خیار، یکی از سبزیجاتی است که به علت مصرف زیاد و دائمی به صورت تازه خوری، جایگاه ویژه ای در سبد خانوار ایرانی داشته و به همین دلیل کشت آن در فصول غیرزراعی، در گلخانه ها گسترش زیادی یافته است. در راستای افزایش کشت و کار خیار در گلخانه ها، بیماری های گلخانه ای این محصول نیز رو به افزایش نهاده است. در میان این بیماری ها، مواردی موسوم به «گیاهچه میری» و «بوته میری» که توسط دو قارچ بیماری زا به نام های «پیتیوم» و «فیتوفتورا» ایجاد می شوند، بسیار خسارت زا هستند.
به طور کلی برای مبارزه با بیماری های گیاهی از روش های مختلفی استفاده می گردد. ولی در این میان سموم شیمیایی جایگاه ویژه ای داشته و استفاده نامطلوب از آن ها خطرات بسیاری را برای انسان ها و محیط زیست پیرامون آن ها ایجاد نموده است. لذا به منظور حفظ سلامتی انسان و کاهش اثرات نامطلوب بر محیط زیست، لازم است از آفت کش هایی که منشا طبیعی تری داشته و با کشاورزی ارگانیک سازگاری بیشتری دارند استفاده شود. این موضوع به خصوص در محصولی نظیر خیار که به صورت تازه به مصرف می رسد و فاصله بین زمان برداشت تا مصرف آن بسیار کم است، اهمیت زیادی دارد.
به منظور حفظ سلامتی انسان و کاهش اثرات نامطلوب بر محیط زیست، لازم است از آفت کش هایی که منشا طبیعی تری داشته و با کشاورزی ارگانیک سازگاری بیشتری دارند استفاده شود.
در همین راستا گروهی از پژوهشگران کشورمان از دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان و موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تاثیر «سرکه چوب مرکبات» را که ماده ای طبیعی و کم ضرر می باشد، بر کنترل بیماری بوته میری خیار و در نتیجه بهبود رشد این محصول مورد آزمایش قرار داده اند.
نتایج این پژوهش که به صورت مقاله ای علمی پژوهشی در نشریه «پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی» به چاپ رسیده است، نشان می دهد که استفاده از این ماده طبیعی، نقش موثری در کاهش و کنترل بیماری بوته میری داشته و قادر است وضعیت رشد و نمو گیاه خیار را به شکل مطلوبی بهبود دهد.
بدین ترتیب استفاده از این ماده طبیعی می تواند به عنوان یک جایگزین مناسب برای سموم شیمیایی، مورد توجه گلخانه داران قرار گیرد.
قابل ذکر است سرکه چوب، یک مایع قهوه ای متمایل به قرمز است که از جمع آوری گاز حاصل از سوختن چوب تازه در شرایط بی هوازی به دست می آید و مطالعات سم شناسی، کم خطر بودن آن را مورد اثبات قرار داده است.
نویسنده: محمدرضا دلفیه
با اقتباس از: صابری، م.، سرپله، ا. و عسکری، ح. 1394. کنترل بوته میری و افزایش برخی از صفات رشدی خیار گلخانه ای با استفاده از سرکه چوب مرکبات. پژوهش های کاربردی در گیاه پزشکی، جلد 4، شماره 2: 111-99.
No tags for this post.