اینترنت اشیا (Internet of Things) فناوری پیشرفته ای است که در آن برای هر موجود قابلیت ارسال داده از طریق شبکه های ارتباطی اعم از اینترنت و یا اینترانت فراهم می شود. مهمترین مزیت همه گیر شدن اینترنت اشیا، قابلیت اتصال انواع اشیا و وسایل به دنیای مجازی است.
اینترنت اشیا به اختصار «آی او تی» (IOT)، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ میلادی توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از جمله اشیا بی جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آنها را سازماندهی و مدیریت کنند.
به گزارش ایرنا، اینترنت اشیا علیرغم فواید و مزایای فراوان، دارای چالش هائی نیز است که دست اندرکاران باید آن را جدی گرفته و راهکارهای اساسی برای رفع و علاج آنها اتخاذ کنند.
اکثر کارشناسان اینترنت اشیا هم معتقداند که هرچند با ورود اینترنت اشیا شاهد پیشرفت ها و تحولات چشمگیر در زمینه های مختلف خواهیم بود اما این فناوری با چالش هائی هم روبرو است که این موارد سبب می شود تا آینده روشنی در خصوص نحوه پیشرفت این فناوری، پیش روی مردم نباشد.
همچنین بهره گیری از این فناوری پیشرفته در کشور باید با پیوست فرهنگی و امنیتی همراه باشد تا این فناوری نو، مشکلی برای مردم ایجاد نکند.
** امنیت و حریم خصوصی دو مشکل عمده اینترنت اشیا
عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران در این خصوص گفت: امنیت و حریم خصوصی از عمده ترین مشکلات اینترنت اشیا هستند که مسوولان باید اقدامات لازم را برای رفع آنها بکار گیرند.
علی اکبر جلالی افزود: باافزایش تعداد اشیا مرتبط با IOT نگرانی در مورد حریم خصوصی افراد نیز افزایش یافته است که برنامه ریزی مناسب برای رفع اینگونه نگرانی ها باید انجام گیرد.
وی با اشاره به اینکه حملات سایبری نیز حریم خصوصی افراد را تهدید می کند اظهار کرد: امکان دسترسی به اطلاعات مربوط به هویت یک فرد و یا سایر اطلاعات حساس افراد در این فناوری، وجود دارد.
جلالی یکی از مشکلات پیش روی توسعه اینترنت اشیا را محدودیت آدرس های اینترنتی در نسخه 4 پروتکل اینترنتی اعلام کرد و گفت: این سیستم حداکثر تا حدود 4 میلیارد آدرس را پشتیبانی می کند که باتوجه به پیش بینی اتصال حدود 50 میلیارد شی تا 2020 میلادی باید از امکانات پیشرفته تری استفاده کرد.
** بهره مندی از اینترنت پرسرعت برای استفاده از این فناوری
معاون پژوهشی دانشکده برق دانشگاه علم و صنعت ایران، بهره مندی از اینترنت پرسرعت برای استفاده از این فناوری را لازم دانست و گفت: اگر چه اینترنت پرسرعت در اغلب شهرها در دسترس مردم است اما برخی از مناطق از جمله روستائی هنوز از این امکان بی بهره هستند.
وی ادامه داد: بسیاری از کارشناسان معتقداند که یک مجموعه از استانداردهای مشترک برای توسعه IOT ضروری است که در حال حاضر چنین مجموعه ای وجود ندارد.
جلالی یکی دیگر از چالش های پیش روی این فناوری عدم قانون گذاری در این زمینه اعلام کرد و گفت: هنوز قوانین مشخص برای این فناوری تدوین نشده است و ارگان مشخصی مسئول این پدیده نیست.
** اینترنت اشیا باید با پیوست های فرهنگی و امنیتی همراه باشد
یکی از کارشناسان فناوری و اطلاعات در این زمینه به ایرنا گفت: بهره گیری از اینترنت اشیا در کشور باید با پیوست های فرهنگی، امنیتی و ملاحظات فنی و زیرساختی صورت گیرد تا مردم دچار مشکلات نشوند.
روح الله مومن نسب با اشاره به اینکه اینترنت اشیا نیاز به فعالیت و کار پژوهشی و تحقیقاتی فراوانی دارد افزود: در هنگام راه اندازی این فناوری باید موضوعاتی مانند خرده فرهنگ ها و جلوگیری از جاسوسی، دقت کافی صورت گیرد.
وی اظهار کرد: در صورتی مهیا نبودن شرایط و زیرساخت های لازم، نظم زندگی شهروندان بهم خورده و این موضوع می تواند سبک زندگی آنان را به نحوی تغییر دهد که قابل جبران نباشد.
وی برلزوم افزایش سواد فضای مجازی تاکید کرد و گفت: باتوجه به اینکه اغلب اشیا به اینترنت متصل خواهند شد، مردم باید از سواد اینترنتی مناسب برخوردار باشند.
** اینترنت اشیا باید در بستر شبکه ملی اطلاعات ارائه شود
مومن نسب تاکید کرد: این فناوری پیشرفته در کشور باید در بستر شبکه ملی اطلاعات ارائه شود تا ضمن حفظ امنیت، مردم با آرامش خاطر بتوانند از آن بهره های لازم را ببرند.
وی با اشاره به اینکه استفاده از این فناوری با اینترنت جهانی ما را دچار مشکلاتی خواهد کرد گفت: باید از آی پی های داخلی برای اتصال اشیا به اینترنت استفاده شود.
وی به وجود هکرها در این فضا اشاره کرد و گفت: در چنین فضای باید مراقب هکرها باشیم. با اتصال هرکدام از اشیا به اینترنت، احتمال هک کردن آنها وجود دارد و هکرها از این طریق می توانند از آن شی سو استفاده کنند.
کارشناسان فناوری و اطلاعات تاکید کرد: همانطوری که بدافزارهای فراوانی در سال گذشته برای برنامه های اندرویدی نوشته شده امکان تهیه بدافزار در اینترنت اشیا هم وجود دارد که باید برنامه ریزی لازم برای رفع این مشکل به عمل آید.