شناسایی ساختار زیر سطحی و شكستگی های دشت امان آباد
هدف اصلی تفسیر داده های گرانی برداشت شده در روی سطح زمین، تعیین تباین جرم حجمی و یا شكل و ابعاد بی هنجاری های جرمی است. تفسیر داده های گرانی می تواند از راه یك مسئله وارون سازی صورت گیرد. در پژوهشی که به تازگی در این زمینه انجام شده است، یك مدل بلوكی برای توده بی هنجار زیرسطحی در نظر گرفته شده است. با در نظرگرفتن جرم حجمی زمینه یا اولیه یكسان (حدود 6/2 گرم بر سانتی متر مكعب) برای همه بلوك ها و با به كار بردن روش وارون سازی، توزیع جرم حجمی توده بی هنجار برآورد و تفسیر شده است.
توزیع نابرابر جرم حجمی در امتداد لایه ها به شكستگی ها نسبت داده شده است. این شكستگی ها در حقیقت مرتبط با بخشی از گسل تبرته در این ناحیه بوده كه خود سبب ایجاد زمین لرزههایی از جمله زمین لرزه های در محدوده شهر اراك و داوودآباد در سال های گذشته شده كه شمار آنها زیاد ولی شدت آنها كمتر از 5 ریشتر بوده است.
در این پژوهش برای وارون سازی 246 داده گرانی، برداشت شده در سال 1386 در این ناحیه، از روش اكام استفاده شده است. نتایج حاصل از برگردان سازی داده های گرانی نشان می دهد كه پاسخ گرانی حاصل از مدل برگردان شده، تطبیق مناسبی را با داده های واقعی اندازه گیری شده نشان می دهد. با به كار بردن این روش وارون سازی، توزیع جرم حجمی لایه های زیرسطحی كه مربوط به رسوبات و سنگ بستر در این ناحیه هستند، برآورد شده است.
از آنجایی كه میان سنگ بستر و لایه های رسوبی مختلف همواره یك تباین جرم حجمی وجود دارد، با بررسی توزیع جرم حجمی به دست آمده، جنس تشكیلات و همچنین ناپیوستگی ها شناسایی شده است. توزیع جرم حجمی های تقریباً كمتر از 2 گرم بر سانتی متر مكعب در مقاطع افقی و قائم به دست آمده حاصل از وارون سازی به رسوبات آبرفتی نسبت داده شده است.
ژرفای رسوبات كه مركب از تركیبات شن، ماسه و رس با درصدهای مختلف است حدوداً كمتر از 200 متر بر آورد شده است. توزیع نابرابر جرم حجمی در امتداد لایه ها به شكستگی ها نسبت داده شده است. این شكستگی ها در حقیقت مرتبط با بخشی از گسل تبرته در این ناحیه بوده كه خود سبب ایجاد زمین لرزههایی از جمله زمین لرزه های در محدوده شهر اراك و داوودآباد در سال های گذشته شده كه شمار آنها زیاد ولی شدت آنها كمتر از 5 ریشتر بوده است.
منبع: محمود میرزایی، لیلا سهیلی، وحید ابراهیم زاده اردستانی، اصغر تیموریان مطلق، 1394. شناسایی ساختار زیر سطحی و شكستگی های دشت امان آباد در جنوب خاوری اراك با برگردان سازی داده های گرانی، فصلنامه علوم زمین ، سال بیست و پنجم، شماره 97.
No tags for this post.
