌های گله و بعضا خرس قهوه‌ای در اطراف لاشه مشاهده می‌شود.
وی افزود: بعضا مشاهده می‌شود که پلنگ از احشامی که در جنگل و یا کوهستان شده از محیط روستا فاصله گرفته‌اند، تغذیه کرده‌است.
مردم گیلان به پلنگ احترام می‌گذارند
مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان با تاکید بر اینکه مردم گیلان با احترام خاصی نسبت به پلنگ برخورد می‌کنند و شکار شدن احشام توسط خود پلنگ را از قصور و کوتاهی خود در رهاسازی آنها در جنگل می‌دانند، تاکید کرد: در صورت مواجهه با این موضوع مراتب را سریعا به سازمان محیط زیست رسانده تا این سازمان ضمن حمایت از نسل پلنگ تمهیدات لازم را جهت جبران خسارت آنها به انجام برساند.
به گزارش ایسنا، محمدپور تدوین برنامه ملی حفاظت و مدیریت پلنگ در ایران، آموزش و توانمندسازی جوامع محلی با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، هشدار به مردم محلی در خصوص خودداری از رها سازی یا نگه داشتن احشام در مناطق بازجنگلی، پرداخت خسارت ناشی از حمله پلنگ به احشام، پیگیری‌های در خصوص خسارات از طریق شرکت‌های بیمه گذار و تشویق جوامع محلی به استفاده از گردنبندهای فلزی ویژه احشام را از جمله اقدامات صورت گرفته در راستای پلنگ ایرانی عنوان کرد.
No tags for this post.